9 mẫu kim loại nặng độc hại tồn tại trong nước và đất

1. Tổng quan về kim loại nặng là gì?

Theo định nghĩa từ Wikipedia: Thuật ngữ kim loại nặng dùng để chỉ bất kỳ kim loại nào có mật độ từ 3,5 đến 5g/cm3. Một số kim loại nặng có thể vô hại (như bạc, indium và ruthenium) hoặc các chất dinh dưỡng thiết yếu (như kẽm, coban, sắt). Nhưng hầu như tất cả các kim loại này đều có khả năng gây ngộ độc ở một số dạng nhất định hoặc với số lượng lớn, điển hình là ở dạng ion cực kỳ độc hại.

Kim loại nặng là chất ô nhiễm dễ xuất hiện trong nước, đất và khó phân hủy trong môi trường.

2. Kim loại nặng độc hại gây ra những ảnh hưởng gì?

Kim loại độc hại gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường (cụ thể là đất, nước) và con người. Mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào từng mẫu kim loại và tính chất của đất, nước. Dưới đây là một số tác động của chúng tới đất, nước và sức khỏe con người

2.1. Ô nhiễm kim loại nặng ảnh hưởng đến đất

Đất có thể bị ô nhiễm kim loại nặng thông qua khí thải và chất thải từ các khu công nghiệp. Chất thải kim loại, chất thải mỏ, sơn, xăng dầu, thuốc trừ sâu, bùn thải, v.v. Các kim loại độc hại trong đất ức chế nghiêm trọng quá trình phân hủy chất hữu cơ trong đất. Từ đó gây hại cho thực vật, động vật và con người thông qua: tiếp xúc trực tiếp hoặc ăn phải thực phẩm trồng từ đất bị ô nhiễm, làm giảm khả năng sử dụng đất trong sản xuất trồng trọt.

Đất có thể bị ô nhiễm kim loại nặng do hoạt động của con người

2.2 Ô nhiễm kim loại nặng ảnh hưởng đến nước

Nguồn nước bị ô nhiễm kim loại nặng gây ra nhiều nguy hiểm cho sức khỏe con người và các sinh vật khác. Động vật thủy sinh và các sinh vật sống dưới nước như tôm, cá… sẽ chết khi ở trong nguồn nước này.

Nếu chúng lây nhiễm vào nguồn nước có thể gây ra những căn bệnh nguy hiểm cho gia đình bạn. Chúng có thể gây ra các bệnh tự miễn dịch ở người, khiến hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các tế bào. Khi đó các bệnh về thận, viêm khớp, bệnh về hệ thần kinh, bệnh về tuần hoàn, v.v. sẽ phát sinh.

Vấn đề ô nhiễm này là một trong những mối nguy hiểm hàng đầu đối với tài nguyên nước Việt Nam.

2.3 Tác động tới sức khỏe con người

Theo IARC – Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế và EPA – Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ, kim loại nặng là một trong những nguyên nhân gây ung thư ở người. Chúng có thể xâm nhập vào đồ uống, thực phẩm của con người theo nhiều cách khác nhau, gây bệnh. Đây cũng là tác nhân gây ung thư, tổn thương nội tạng và tử vong nếu nhiễm độc với lượng lớn.

3. 9 kim loại nặng độc hại tồn tại trong nước và đất

Trong đất, nước tồn tại nhiều tạp chất và kim loại nặng. Đông Á xin nêu tên 9 mẫu kim loại nặng độc hại điển hình tồn tại trong đất, nước để bạn đọc tham khảo:

3.1. Chỉ huy

Chì là một trong những kim loại nặng hàng đầu vì sự phổ biến của nó trong cuộc sống. Tuy nhiên, nó là một kim loại nặng cực kỳ độc hại, có thể ảnh hưởng đến thận, hệ thần kinh và sinh sản.

Chì được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp và đời sống: máy quay video, mạ điện, hàn, máy ảnh, gốm sứ, điện tử, luyện kim, thuốc trừ sâu,… Ngay cả pin thiết bị điện tử và các sản phẩm dầu mỏ tinh chế cũng chứa chì. Chúng tiếp xúc gần gũi với con người đến mức đôi khi người ta quên mất độc tính của chúng.

Chì là kim loại nặng

3.2. đồng

Đồng đóng vai trò là một trong những nguyên tố vi lượng thiết yếu của hệ thống sinh học con người. Tuy nhiên, nếu tiếp xúc với hàm lượng đồng cao có thể gây nguy hiểm.

