Hướng dẫn chi tiết kỹ thuật nuôi tôm sú ao bạt HDPE

Ưu điểm của kỹ thuật nuôi tôm sú trong ao bạt

Nuôi tôm sú trong ao bạt cho tôm khỏe, chất lượng tốt

Kỹ thuật nuôi tôm sú trong ao bạt là kỹ thuật nuôi tôm rất phù hợp với đại đa số người nuôi tôm quy mô nhỏ tại khu vực ĐBSCL nói riêng và trên cả nước nói chung.

Nuôi tôm sú trong ao bạt có lót ao bằng nhựa HDPE (High-Density Polyethylene) là kỹ thuật hiện đại và có nhiều ưu điểm. Phương pháp này mang lại nhiều lợi ích về kinh tế, xã hội, môi trường, hiệu quả sản xuất và ngày càng được ưa chuộng, áp dụng rộng rãi trong ngành nuôi trồng thủy sản. Dưới đây là một số ưu điểm của kỹ thuật canh tác này:

Kiểm soát tốt hơn môi trường nuôi tôm

– Quản lý nước dễ dàng

Lớp màng lót HDPE giúp chống thấm nước, giúp quản lý chất lượng nước trong ao nuôi dễ dàng hơn, đảm bảo điều kiện sống tốt nhất cho tôm. Nhờ mô hình nuôi tôm sú trong ao bạt nên các chỉ tiêu trong ao như độ kiềm, độ mặn, pH,… đều được kiểm soát tốt.

– Giảm ô nhiễm

Việc kiểm soát chất lượng nước khi nuôi tôm sú trong ao đất rất khó khăn do độc tính và ô nhiễm phèn từ đất. Sử dụng bạt giúp ngăn chặn sự xâm nhập của các chất ô nhiễm bên ngoài vào ao nuôi, không lo nhiễm mặn, nhiễm phèn, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh do môi trường ô nhiễm gây ra.

– Chất thải trong ao cũng được thu gom dễ dàng, giúp kiểm soát đáy ao tốt hơn, đồng thời giúp giảm lượng khí độc trong ao.

Tăng năng suất

– Tăng mật độ nuôi

Môi trường được kiểm soát tốt giúp tăng mật độ nuôi tôm mà không ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ tăng trưởng của tôm.

– Giảm thiểu rủi ro

Kiểm soát môi trường tốt giúp giảm nguy cơ dịch bệnh và tử vong, từ đó tăng năng suất thu hoạch.

Bảo vệ môi trường

– Giảm xói mòn đất

Sử dụng lót bạt HDPE giúp chống xói mòn đất xung quanh ao nuôi, bảo vệ cấu trúc đất và môi trường xung quanh.

– Sử dụng hóa chất hợp lý

Nhờ kiểm soát tốt môi trường, người nông dân có thể giảm thiểu việc sử dụng hóa chất, thuốc trừ sâu, từ đó bảo vệ được môi trường nước.

Tiết kiệm chi phí và thời gian

– Cài đặt nhanh

Lớp lót HDPE dễ dàng lắp đặt và thay thế, giúp tiết kiệm thời gian, công sức trong việc xây dựng và bảo trì ao nuôi.

– Dễ dàng làm sạch

Ao bạt dễ dàng làm sạch, loại bỏ cặn bã, chất thải, giúp duy trì môi trường nuôi tôm an toàn.

Tăng tính bền vững và tuổi thọ

– Độ bền cao

Lớp lót HDPE có độ bền cao, chịu được tác động của ánh nắng, hóa chất và các yếu tố thời tiết, giúp ao nuôi có tuổi thọ cao.

– Tái sử dụng

Sau khi sử dụng một thời gian, bạt HDPE có thể được tái sử dụng hoặc tái chế, hạn chế tối đa lượng rác thải nhựa thải ra môi trường.

