Table of Contents
5 lý do tôm bóc vỏ không cứng
Lý do tôm bóc vỏ không khó
Tôm chỉ có thể phát triển khi bóc vỏ vì lớp vỏ cũ cứng cáp không thể nở ra khiến tôm không thể phát triển. Lột xác cho phép tôm thay đổi và phát triển các bộ phận cơ thể, bao gồm cả móng và chân. Điều này giúp chúng có thể bắt mồi và di chuyển hiệu quả hơn. Sau khi lột xác, tôm có thể phát triển các cơ chế bảo vệ mới như lớp vỏ mới cứng hơn để chống lại kẻ săn mồi và môi trường khắc nghiệt. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, tôm sau khi lột vỏ không thể cứng lại được.
Dưới đây là 5 lý do chính khiến tôm bóc vỏ không bị cứng:
Thiếu dinh dưỡng, đặc biệt là khoáng chất
Tôm cần đủ dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin và khoáng chất để có thể lột vỏ và tạo ra lớp vỏ mới cứng cáp. Nếu môi trường nuôi thiếu chất dinh dưỡng, đặc biệt là các khoáng chất này thì vỏ tôm sẽ không cứng.
Một số khoáng chất, dinh dưỡng quan trọng cho quá trình lột và tái tạo vỏ cứng của tôm bao gồm:
- Canxi (Ca): Canxi là khoáng chất cần thiết để tạo thành lớp vỏ cứng. Thiếu canxi trong môi trường nước hoặc trong thức ăn có thể dẫn đến vỏ tôm mềm và yếu.
- Magiê (Mg): Magiê còn đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo lớp vỏ mới. Thiếu magie có thể làm giảm độ cứng của vỏ tôm.
- Phốt pho (P): Phốt pho cùng với canxi và magie tham gia vào quá trình tạo cấu trúc vỏ cứng cho tôm. Thiếu phốt pho có thể ảnh hưởng đến chất lượng vỏ.
- Kali (K): Kali giúp điều chỉnh áp suất thẩm thấu và cân bằng điện giải, cần thiết cho quá trình lột xác và tái tạo vỏ.
- Vitamin D: Vitamin D giúp hấp thu canxi và phốt pho, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành vỏ cứng.
- Protein: Protein là thành phần cấu tạo chính của mô mềm và vỏ tôm. Thiếu protein trong khẩu phần ăn có thể làm giảm khả năng tái tạo vỏ cứng.
- Các nguyên tố vi lượng khác: Một số nguyên tố vi lượng như kẽm, mangan, sắt cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình lột xác và tạo vỏ cứng của tôm.
- Vitamin: Thiếu vitamin, vỏ tôm mới có thể mỏng, mềm và yếu.
Thiếu oxy hòa tan trong nước
Thiếu oxy hòa tan trong nước cũng là nguyên nhân quan trọng khiến tôm không được bóc vỏ cứng. Mức oxy hòa tan đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và hỗ trợ sự phát triển của tôm. Vì vậy, việc thiếu oxy hòa tan sẽ ảnh hưởng đến quá trình lột vỏ tôm như sau:
- Hạn chế trao đổi chất: Oxy cần thiết cho quá trình hô hấp của tôm. Khi nồng độ oxy hòa tan thấp, quá trình hô hấp và trao đổi chất cũng bị ảnh hưởng. Điều này đã làm giảm khả năng tạo năng lượng và tổng hợp các chất cần thiết cho quá trình lột xác của tôm.
- Giảm khả năng hấp thụ khoáng chất: Thiếu oxy hòa tan có thể làm giảm khả năng hấp thụ và sử dụng các khoáng chất cần thiết cho quá trình tái tạo vỏ cứng như canxi và magie.
- Căng thẳng sinh học: Khi thiếu oxy, tôm dễ bị căng thẳng sinh học, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và khả năng lột xác của tôm. Tôm bị căng thẳng có thể gặp khó khăn trong việc hình thành lớp vỏ mới, khiến lớp vỏ mới trở nên yếu đi.
- Ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật: Oxy hòa tan cũng cần thiết cho sự sống của các vi sinh vật có lợi trong hệ sinh thái nước nuôi. Những vi sinh vật này giúp duy trì chất lượng nước và hỗ trợ phân hủy chất thải. Khi thiếu oxy, hệ vi sinh vật bị ảnh hưởng dẫn đến chất lượng nước kém và ảnh hưởng đến sức khỏe tôm.
Thông thường, để tăng hàm lượng oxy hòa tan, người nuôi sẽ tăng cường quạt nước và sục khí trong quá trình tôm lột xác. Nếu hoạt động này không diễn ra trong thời gian tôm lột xác thì quá trình hình thành vỏ tôm mới sẽ bị ảnh hưởng.
Độ mặn nước ao nuôi tôm quá thấp
Độ mặn nước ao thấp khiến tôm mềm vỏ
Độ mặn của nước ao nuôi tôm đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình bong tróc và tái tạo vỏ cứng. Độ mặn quá thấp có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của tôm, khiến tôm bị mất vỏ. Dưới đây là một số lý do cho việc này:
- Mất cân bằng áp suất thẩm thấu: Độ mặn của nước ảnh hưởng trực tiếp đến áp suất thẩm thấu giữa môi trường nước và cơ thể tôm. Khi độ mặn quá thấp, tôm phải tiêu tốn nhiều năng lượng để điều chỉnh áp suất thẩm thấu, làm giảm khả năng tập trung vào quá trình bong tróc và tái tạo vỏ mới.
- Khả năng hấp thụ khoáng chất kém: Tôm cần một số khoáng chất hòa tan trong nước để tái tạo lớp vỏ cứng như canxi, magie và phốt pho. Khi độ mặn quá thấp, nồng độ khoáng chất trong nước giảm dẫn đến thiếu khoáng chất cần thiết cho việc hình thành vỏ cứng.
- Căng thẳng sinh học: Tôm sống trong môi trường có độ mặn không phù hợp rất dễ bị stress sinh học, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và khả năng lột xác của tôm. Tôm bị căng thẳng có thể gặp khó khăn trong việc hình thành lớp vỏ mới và lớp vỏ mới có thể trở nên yếu.
PH nước ao nuôi không ổn định
Quá trình lột vỏ tôm diễn ra khi nước ao nuôi đạt độ pH từ 7 – 8,5, tốt nhất là từ 7,5 – 8,0. Nếu trong giai đoạn tôm lột vỏ, độ pH trong ao nuôi không ổn định sẽ ảnh hưởng đến chất lượng vỏ tôm mới bóc vỏ. Vì vậy để ổn định pH có thể bón vôi nếu pH dưới 7,5 hoặc sử dụng mật đường và vi sinh vật nếu pH trên 8,5.
Có mầm bệnh trong ao nuôi tôm
Khi bóc vỏ tôm rất yếu và dễ bị vi khuẩn, mầm bệnh trong ao tấn công. Các mầm bệnh có thể gây stress, làm suy yếu hệ thống miễn dịch và ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của tôm, từ đó làm giảm khả năng rụng và tái tạo vỏ mới. Nếu ao chứa quá nhiều mầm bệnh, tôm sau khi lột vỏ sẽ mềm vỏ, da yếu và sức khỏe kém.
Ngoài ra, nước ao nuôi tôm bị ô nhiễm bởi hóa chất, chất thải và ảnh hưởng của thời tiết thay đổi thất thường cũng ảnh hưởng đến quá trình lột vỏ tôm khiến vỏ tôm không cứng lại.
Dấu hiệu tôm lột vỏ không cứng
Dấu hiệu tôm lột vỏ không cứng
Khi gặp tình trạng vỏ không đủ cứng, tôm sẽ có một số dấu hiệu điển hình đó là:
- Vỏ có màu sẫm, xù xì, nhăn nheo, các phần phụ bị mòn, gãy.
