Table of Contents
Vết thương do bỏng axit nếu không được điều trị kịp thời có thể tiến triển nhanh, gây đau đớn cho nạn nhân và để lại hậu quả nghiêm trọng. Vậy bạn nên làm gì khi bị bỏng axit? Dưới đây là chi tiết 5 bước sơ cứu quan trọng để ngăn ngừa thiệt hại hiệu quả khi bị bỏng bởi axit, mời các bạn tham khảo.
Đốt axit là gì?
Đốt axit là gì?
Bỏng axit là tình trạng axit đổ lên bề mặt cơ thể, gây tổn thương da và các vùng dưới da, làm đông tụ protein trong mô và mất nước nghiêm trọng. Nồng độ axit gây bỏng càng cao thì hiện tượng ngưng kết, mất nước càng nghiêm trọng. Bỏng axit có thể dẫn đến tổn thương nghiêm trọng các bộ phận của cơ thể, làm biến dạng khớp, gân, cơ và phá hủy hệ thần kinh.
Bỏng axit thường xảy ra nhanh và nguy hiểm nhất trong trường hợp axit đậm đặc như bỏng axit sulfuric. Đặc tính của axit sulfuric là ưa nước nên khi tiếp xúc với cơ thể, axit sẽ nhanh chóng hút nước và phá hủy hoàn toàn chất tiếp xúc với protein. Trường hợp nuốt phải trực tiếp hơi axit có thể dẫn đến phù nề, khó thở và nghiêm trọng hơn là nguy hiểm đến tính mạng.
Nhận biết bỏng axit
Nhận biết bỏng axit
Để xác định vết bỏng có phải do axit hay không, bạn có thể dựa vào một số dấu hiệu sau:
Cảm giác của nạn nhân: Nạn nhân có cảm giác bỏng rát ngay lập tức sau khi tiếp xúc với axit. Vài giờ hoặc vài ngày sau, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức, nhức nhối ở vùng bị bỏng.
Màu sắc vết bỏng: Tùy thuộc vào loại axit và nồng độ axit mà vùng bỏng có màu sắc khác nhau. Ví dụ cụ thể: Khi đốt bằng axit sunfuric thì vết bỏng có màu nâu, vết cháy do Tricloaxetic có màu trắng, vết cháy do HNO3 có màu vàng sau đó chuyển sang màu nâu sẫm, vết bỏng hydrofluoric có màu đỏ hoại tử trung tâm, vết cháy bằng HCl có màu vàng nâu…
Hình dạng vết bỏng: Tùy thuộc vào loại axit và nồng độ axit mà hình dạng vết bỏng sẽ khác nhau như giọt nước, hoại tử, giọt mực… Sau khoảng 10 ngày, vùng bỏng sẽ xuất hiện vết bỏng đỏ, viêm. ranh giới.
Giai đoạn bỏng: Thông thường sau 5-7 ngày, tùy theo vết bỏng axit nhẹ hay nặng mà vết bỏng sẽ sẫm màu hơn và lớp da non ngày càng lộ rõ.
5 bước sơ cứu quan trọng khi bị bỏng axit để ngăn ngừa tổn thương hiệu quả
Phải làm gì nếu bị bỏng axit là mối quan tâm của nhiều người, bởi nếu không sơ cứu kịp thời, vết thương sẽ trở nên nghiêm trọng và có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Dưới đây là 5 bước sơ cứu quan trọng để ngăn ngừa thương tích cho người bị bỏng axit.
Bước 1: Tách khỏi môi trường axit gây bỏng
“Thời điểm vàng” để sơ cứu vết bỏng axit rất quan trọng, vì vậy sơ cứu càng nhanh thì vết thương càng ít bị ảnh hưởng tiêu cực. Nếu gặp bệnh nhân bị bỏng axit, bạn nên tách ngay ra khỏi môi trường axit để tránh bị bỏng thêm ở các vùng cơ thể khác.
Bước 2: Loại bỏ axit trong cơ thể
Tiếp theo, cần nhanh chóng loại bỏ hết axit khỏi cơ thể nạn nhân bằng cách đổ nước sạch trực tiếp lên vết bỏng để làm chậm sự lan rộng và độ sâu của vết bỏng. Để loại bỏ hoàn toàn axit ra khỏi cơ thể, hãy rửa sạch bằng nước sạch, mát trong ít nhất 15 – 20 phút.