Hướng dẫn kỹ thuật chi tiết nuôi tôm sú trong ao bạt HDPE

Quy trình kỹ thuật nuôi tôm sú sử dụng lót ao HDPE bao gồm các bước chuẩn bị và thực hiện nhằm đảm bảo môi trường nuôi tôm tốt nhất. Quá trình này sẽ bao gồm các công việc cần thực hiện từ giai đoạn chuẩn bị ao nuôi đến giai đoạn thu hoạch. Cụ thể như sau:

Chuẩn bị ao

Chuẩn bị ao nuôi tôm sú

– Chọn vị trí

• Vị trí xây ao nuôi tôm phải ở khu đất cao để thuận tiện cho việc cấp thoát nước. Không nên chọn vị trí xây ao ở những nơi có nguồn nước sinh hoạt, tưới tiêu.
• Chọn vị trí có nguồn nước sạch, không bị ô nhiễm.

– Thi công và lót bạt HDPE

• Đào ao có kích thước và độ sâu phù hợp (thường sâu khoảng 1,2-1,5m). Lưu ý đáy ao phải bằng phẳng để lót bạt.
• Làm sạch các vật cứng, sắc nhọn như cành cây, đá, thép,… vì chúng có thể làm rách canvas.
• Trải một lớp đất mềm, ngoài ra có thể phủ thêm một lớp vải địa kỹ thuật để mặt đáy ao phẳng hơn.
• Triển khai thi công hệ thống siphon đường ống thải và trải bạt HDPE. Khi trải bạt, người dân nên trải từ đáy ao đến thành ao và chừa khoảng 40 cm để bạt cố định thành ao.
• Kiểm tra và vá các lỗ thủng (nếu có) để đảm bảo không bị rò rỉ nước.
• Cuối cùng là lắp đặt hệ thống quạt, máy bơm… để hỗ trợ nuôi tôm.

– Xử lý và chuẩn bị nước

• Kiểm tra và xử lý nước
• Kiểm tra độ pH, độ mặn, độ kiềm và các chỉ số khác của nước.
• Sử dụng phương pháp xử lý hóa học để khử trùng và loại bỏ các tạp chất có hại.

– Gây màu nước

Bón phân vi sinh hoặc phân hữu cơ để tạo màu cho nước, tạo điều kiện cho vi sinh vật có lợi phát triển.

Thả giống tôm

– Chọn và nuôi giống

• Chọn những giống tôm khỏe mạnh, không mang mầm bệnh, có nguồn gốc rõ ràng tại cơ sở uy tín.
• Khi chọn mua tôm giống, bạn nên quan sát tình trạng tôm giống, hình dáng, màu sắc,… Chọn tôm có vỏ mỏng, bộ phận còn nguyên vẹn, hình thức đẹp, có màu đen hoặc xám tro. Tôm giống có chiều dài khoảng 12 – 15mm là tốt nhất.
• Chọn tôm khỏe mạnh, di chuyển thường xuyên, bơi ngược dòng và tốc độ bơi chậm.
• Ủ tôm giống trong nước sạch, có điều kiện tương tự ao nuôi để tôm thích nghi dần.

Chọn tôm giống khỏe mạnh, không có mầm bệnh

– Gieo hạt

• Trước khi thả tôm giống, người nuôi cần kiểm tra kỹ môi trường nước. Nước nuôi tôm và nước dùng vận chuyển tôm phải có độ mặn chênh lệch không quá 5/1000 để tránh tôm chết do sốc môi trường.
• Thả giống vào sáng sớm hoặc chiều muộn để giảm stress cho tôm. Không chọn thả tôm vào những ngày thời tiết thất thường, mưa nhiều hoặc nắng gắt.
• Mật độ thả tôm dao động khoảng 20 – 25 con/m2.

Quản lý và chăm sóc

– Quản lý chất lượng nước

• Kiểm tra và duy trì các chỉ số nước (pH, độ mặn, oxy hòa tan) ở mức tối ưu.
• Sử dụng hệ thống sục khí đảm bảo đủ oxy hòa tan cho tôm.