- Tôm dễ bị nhiễm nấm, vi khuẩn và ký sinh trùng.
- Tôm vỏ mềm thường yếu, chậm phát triển và có thể chết rải rác.
Bệnh khá khó phát hiện vì khi lột xác tôm thường ẩn nấp dưới đáy ao. Lúc này sức đề kháng của tôm rất yếu nên nếu gặp khí độc dưới đáy ao kết hợp với các mầm bệnh cơ hội thì tôm sẽ chết dưới đáy. Điều này đã gây khó khăn cho việc phát hiện kịp thời, ảnh hưởng nghiêm trọng đến giá trị thương mại của tôm.
Giải pháp xử lý tình trạng tôm lột vỏ không cứng vỏ
Khi tôm có dấu hiệu lột vỏ không mạnh trong giai đoạn lột vỏ, người nuôi cần nhanh chóng can thiệp để xử lý kịp thời. Dưới đây là những việc cần làm khi vỏ tôm mềm sau khi lột:
- Bước 1: Đo và bổ sung độ kiềm cho nước ao nuôi bằng cách vẩy vôi và Dolomite.
- Bước 2: Bổ sung khoáng chất vào nước ao nuôi theo một trong 2 cách đó là tạt nước vào ao và trộn khoáng vào thức ăn.
- Bước 3: Bổ sung men vi sinh đường ruột giúp tôm hấp thu thức ăn tốt hơn.
- Bước 4: Sử dụng chế phẩm sinh học thích hợp để tạo và duy trì môi trường nước ao nuôi ổn định, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình lột vỏ tôm.
- Bước 5: Kiểm tra khí độc trong ao nuôi và bổ sung chế phẩm sinh học để tôm không bị vón cục.
Giải pháp giúp tôm không bị bong tróc, không bị cứng
Để quá trình lột vỏ ở tôm diễn ra bình thường và tôm có lớp vỏ dày, chắc chắn, người nuôi cần chú ý những công việc sau:
Bổ sung đủ dinh dưỡng cho tôm
Bằng cách bổ sung đủ và đúng các chất dinh dưỡng cần thiết, người nuôi tôm có thể đảm bảo tôm lột vỏ thành công và tái tạo lớp vỏ mới chắc khỏe, giúp tôm phát triển khỏe mạnh và giảm thiểu các vấn đề liên quan. để bong tróc không thành công.
Trong giai đoạn lột vỏ tôm, bạn cần chú ý bổ sung dinh dưỡng cho tôm. Cụ thể, thức ăn nuôi tôm cần có hàm lượng protein tổng số từ 32 – 45%. Lượng thức ăn cần phù hợp với từng giai đoạn phát triển của tôm và cần điều chỉnh để tránh dư thừa. Sau khi tôm lột xác xong cần bổ sung Vitamin và Protein đậm đặc. Lúc này, việc bổ sung thức ăn chất lượng sẽ giúp tôm khỏe mạnh hơn, từ đó ngăn chặn được những tác động tiêu cực từ môi trường.
Bổ sung khoáng chất cho tôm
Bạn nên bổ sung khoáng chất cho tôm vào buổi tối. Bổ sung khoáng chất cho tôm có hai dạng: khoáng đa lượng và khoáng vi lượng. Các loại khoáng đa chất gồm CaCl2, MgSO4, MgCl2, vôi, muối ăn… được đập trực tiếp vào nước. Với các khoáng chất vi lượng như Fe, Zn, Cu, Mn… thường được trộn dưới dạng bột với nước ao nuôi hoặc thức ăn cho tôm.
Ngoài khoáng chất vô cơ, bạn cũng nên bổ sung khoáng chất từ các sản phẩm tự nhiên, như:
- Vỏ trứng hoặc vỏ sò nghiền: Bổ sung canxi tự nhiên bằng cách nghiền vỏ trứng hoặc vỏ sò rồi thêm vào thức ăn hoặc nước uống.
