120 Ca dao tục ngữ, danh ngôn về tinh thần trách nhiệm

The POET magazine cập nhật những câu ca dao tục ngữ về tinh thần trách nhiệm cùng những thành ngữ, danh ngôn nói hay. Đây là góc nhìn, những nhận xét, đánh giá, kinh nghiệm của ông bà ta về việc đề cao tính trách nhiệm trong mọi việc.

Sưu tầm 10 câu ca dao về trách nhiệm ý nghĩa

Có trách nhiệm với những việc mình làm là điều cần thiết người lớn cần hướng dẫn cho trẻ từ nhỏ. Sau này lớn lên, trẻ mới trở thành người có ích.

Vậy nên ca dao tục ngữ về tinh thần trách nhiệm xuất hiện rất nhiều. Lời dạy đi vào các bài ca, ru con của ông bà cha mẹ để rèn giũa từ bé.

1. Bây giờ gặp phải hội nàyKhi trời hạn hán, khi hay mưa dầmKhi trời gió bão ầm ầm,Đồng tiền lúa thóc, mười phần được baLấy gì đặng nộp cho chàngLấy gì công việc xóm làng cho anLấy gì sưu thuế cho làngLấy gì hỗ trợ trên đàng làm ănTrời làm chi cực hại dânTrời làm mất mát thêm phần khó khăn!
2. Ai đi gánh vác non sôngĐể ai chứa chất sầu đông vơi đầy.
3. Ai đưa em xuống giữa sôngBên nầy cha mẹ, còn chồng bên kia.
4. Anh còn ẩn dật làm chiXuống đời trả nợ nam nhi cho rồi.
5. Anh ơi! giữ lấy việc côngĐể em cày cấy mặc lòng em đây ( lo).
6. Anh ơi! phải lính thì điCửa nhà đơn chiếc đã thì có tôi (em).
7. Anh ơi! phải lính thì điCon còn măng dại đã thì có em.
8. Anh ơi! phải lính thì điCửa nhà mọi việc em thì chẳng sai,Tháng chạp là tiết trồng khoaiTháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng càTháng ba cày vỡ đất raTháng tư gieo ma, thuận hòa mọi nơiTháng mười gặt hái vừa rồiTrời đổ mưa xuống, nước trôi đầy đồngAnh ơi, hãy giữ việc côngĐể em cày cấy mặc lòng em lo!
9. Anh ơi! sóng gió liên miênRa công bát cạy cho thuyền tới nơi
10. Cha con ông chủ đi đâuĐể cho đày tớ nhà lầu xe hơi.
11. Cheo leo nước đỉnh non BồngKìa am Võ Khách, nọ vùng Mao TiênBởi thấy thuyền quên, khiến cho anh rầu rĩA, thôi đi nà, bực lắm nà, da diết lắm nàNuốt ức xong cái chung tình từ xưa cho đến nayKìa kìa! ngọn đèn ai thắp hướng tâyMột ngọn đèn chongHai ngọn đèn chongBa bốn ngọn đèn chongNgó vào trong lặng phắt ngó ngoài này xơ rơTình bằng thì giữ trong cái ba taLo bề quân lính kẻo mà nát lưng.
12. Chùa cao Phật cả ơn đồngBạn quyết nên chồng vợPhải gánh gồng hai vaiEm không ham nào phú quýEm không hoài giàu sangCửa nhà chàng liền thế nghênh ngangEm không có dám nhìn chàng thuở xưaBiết ông trời ổng nắng hay mưaĐào kia còn nhỏ nước chưa kịp chầuMò O kia tiện đũa bấy nhiêu hàu gãy điCon rồng nằm ngoài biển du diCon cá nằm bốn biển anh hay chi bông đàoGá lời kêu công tử lâu đàiTrường em mở hội cầm bài ra thi.
13. Con chim xanh đậu nhành đu đủNhắc dân làng nhiệm vụ hộ đêQuản chi công việc nặng nềCốt sao bảo vệ được đê vững vàngHộ đê, có tổng, có làngHộ đê đâu phải một làng mà thôiDù mưa dù nắng mặc trờiLàng trên xóm dưới người người quyết tâmKhó khăn cũng phải dấn thânLo xong bổn phận công dân mỗi người.
14. Có con phải khó vì conLấy chồng gánh vác giang sơn nhà chồng
15. Khuyên anh đi lính cho ngoanCho dân được cậy cho dân được nhờBao giờ nên Đội nên CơThì em sẽ quyết đợi chờ cùng anhBao giờ công toại danh thành.
16. Tổ tiên để lại em thờAnh ra ngoài ải cầm cờ theo vua.
17. Xay lúa lấy gạo ăn maiCó một thợ cấy với hai thợ càyThợ cấy mà lấy thợ càyĐể cho thợ mạ khóc ngày khóc đêm.
18. Ăn cơm Phật lật đật cả ngàyĂn cơm nhà bay thẳng tay mà ngủ.
19. Đôi bên bác mẹ cùng giàLấy anh hay chữ để mà cậy trôngMùa hè cho chí mùa đôngMùa nào thức nấy cho chồng ra điHết gạo thiếp lại gánh điHỏi thăm chàng học ở thì nơi nao?Hỏi thăm đến ngõ thì vào,Tay đặt gánh xuống, miệng chào: Thưa Anh!.
20. Đời người sống (được) mấy gang tayHơi đâu cặm cụi cả ngày lẫn đêm.
21. Của mình thì giữ bo boCủa người thì thả cho bò nó ăn.
22. Thang cao nhiều nấc khó trèoĐem nhau tới chốn hiểm nghèo bỏ nhau.
23. Bởi anh ở bạc nhiều bềCho nên cá mới bỏ về vực sâu.
24. Đất tháng Giêng tự nhiên cây cỏ mọcBởi mang chữ nghèo con bạn ngọc mới thôi.
25. Ngày nào trời nắng chang changMẹ con kiếm củi, đốt than no lòngTrời làm một trận mênh môngMẹ con nhịn đói nằm không ba ngày.
26. Tháng ba tháng tám đi đâuBỏ đê không đắp rồi sau kêu trờiChém cha lũ kiến vô loàiDám đem đê đó làm mồi kiến ănMột mai nước vỡ đến chânChẳng qua chỉ lũ nông dân thiệt thòi