Ô nhiễm đồng chủ yếu xảy ra do luyện kim, khai thác mỏ và các ứng dụng công nghiệp khác. Đây cũng là nguồn phơi nhiễm đồng chính trong môi trường sống.

Nếu tiếp xúc với hàm lượng đồng cao có thể gây nguy hiểm

3.3. kẽm

Kẽm xuất hiện trong khẩu phần ăn hàng ngày của con người và là yếu tố cần thiết cho sự phát triển của cơ thể con người. Tương tự như đồng, kẽm có hại cho con người khi tiếp xúc với nồng độ cao. Ô nhiễm kẽm cũng thường xảy ra thông qua các hoạt động luyện kim, khai thác mỏ hoặc đốt than. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm nguồn nước

Ô nhiễm kẽm cũng thường xảy ra thông qua các hoạt động luyện kim, khai thác mỏ hoặc đốt than

3.4 Niken

Nikken là kim loại xuất hiện tự nhiên trong đá và đất núi lửa. Muối niken và niken được sử dụng trong công nghiệp để tạo ra các sản phẩm như linh kiện máy bay, tiền xu, pin, mỹ phẩm, thép không gỉ,… Sơn và men phát ra niken thường chứa các chất độc hại. độc hại, do đó gây ô nhiễm nguồn nước xung quanh

3,5 Asen

Asen có mặt trong các nguồn nước ngầm tự nhiên trên toàn thế giới. Chúng tồn tại ở hai dạng: tinh thể và vô định hình. Chúng cũng được tìm thấy trong nước tiểu. Ở một số khu vực, nồng độ asen cao gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe con người. Các hoạt động như phun thuốc trừ sâu, đốt than, luyện kim và khai thác mỏ là nguyên nhân gây ô nhiễm asen. Chúng ảnh hưởng đến sức khỏe con người thông qua nguồn nước bị ô nhiễm.

Asen có mặt trong các nguồn nước ngầm tự nhiên trên toàn thế giới

3.6 Thủy ngân

Thủy ngân là kim loại có độc tính cao và được các chuyên gia trên toàn thế giới công nhận. Thủy ngân có sẵn một cách tự nhiên từ các vụ phun trào núi lửa và sự phong hóa của đất và đá. Thủy ngân nhân tạo có nguồn gốc từ các ứng dụng chế biến và khai thác mỏ, được sử dụng trong đèn hơi và đèn pin thủy ngân.

Thủy ngân độc hại nhất là methylmercury, có khả năng ngăn chặn sự phân chia tế bào và gây ra sự phân chia nhiễm sắc thể.

Thủy ngân có khả năng ngăn chặn sự phân chia tế bào và gây ra sự phân chia nhiễm sắc thể

3.7 Crôm

Crom trong môi trường chủ yếu có nguồn gốc từ nước thải của các hoạt động công nghiệp. Bởi vì chúng là những hợp chất được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghiệp. Các nguồn ô nhiễm khác như sản xuất cromat, đốt nhiên liệu hóa thạch, mạ điện kim loại, sản xuất nhựa, công nghiệp da,… cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm crom trong môi trường.

3.8 Sắt, mangan

Sắt và Mangan đều là những chất thiết yếu cho cơ thể con người, tuy nhiên, nếu sử dụng với số lượng lớn hoặc uống nước bị nhiễm hai chất này lâu ngày cũng có hại cho cơ thể. Cụ thể là nó ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng, gây yếu cơ ở người

3.9 Cadimi

Cadmium là kim loại hiếm, có màu trắng xanh, rất độc, đứng đầu trong các chất độc kim loại nặng. Ngay cả một nồng độ nhỏ trong thực phẩm cũng gây độc cho con người. Chất này hấp thu kém trong đất và trầm tích, dễ di chuyển và vận chuyển đến nguồn thực phẩm của con người.

4. Hướng dẫn xác định kim loại nặng trong nước, đất, thực phẩm

Để xác định xem đất, nước, thực phẩm của gia đình bạn có bị nhiễm kim loại nặng hay không, bạn có thể tham khảo các phương pháp sau:

4.1. Xác định mẫu kim loại nặng trong nước

    Nước bị nhiễm canxi sẽ có vị nhạt, khó uống, có màu trong. Khi đun sôi xuất hiện cặn trắng trên thành ấm

    Nước nhiễm mangan có màu vàng, mùi tanh, đục rất khó ngửi. Khi để lâu sẽ có một lớp cặn đen bám vào đáy và thành bình nước