– Quản lý thức ăn và thức ăn

• Cho tôm ăn theo nhu cầu, đảm bảo đủ dinh dưỡng, tránh lãng phí.
• Trong quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm, người nuôi nên bón phân cho ao bằng phân màu để giúp động vật, thực vật trong ao phát triển tốt. Đây là nguồn thức ăn rất tự nhiên cho tôm sú. Bên cạnh thức ăn tự nhiên, người nuôi cũng có thể bổ sung thức ăn viên công nghiệp để giúp tôm sú phát triển khỏe mạnh, có khả năng kháng bệnh tốt.
• Sử dụng thức ăn chất lượng cao.
• Khi lựa chọn thức ăn công nghiệp, người nuôi phải quan tâm đến giá trị dinh dưỡng trong thức ăn, đảm bảo phù hợp với từng giai đoạn phát triển của tôm. Cụ thể, trong giai đoạn ương dưỡng, người nuôi cần bổ sung khoáng chất, vitamin C, men tiêu hóa… cho tôm. Từ 1 tháng tuổi trở lên, bà con nên chọn thức ăn có hàm lượng đạm cao khoảng 50% để tôm phát triển tốt.

– Chăm sóc tôm sú

• Trong giai đoạn ương tôm, tôm sú cực kỳ nhạy cảm với những thay đổi của môi trường nên người nuôi cần thường xuyên kiểm tra, duy trì ổn định độ kiềm, pH, độ mặn của nước ao nuôi. Hạn chế biến động vì những biến động này sẽ khiến tôm dễ bị sốc. Lưu ý trong 2 tháng đầu nuôi tôm, người nuôi không nên thay nước.
• Sau thời gian này, khi muốn thay nước ao nuôi tôm, bạn nên xử lý nước trước khi bơm xuống ao và lưu ý không bơm quá nhiều.
• Theo dõi tôm theo từng giai đoạn phát triển của tôm, kiểm tra tôm thường xuyên để phát hiện sớm bệnh và xử lý kịp thời.

Chăm sóc tôm bằng cách cung cấp đủ oxy cho ao nuôi

Phòng chống dịch bệnh

Để phòng bệnh cho tôm, người nuôi cần có biện pháp phòng bệnh cho tôm. Cụ thể:

• Chuẩn bị môi trường nước, ao nuôi tôm theo đúng quy trình, có độ pH, độ kiềm, độ mặn thích hợp.
• Trong quá trình chọn tôm giống, người dân nên mua tôm ở những điểm bán tôm giống uy tín, tôm có kích thước đồng đều, khỏe mạnh và không chứa mầm bệnh.
• Xây dựng hệ thống xử lý nước ao nuôi, đáy ao và hệ thống quạt nước để cung cấp đủ oxy cho tôm.
• Áp dụng các biện pháp nuôi tôm an toàn, đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng trong từng giai đoạn phát triển của tôm.
• Thường xuyên kiểm tra sức khỏe tôm để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường.
• Sử dụng các biện pháp phòng bệnh cho tôm bằng thuốc, hóa chất an toàn cho tôm, con người và môi trường.

Mùa gặt

– Thu hoạch tôm khi đạt kích thước và trọng lượng mong muốn, khoảng 35 – 50 g/con (thường sau 4 – 6 tháng nuôi). Tuy nhiên, thời điểm thu hoạch tôm còn phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và giá tôm thị trường.

– Thu hoạch tôm vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để tôm không bị stress.

Thu hoạch tôm thương phẩm vào thời điểm và trọng lượng mong muốn

Làm sạch và xử lý ao nuôi sau thu hoạch

– Loại bỏ bùn, chất thải còn sót lại trong ao nuôi

– Vệ sinh, khử trùng ao nuôi để chuẩn bị cho đợt nuôi tiếp theo.

Quản lý và ghi âm

– Ghi chép đầy đủ thông tin về quy trình nuôi trồng, từ khâu chuẩn bị, thả giống, chăm sóc đến thu hoạch.

– Theo dõi các chỉ số môi trường, sức khỏe tôm, tiêu thụ thức ăn để có điều chỉnh kịp thời, phù hợp.

Trên đây là thông tin chi tiết về kỹ thuật nuôi tôm sú trong ao bạt. Phương pháp nuôi tôm sú trong ao lót bạt HDPE nếu thực hiện đúng quy trình kỹ thuật sẽ mang lại hiệu quả cao, giúp tăng năng suất và bảo vệ môi trường nuôi. Nuôi tôm sú trong ao bạt giúp sản xuất tôm thương phẩm an toàn vệ sinh thực phẩm, cho năng suất cao so với nuôi tôm sú truyền thống, góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nuôi.

Nguyễn Lân Dũng

Giáo sưNguyễn Lân Dũnglà nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.