Những câu ca dao nói về trách nhiệm của con người với bản thân, gia đình, đất nước

15+ câu tục ngữ về trách nhiệm, đúc kết kinh nghiệm cha ông

Aưu tầm những câu ca dao tục ngữ danh ngôn về trách nhiệm chắc chắn không thể không nhắc đến hàng loạt tục ngữ. Đây là kinh nghiệm mà cha ông ta – những người đi trước đã đúc kết lại trong cuộc sống.

Kiến thức được truyền lại cho con cháu từ nhiều đời giúp cháu con có thêm hiểu biết và sống có trách nhiệm hơn:

1. Ai có thân người ấy loAi có bò người ấy giữ.
2. Ai muốn ăn oản lên nằm với sư
3. Ai nói làm sao bào hao làm vậy
4. Con dại cái mang
5. Xay lúa thì khỏi ẵm em.
6. Xấu mặt xin tươngCả phường cùng húp.
7. Xay lúa thì kẻo bồng em
8. Xay lúa thì đừng ẵm em.
9. Đun bếp thì đừng ẵm em.
10. Đời cua cua máy, đời cáy cáy đào
11. Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi
12. Đỉa bám chân ai người ấy gỡ
13. Cờ đến tay ai người ấy phất
14. Lắm thầy thối ma nhiều cha con khó lấy chồng
15. Công ai nấy nhớ tội ai nấy chịu
16. Của ai tai nấy

Tiết kiệm cũng là một trong những trách nhiệm của con người. The Poet cũng đã tổng hợp rất nhiều những câu ca dao tục ngữ nói về lãng phí tiết kiệm để bạn đọc theo dõi.