    Nước nhiễm sắt nặng sẽ có màu vàng đục giống màu của phèn chua. Nước có vị chua và mùi tanh

Nước bị nhiễm sắt nặng sẽ có màu vàng đục giống màu của phèn chua

4.2 Nhận dạng mẫu kim loại nặng trong đất

Kim loại nặng trong đất thường phải được phân tích các chỉ số ô nhiễm liên quan bằng thiết bị chuyên dụng. Một trong những phương pháp phổ biến là quang phổ hấp thụ nguyên tử sử dụng ngọn lửa. Các mẫu đất nhiễm kim loại được phân hủy bằng axit nitric ở nhiệt độ cao. Máy quang phổ hấp thụ nguyên tử ngọn lửa sẽ chạy để xác định hàm lượng kim loại trong mẫu đất.

4.3 Nhận biết mẫu kim loại nặng trong thực phẩm

Kiểm nghiệm kim loại nặng trong thực phẩm là hoạt động nhằm xác định ngưỡng an toàn của thực phẩm, từ đó các Chính phủ có cơ sở cấp giấy phép công bố chất lượng sản phẩm cho doanh nghiệp kinh doanh. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều công ty cung cấp dịch vụ xét nghiệm này với máy móc hiện đại. Hàm lượng kim loại nặng tối thiểu trong thực phẩm đã được nhà nước quy định cụ thể.

5. 3 phương pháp xử lý kim loại nặng thường được sử dụng hiện nay

Bên cạnh nhiều mối nguy hiểm từ ô nhiễm kim loại nặng, Đông Á xin gợi ý 3 phương pháp xử lý kim loại nặng phổ biến hiện nay.

5.1 Sử dụng máy lọc nước RO

Máy lọc nước RO là phương pháp khá phổ biến hiện nay với khả năng xử lý kim loại nặng khá triệt để. Hệ thống máy lọc RO thường tích hợp công nghệ thẩm thấu ngược, kèm theo màng RO có kích thước chỉ khoảng 0,01 micromet. Từ đó ngăn chặn các tạp chất, bụi bẩn, kim loại nặng,…

Máy lọc nước RO là phương pháp khá phổ biến hiện nay với khả năng xử lý kim loại nặng khá triệt để

5.2 Sử dụng chất quang xúc tác

Sử dụng chất phát quang là giải pháp hiệu quả được công nhận trong xử lý nước thải nhiễm kim loại nặng. Sử dụng tia cực tím để loại bỏ Cr, đồng thời điều chỉnh pH và bổ sung oxalat để khử Cr trong nước thải. Sự kết hợp đúng đắn sẽ tạo nên một liệu trình an toàn và hiệu quả.

5.3 Phương pháp trao đổi ion

Trao đổi ion có thể hỗ trợ loại bỏ mangan và sắt khỏi nước một cách nhanh chóng và đáng tin cậy. Phương pháp này cũng được sử dụng phổ biến ở những nơi có nồng độ kim loại thấp hơn nhựa để loại bỏ kim loại nặng trong nước. Điều này được thực hiện bằng cách trao đổi ion giữa nước và nhựa.

Trên đây là toàn bộ thông tin về kim loại nặng kèm theo thông tin nhận dạng và xử lý. Hy vọng thông tin này hữu ích với bạn đọc.

Giáo sư  Nguyễn Lân Dũng  là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.

Recent Posts

Thơ ngắn về phụ nữ hiện đại mạnh mẽ và phong kiến xưa

Có nhiều bài thơ về phụ nữ hiện đại và phong kiến được các tác…

17 phút ago

Điểm danh 4 loại muối vô cơ phổ biến nhất

Trả lời: Muối vô cơ là gì? Trả lời: Muối vô cơ là gì? Để…

57 phút ago

Sự tích và ý nghĩa

Bắc kim thang là bài đồng dao quen thuộc với trẻ em Việt Nam, được truyền…

1 giờ ago

Phản ứng hóa học giữa KClO3 và HCl diễn ra như thế nào?

Phản ứng hóa học giữa KClO3 và HCl không chỉ là phản ứng hóa học…

2 giờ ago

Cay xè hay Cay sè đúng chỉnh tả? Nghĩa là gì?

Cay xè hay cay sè là từ viết đúng chính tả? Theo từ điển tiếng Việt…

2 giờ ago

Ancol metylic có công thức cấu tạo là gì? Cách điều chế ra sao?

Tìm hiểu rượu metyl là gì? Rượu Metylic là gì? Rượu methyl còn được gọi…

3 giờ ago

This website uses cookies.