3 loại hình xi phông đáy ao phổ chủ yếu hiện nay

Hút nước đáy ao là phương pháp làm sạch đáy ao, từ đó giúp cải thiện chất lượng môi trường trong ao nuôi và tăng hiệu quả nuôi trồng thủy sản. Trong bài viết này Đông Á sẽ chia sẻ đến bạn đọc một số phương pháp hút đáy ao được sử dụng phổ biến hiện nay.

Xi phông đáy ao là gì?

Xi phông đáy ao là gì?

Siphon còn được gọi là xifong hoặc siphon. Đây là thuật ngữ dùng để chỉ các thiết bị lưu thông chất lỏng. Những thiết bị này có thể được làm từ nhựa, sắt, thép, thủy tinh hoặc thép không gỉ.

Hút đáy ao là hành động làm sạch đáy ao bằng cách hút chất thải, thức ăn thừa, vỏ tôm,… ra khỏi ao nuôi với tần suất 2 – 3 lần/ngày. Với phương pháp này, môi trường nước ao nuôi tôm sẽ duy trì được các chỉ số ổn định, nước sẽ trong sạch, không chứa mầm bệnh gây hại cho tôm. Từ đó giúp người nuôi tôm có một mùa nuôi hiệu quả, an toàn.

Hút nước đáy ao có lợi ích gì?

Bịt kín đáy ao nuôi tôm mang lại nhiều lợi ích cho người nuôi. Cụ thể như sau:

Loại bỏ chất thải trong ao

Khu vực đáy ao là nơi tích tụ nhiều loại chất thải như phân tôm, thức ăn thừa, vỏ tôm bóc vỏ, xác động vật, thực vật phù du… Các chất thải này khi phân hủy sẽ thải ra các khí độc như NH3, NO2, H2S. ,… gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tôm, thậm chí khiến tôm chết hàng loạt. Để giải quyết vấn đề này người ta thường ném men vi sinh xuống ao nuôi nhằm giảm hàm lượng khí độc trong ao. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ giải quyết được phần ngọn mà không xử lý triệt để tận gốc.

Siphoning không chỉ là giải pháp “phòng bệnh” mà còn là cách giúp hỗ trợ quá trình điều trị bệnh cho tôm. Thường xuyên bịt kín đáy ao nuôi tôm sẽ giúp nước ao luôn sạch sẽ, không có chất thải gây hại cho tôm.

Giúp tôm phát triển khỏe mạnh, không bệnh tật

Trong các ao nuôi tôm công nghệ cao luôn có hệ thống siphon. Với mật độ nuôi tôm cao, khoảng 150 – 300 con/m2, nếu 1 con tôm bị nhiễm bệnh thì khả năng lây lan dịch bệnh trong ao nuôi sẽ rất cao. Đó là lý do người nuôi tôm cần định kỳ bịt kín đáy ao để giữ cho nước nuôi tôm luôn trong sạch, từ đó giúp giảm tỷ lệ dịch bệnh ở tôm. Đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho tôm sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh.

Tôm khỏe mạnh và ít bệnh tật

Tiết kiệm chi phí về lâu dài

Nhờ có hố siphon nên việc hút bùn từ đáy ao trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Chỉ cần vặn van, áp lực nước sẽ đẩy toàn bộ chất thải dưới đáy ao và tôm yếu vào thùng chứa chất thải mà không cần dùng động cơ bơm ly tâm để hút chất thải ra ngoài.

Mặc dù chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống siphon này khá cao nhưng bù lại hệ thống này có thể sử dụng được lâu dài. Nó cũng giúp giảm chi phí làm sạch bùn ao và giảm chi phí xử lý tôm bằng cách tránh rủi ro dịch bệnh.

Có 3 loại siphon đáy ao chính được ưa chuộng hiện nay

Nhiều người cho rằng chỉ có một cách bịt kín đáy ao nhưng thực tế có rất nhiều cách. Có 3 cách hút đáy ao được sử dụng phổ biến hiện nay. Đó là:

Sử dụng máy siphon tự động

– Công dụng ao

• Ao không có hố siphon tích hợp.
• Diện tích ao nuôi rộng, hơn 2500m2.
• Đáy ao không bằng phẳng.