Tục ngữ đúc kết kinh nghiệm về sống có trách nhiệm

20+ thành ngữ về trách nhiệm hay sử dụng

Ngoài ca dao tục ngữ về trách nhiệm còn có khá nhiều câu thành ngữ hay được sử dụng nhiều trong cuộc sống. Đây cũng là cái nhìn sâu sắc về tinh thần trách nhiệm của con người:

1. Trăm tội đổ đầu nhà oản
2. Quyền rơm vạ đá
3. Bút sa gà chết
4. Cha chung không ai khóc
5. Dắt voi phải tìm được cho voi đi
6. Có gan ăn cướp có gan chịu đòn
7. Chó gầy hổ mặt người nuôi
8. Ai làm người ấy chịu
9. Bụng làm dạ chịu
10. Ai làm nấy chịu
11. Ai đội mũ lệch xấu mặt người ấy
12. Bò ăn mạ thì dạ bò hay.
13. Bò ăn mạ có dạ bò chịu.
14. Công ai nấy nhớ tội ai nấy chịu.
15. Cơm vua nợ dân.
16. Của tay làm ra của nhà làm nên
17. Giặc đến nhà đàn bà phải đánh
18. Gà đẻ gà cục tácBác đẻ bác la làng.
19. Quan năm cũng gật, quan tư cũng ừ.
20. Quốc gia hưng vong thất phu hữu trách
21. Thuế (Lệnh) làng nào làng ấy gánh (đánh)
22. Trăm tội đổ đầu oản
23. Ăn cây nào rào cây ấy

Khi nhắc đến trách nhiệm trong câu “Ăn cây nào rào cây ấy”, đừng quên tìm hiểu những câu ca dao tục ngữ có từ ăn cũng đã được giới thiệu. Ăn như thế nào cho đẹp, cho duyên, cho đúng với nhiều ý nghĩa ẩn dụ thể hiện góc nhìn của người xưa.

Thành ngữ về trách nhiệm hay được sử dụng

Ca dao tục ngữ về trách nhiệm của thanh niên

Thanh nhiên chính là trụ cột của nước nhà, quyết định sự lớn mạnh, phát triển của quốc gia. Được bồi dưỡng tính có trách nhiệm, sống có kỷ luật từ bé sẽ tạo nên một thế hệ vàng.

Một số câu ca dao tục ngữ về trách nhiệm của thanh niên như:

1. Đã nói là làm!Đã đi là đến!Đã bàn là thông!
2. Đèo cao thì mặc đèo caoNhưng lòng yêu nước còn cao hơn đèo!
3. Muốn no ấm phải lo thâm canhMuốn làm giàu nhanh phải trồng cây xuất khẩu!
4. Một nghề cho chín, hơn chín mười nghề
5. Một người lo bằng một kho người làm
6. Vạn sự khởi đầu nan
7. Lý tưởng chỉ hướng cho thuyền đời và nở hoa cho cuộc sống!
8. Tất cả cho tiền tuyếnTất cả để chiến thắng!
9. Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên!
10. Sống chiến đấu lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại
11. Không có việc gì khóChỉ sợ lòng không bềnĐào núi và lấp biểnQuyết chí ắt làm nên

Tìm hiểu thêm những câu ca dao tục ngữ về giao tiếp ứng xử thể hiện sự khôn khéo giúp bạn được nhiều người yêu quý.

Thanh niên cần có trách nhiệm với đất nước

Danh ngôn về trách nhiệm từ người nổi tiếng

Có trách nhiệm với chính mình, với gia đình, xã hội và cả quốc gia chính là điều cần thiết. Rất nhiều người nổi tiếng cũng đã có những câu nói hay đầy ý nghĩa về vấn đề này.