- Bột rong biển: Sử dụng bột rong biển để bổ sung khoáng chất và vitamin tự nhiên.
Bổ sung khoáng chất cho tôm
Kiểm soát mật độ tảo trong ao
Nếu có tảo (tảo có ích) trong ao, tôm lột xác sẽ dễ gặp phải hiện tượng tảo phân hủy khiến lượng khoáng chất trong ao giảm nghiêm trọng. Khi tảo chết, môi trường nước ao nuôi sẽ xấu đi và làm tăng nguy cơ tôm nhiễm bệnh. Chính vì vậy trong thời gian tôm lột xác, bạn cần chú ý đến vấn đề tảo trong ao nuôi tôm.
Để kiểm soát tảo trong ao nuôi tôm, bạn có thể áp dụng các giải pháp sau:
– Quản lý dinh dưỡng
- Giảm thiểu lượng thức ăn thừa: Cho tôm ăn vừa đủ để tránh dư thừa thức ăn, tăng lượng chất dinh dưỡng trong nước, kích thích tảo phát triển.
- Kiểm soát phân bón: Nếu sử dụng phân bón để kích thích tảo xanh có lợi thì bạn cần kiểm soát liều lượng để tránh tình trạng tảo nở hoa không mong muốn trong ao.
– Sục khí và tuần hoàn nước
- Sử dụng hệ thống sục khí: Sục khí giúp tăng lượng oxy hòa tan trong nước và ngăn chặn sự phát triển của tảo bằng cách khuấy trộn nước.
- Tuần hoàn nước: Tăng cường tuần hoàn nước để phân tán chất dinh dưỡng và ngăn ngừa tảo tích tụ ở một khu vực.
– Sử dụng sinh vật ăn tảo
- Cá ăn tảo: Nuôi các loại cá như cá chép, cá trê có khả năng ăn tảo và kiểm soát mật độ tảo trong ao.
- Vi sinh vật có lợi: Sử dụng vi sinh vật có lợi để cạnh tranh dinh dưỡng và không gian sống với tảo.
– Kiểm soát ánh sáng
Giảm cường độ ánh sáng chiếu vào ao bằng cách phủ kín mặt ao hoặc điều chỉnh thời gian chiếu sáng để hạn chế tảo phát triển.
Kiểm soát các yếu tố độ mặn, pH và nồng độ oxy hòa tan
Đây là những yếu tố tác động trực tiếp đến quá trình lột vỏ của tôm. Cụ thể, nước ao nuôi tôm cần có hàm lượng oxy dao động từ 4 – 6 mg/l, độ mặn cần lớn hơn 25%, pH từ 7 – 8,5 và độ kiềm từ 120 mg/l. Nếu không đạt được một trong những yếu tố này, bạn cần sớm có kế hoạch điều chỉnh cho phù hợp.
Ngăn chặn vi khuẩn và mầm bệnh gây hại cho tôm
Trường hợp ao nuôi tôm có vi khuẩn, nấm, tôm có rong biển… bạn cần có biện pháp can thiệp kịp thời như dùng rau răm, dâu tằm… để giúp tôm phục hồi và lột xác an toàn. đầy đủ và hiệu quả. Bạn nên sử dụng chế phẩm sinh học để đảm bảo môi trường nước ao nuôi trong sạch, từ đó kiểm soát mầm bệnh và tảo độc.
Trên đây là những thông tin LVT Education muốn chia sẻ đến bạn đọc về thực trạng tôm bóc vỏ không khó hiện nay. Hy vọng qua bài viết này các bạn sẽ hiểu rõ nguyên nhân, từ đó đưa ra cách phòng tránh tôm bị bong cứng hiệu quả.
Giáo sưNguyễn Lân Dũnglà nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
Open this in UX Builder to add and edit content