– Hướng dẫn cài đặt

• Chuẩn bị 2 ống nhựa đường kính 10 – 20cm, dài 1 – 1,2m nối với nhau thành hình chữ T.
• Khoan nhiều lỗ nhỏ ở đầu chữ T có kích thước bằng kích thước tôm nuôi trong ao.
• Gắn đầu chữ T vào đầu nước vào của bơm ly tâm.
• Kết nối bơm ly tâm với trục nối dài của động cơ hoặc động cơ xăng.
• Khi hút, chất thải và bùn cặn sẽ đi theo đầu chữ T rồi thoát ra ngoài qua đường ống nước của máy bơm.

Đối với máy siphon tự động, việc thiết kế ao nuôi cần được chú ý. Quạt nước cần được bố trí hợp lý để toàn bộ rác thải có thể được thu gom về một địa điểm nhất định. Sau khi hoàn thành việc siphon, người nuôi cần cấp thêm nước cho ao nuôi và đổ rác đúng nơi quy định để tránh ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.

Phương pháp siphon này có những ưu điểm sau:

• Hút bùn thải.
• Khi vận hành tôm không bị hút vào bơm ly tâm.
• Bùn và chất thải sẽ theo đầu chữ T rồi thoát ra ngoài qua đường ống thoát nước của bơm ly tâm.

Sử dụng máy siphon đặt trên bờ

Sử dụng siphon đáy ao đặt trên bờ

Đây cũng là phương pháp hút đáy ao nuôi tôm được sử dụng khá phổ biến hiện nay. Cụ thể như sau:

– Công dụng ao

• Ao được xây dựng hố thu gom rác thải.
• Ao đất có lót bạt cho hố siphon.
• Ao được lót bạt.

– Hướng dẫn cài đặt

• Đào hố sâu khoảng 80 cm trước khi cho nước vào ao, sau đó dùng bạt phủ kín đáy hố và thành hố.
• Để tiết kiệm chi phí trải bạt và đảm bảo hút nước hiệu quả, người dân nên cố định mép bạt bằng que tre và chôn sau khoảng 20cm.
• Trên bờ ao đặt mô tơ công suất khoảng 2 – 3 HP, sau đó lắp ống nhựa PVC đường kính 60cm nối mô tơ ra giữa ao để hút chất thải.
• Dùng phao để giữ ống PVC nổi cách mặt nước khoảng 20 – 30 cm.
• Đầu siphon được gắn vào một ống mềm giúp thao tác và di chuyển dễ dàng.
• Sử dụng ống vải nối từ động cơ tới ao thải để cuộn rác dễ dàng hơn và sử dụng được ở nhiều ao nuôi.
• Khi tôm đạt trọng lượng từ 2g trở lên, người nuôi có thể tiến hành san lấp đáy ao. Ngồi trên thuyền hoặc phao để di chuyển đầu siphon đến vị trí chứa rác. Trong trường hợp hút nước thường xuyên, người dân có thể lội xuống ao mà không gây hại gì. Phương pháp này còn giúp người dân dễ dàng kiểm tra độ sạch, độ bẩn của đáy ao.

Đối với mỗi lỗ, việc hút nước nên thực hiện vào buổi sáng khoảng 30 – 60 phút. Lượng nước thất thoát ở mỗi ao sau quá trình này khoảng 2% và người dân cần phải cấp lại lượng nước này.

Sử dụng van tự động

Ưu điểm của van tự động là không cần sử dụng động cơ bơm ly tâm vì áp lực nước cao sẽ đẩy toàn bộ chất thải ra ngoài đáy ao. Hơn nữa, phương pháp này cũng khá tiết kiệm và quản lý dễ dàng hơn hai phương pháp trên.

– Công dụng ao

• Diện tích ao nuôi dưới 2500m2
• Ao có lỗ siphon.
• Ao được lót bạt.
• Ao đất nhưng có mặt bằng bê tông để làm hố.