Những câu ca dao tục ngữ danh ngôn về trách nhiệm được tổng hợp như:

1. Tuổi trẻ không có lý tưởng giống như buổi sáng không có mặt trời. – Belinsky
2. Hãy hòa làm một với lý tưởng của mình để cuộc đời không thể cướp nó khỏi tay bạn. – Albert Schweitzer
3. Cảnh mộng mà bạn tô điểm trong tâm tríLý tưởng mà bạn tôn sùng trong trái timĐó là những thứ sẽ giúp bạn xây dựng cuộc đờiĐó là con người bạn sẽ trở thành. – James Allen
4. Thành công là tiến trình không ngừng biến một mục tiêu hay lý tưởng đáng giá trở thành hiện thực – Earl Nightingale
5. Lúc tâm hồn tràn đầy ánh sáng của một ý chí lớn, một tình cảm lớn, và những cái lớn này chi phối cả đời sống của mình, mọi ý nghĩ và việc làm của mình, thì tự nhiên người ta sẽ rời bỏ cái gì không xứng đáng, những cái nhỏ nhen, và sẽ thấy vui vẻ phấn chấn lạ thường. – Phạm Văn Đồng
6. Linh hồn của con người vẫn cần lý tưởng hơn thực tế. Chúng ta tồn tại nhờ thực tế; nhưng chúng ta sống vì lý tưởng – Victor Hugo
7. Không phải ta chẳng thể, mà là ta chẳng chịu.
8. Trách nhiệm là khi bạn không thể tìm ra lý do, bạn chỉ tìm cách.
9. Hãy làm điều đúng, không phải là điều dễ.
10. Trách nhiệm không phải là cái bạn chấp nhận, mà là cái bạn tự chọn.
11. Hạt giống trách nhiệm nảy mầm trong tâm hồn, cho đến khi trở thành cây hoa trái phát triển trong cuộc sống.
12. Hãy có trách nhiệm với cuộc đời mình. Hãy biết rằng chính bạn là người sẽ đưa bạn tới nơi bạn muốn đến chứ không phải ai khác. – Les Brown
13. Về lâu về dài, chính chúng ta sẽ định hình bản thân con người chúng ta và cuộc sống của chúng ta. Quá trình đó không bao giờ kết thúc cho tới khi ta chết. Rốt cuộc thì chúng ta luôn phải gánh chịu mọi trách nhiệm về chính sự lựa chọn của mình. – Eleanor Roosevelt.
14. Việc sẵn sàng nhận lấy trách nhiệm của cuộc đời mình chính là điểm xuất phát của lòng tự trọng. – Joan Didion.
15. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về tất cả con người bạn hiện tại, tất cả mọi thứ bạn có và tất cả những gì bạn sẽ trở thành. – Brian Tracy
16. Cuộc sống là một món quà, và nó cho chúng ta đặc ân, cơ hội, và trách nhiệm trao tặng lại điều gì đó bằng cách trở nên lớn lao hơn. – Tony Robbins
17. Những người hạnh phúc nhất trên thế giới là những người cảm thấy cực kỳ tuyệt vời về chính mình, và đây là sản phẩm tự nhiên của việc chấp nhận toàn bộ trách nhiệm về mọi phần trong cuộc đời mình. – Brian Tracy7.
18. Tôi tin rằng tôi không chịu trách nhiệm cho ý nghĩa hay sự vô nghĩa của đời, nhưng tôi phải chịu trách nhiệm với điều tôi làm cho cuộc đời tôi. – Hermann Hesse
19. Tự do đòi hỏi rất nhiều ở mỗi người. Đi cùng với tự do là trách nhiệm. Với người không sẵn sàng trưởng thành, người không muốn mang sức nặng của chính mình, đây là một viễn cảnh đáng sợ. – Eleanor Roosevelt
20. Trách nhiệm lớn lao đòi hỏi đức hạnh lớn lao. – Abigail Adams
21. Một vài người trong chúng ta có những đường băng lớn được xây sẵn dành cho mình. Nếu bạn có đường băng như vậy, hãy cất cánh. Nhưng nếu bạn không có, hãy nhận thức được trách nhiệm của bạn là cầm xẻng lên và tự xây lấy cho mình, và cho những người sẽ theo sau bạn. – Amelia Earhart
22. Trước khi số đông con người tràn đầy tinh thần trách nhiệm đối với lợi ích của người khác, công bằng xã hội sẽ chẳng bao giờ đạt được. – Helen Keller.
23. Chẳng có bông tuyết nào cảm thấy có trách nhiệm khi tuyết lở xảy ra. – Voltaire.
24. Sự trưởng thành bắt đầu vào ngày chúng ta chấp nhận trách nhiệm đối với hành động của bản thân mình. – Richard L Evans.
25. Bạn đang dấn mình vào cuộc phiêu lưu vĩ đại nhất trong đời – để cải thiện hình ảnh cái tôi, để tạo ra nhiều ý nghĩa hơn trong cuộc sống của mình và của người khác. Đây là trách nhiệm của bạn. – Maxwell Maltz.
26. Hầu hết chúng ta hoàn toàn biết mình phải làm gì; vấn đề rắc rối là chúng ta không muốn làm điều đó. – Peter Marshall