– Hướng dẫn cài đặt

• Thiết kế của hố siphon có dạng hình nón. Đối với ao nuôi tôm có diện tích 2000 – 2500m2, khoảng cách từ miệng hố đến đáy hố khoảng 50cm, đường kính 2m.
• Giữa hố siphon được nối với ống nhựa non-75 PVP, đầu ống phủ lưới, đủ hấp thụ chất thải ở phía dưới nhưng không cho tôm lọt qua.
• Chôn ống hút dưới lòng đất để tránh va đập trong quá trình cải tạo. Ở đầu ống nhựa lắp van để xả chất thải.
• Sau khi thả tôm, chất thải sẽ tích tụ tại hố siphon. Tùy thuộc vào mật độ nuôi tôm và lượng chất thải trong ao mà thời gian bịt kín đáy ao sẽ cân đối. Bạn nên rút 2 hoặc 3 lần chỉ trong 1-2 phút, sau đó cấp lại lượng nước bằng với lượng nước đã mất đi trong quá trình hút trước đó.
• Cuối mỗi vụ nuôi tôm, người nuôi cần dọn sạch bùn đất trong đường ống để tránh tắc nghẽn đường ống.

Tùy theo điều kiện ao nuôi mà người nuôi có thể áp dụng một trong 3 loại trên cho phù hợp.

Một số vấn đề cần lưu ý khi hút nước đáy ao

Khi thực hiện quy trình bịt kín đáy ao nuôi, có một số lưu ý quan trọng mà người nuôi tôm cần quan tâm để đảm bảo hiệu quả, an toàn cho hệ thống nuôi tôm và môi trường xung quanh. Đó là:

• Hệ thống siphon cần được thiết kế phù hợp với quy mô và kết cấu của ao nuôi. Người nuôi cần xác định kích thước, vị trí lắp đặt và số lượng siphon cần thiết để đảm bảo hiệu quả trong việc cải thiện chất lượng nước và môi trường sống cho tôm.
• Lựa chọn loại vật liệu phù hợp, đặc biệt chọn những vật liệu không độc hại, không gây ô nhiễm môi trường nước như nhựa PVC hoặc vật liệu không gỉ.

Lựa chọn vật liệu an toàn cho môi trường nước ao nuôi tôm

• Định kỳ vệ sinh hệ thống siphon để ngăn chặn sự tích tụ và phát triển của bùn đáy và tảo. Điều này không chỉ giúp đảm bảo hoạt động của hệ thống siphon mà còn ngăn ngừa ô nhiễm nguồn nước.
• Định kỳ kiểm tra, bảo trì hệ thống siphon để phát hiện và khắc phục sớm các sự cố, đảm bảo hệ thống luôn hoạt động hiệu quả và an toàn.
• Luôn theo dõi tình hình chất lượng nước trong ao nuôi để đánh giá hoạt động của hệ thống siphon, từ đó đưa ra những điều chỉnh cần thiết. Điều này có thể bao gồm đo nồng độ oxy hòa tan, độ pH, amoniac, nitrit, nitrat và các chỉ số khác.
• Sau khi bịt kín đáy ao, có nhiều trường hợp chất thải có mùi hôi do phân tôm, vỏ tôm, thức ăn thừa phân hủy trong điều kiện yếm khí và tạo ra khí H2S có mùi hôi. Để hạn chế tình trạng này, người nuôi cần định kỳ bổ sung chế phẩm sinh học để phân hủy và xử lý lượng mùn dư thừa dưới đáy ao. Phương pháp này còn giúp cải thiện hệ vi sinh vật có lợi ở đáy ao, từ đó làm giảm sự phát triển của các vi sinh vật và ký sinh trùng có hại.

Tóm lại, việc bịt kín đáy ao là rất cần thiết đối với ao nuôi tôm. Việc hút nước định kỳ sẽ giúp môi trường nước ao nuôi luôn trong sạch, ổn định các chỉ tiêu như độ mặn, pH, hàm lượng oxy, độ đục,… để tôm phát triển khỏe mạnh, sạch bệnh. .