Những câu nói hay về tinh thần trách nhiệm

Ngoài ra, bạn cũng có thể sưu tầm thêm những câu nói hay xuất hiện trên mạng xã hội, sách báo về trách nhiệm của con người như:

1. Một cuộc chiến muốn thành công, không phải riêng lẻ một người làm được, mà cần trách nhiệm của mỗi cá nhân trong toàn xã hội.
2. Một dân tộc muốn hùng mạnh thì mỗi cá nhân trong đó cũng phải là những người có ý thức cao, biết suy nghĩ cho cộng đồng.
3. Chính những lúc khó khăn, những người trẻ, chủ nhân tương lai của đất nước phải thấy được trách nhiệm của bản thân mình; sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của cộng đồng, của dân tộc.
4. Khi sống có trách nhiệm tức là bạn đang giúp cho cuộc sống của mình và của nhiều người khác trong xã hội trở nên tốt hơn.
5. Hãy tự chịu trách nhiệm cho những lời mình nói. Chú ý về ý nghĩa của những lời mình nói để không làm tổn thương ai đó, sau lại phải ân hận!
6. Hãy sống có trách nhiệm với chính mình, với cuộc đời của chính mình. Đừng sống buông thả, vô trách nhiệm để những người xung quanh phải ghét bỏ.
7. Chính chúng ta phải gánh chịu mọi trách nhiệm về chính sự lựa chọn của mình, đừng trốn tránh hoặc đổ lỗi cho người khác.
8. Trưởng thành là khi sống có trách nhiệm
9. Xuất phát của lòng tự trọng chính là việc sẵn sàng nhận lấy trách nhiệm của cuộc đời mình.
10. Tự do luôn đi cùng với trách nhiệm. Khi bạn muốn trưởng thành, muốn tự do, muốn làm theo ý thích của mình thì đồng thời bạn cũng phải sẵn sàng nhận lấy mọi trách nhiệm về hành động của mình.
11. Tình yêu không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm.
12. Sự trưởng thành bắt đầu vào ngày chúng ta chấp nhận chịu trách nhiệm với mọi hành động của bản thân mình.
13. Kiếm tiền không hề khó. Nhưng kiếm tiền bền vững, trong khi có trách nhiệm với xã hội lại là điều không hề dễ dàng.
14. Cho dù chuyện gì xảy ra đi nữa, hãy chịu trách nhiệm về mọi hành động của mình, đó mới là người trưởng thành, đáng tin cậy.
15. Là một người đàn ông, bạn phải có trách nhiệm với bản thân và gia đình. Điều cơ bản đầu tiên đó là trách nhiệm làm việc, trả hóa đơn, và về nhà mỗi đêm.
16. Bạn không chỉ phải chịu trách nhiệm với những gì mình nói, mình hành động mà cả những gì mình không nói.

Lời kết

Ca dao tục ngữ về tinh thần trách nhiệm là những đúc kết từ kinh nghiệm của cha ông. Đây là góc nhìn thực tế trong cuộc sống từ trước đến nay và hoàn toàn có thể áp dụng.

Nguyễn Lân Dũng

Giáo sưNguyễn Lân Dũnglà nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.