Ghi chú:
Không dùng nước mạnh xịt trực tiếp lên vết bỏng, tránh làm vết thương nặng hơn.
Không để nước lan sang các bộ phận khác trên cơ thể
Bước 3: Sơ cứu đúng cách
Cách sơ cứu bỏng axit đúng cách
Cần xác định loại axit gây bỏng để sơ cứu hiệu quả. Sau khi làm dịu vết bỏng, tiến hành sơ cứu theo hướng dẫn trên bao bì hóa chất (nếu có).
Người sơ cứu cần kiểm tra xem chức năng tuần hoàn và hô hấp của nạn nhân có bị xáo trộn hay không. Trường hợp nạn nhân có biểu hiện bất thường như khó thở, ngừng tim, sốc bỏng… thì phải nhanh chóng hô hấp nhân tạo, ép ngực, xoa bóp. Việc sơ cứu nhằm duy trì sự sống cho nạn nhân trước khi chuyển đến cơ sở y tế là rất quan trọng nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe.
Bước 4: Giữ sạch vết bỏng
Vết thương do bỏng axit là vết thương hở nên rất dễ để bụi bẩn, vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến nhiễm trùng. Nhiễm trùng nặng gây đau đớn và khó điều trị. Cần nhanh chóng sơ cứu vết thương, hạn chế tối đa diện tích vết bỏng tiếp xúc với môi trường bằng cách che phủ, băng bó vết thương.
Dùng miếng gạc vô trùng hoặc vải khô sạch quấn quanh vết bỏng để tránh nhiễm trùng hoặc bụi bẩn. Đừng quấn quá chặt vì sẽ khiến vết thương trở nên nặng hơn.
Bước 5: Đưa nạn nhân đến cơ sở y tế
Đưa nạn nhân tới cơ sở y tế
Bỏng axit nếu không được điều trị kịp thời có thể trở nên nghiêm trọng và trong trường hợp nặng có thể đe dọa tính mạng. Vì vậy, sau khi sơ cứu cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Tại đây bác sĩ sẽ khám, đánh giá mức độ nghiêm trọng của vết thương và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
Đến đây, có lẽ chúng ta đã trả lời được câu hỏi phải làm gì khi bị bỏng axit. Việc sơ cứu phải được thực hiện đúng cách để đảm bảo an toàn cho người bệnh và hạn chế các di chứng về sau về vận động, hệ thần kinh, thẩm mỹ…
Sơ cứu cá nhân từng trường hợp bỏng hóa chất
Tùy theo vị trí vết bỏng trên da, bỏng mắt hay nuốt phải axit mà có những biện pháp sơ cứu khác nhau. Cụ thể:
Sơ cứu bỏng axit trên da
Nếu da bị bỏng axit nhẹ, bạn chỉ cần rửa sạch, băng bó và không cần can thiệp quá nhiều. Trong trường hợp này, rửa vết bỏng bằng muối sinh lý 2-3 lần một ngày, thấm sạch và băng bó để tránh nhiễm trùng.
Trường hợp bỏng nặng cần sơ cứu theo các bước trên và nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế để điều trị tích cực. Trong khi di chuyển, bạn nên cung cấp nước cho nạn nhân để bù lại lượng nước bị mất do bỏng.
Sơ cứu bỏng mắt
Bỏng axit ở mắt là trường hợp nghiêm trọng có thể gây đau đớn và để lại những di chứng khó lường. Kỹ thuật sơ cứu đúng là ngăn nạn nhân dụi mắt và nhanh chóng rửa sạch axit bằng nước tinh khiết hoặc nước muối sinh lý. Cuối cùng băng bó vết thương và đưa nạn nhân đến bệnh viện càng nhanh càng tốt.
Sơ cứu bỏng do nuốt axit
Bong bóng do nuốt phải axit trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến phù phổi, ngừng hô hấp và có thể tử vong. Để sơ cứu, đặt nạn nhân nằm ngửa và loại bỏ axit, đờm và dị vật (nếu có) trong đường thở. Đồng thời, cho nạn nhân uống nhiều nước để hạ nồng độ axit và khẩn cấp đưa đến bệnh viện để bác sĩ hỗ trợ cấp cứu kịp thời.
Những điều cần tránh khi bị bỏng bởi axit
Đối với trường hợp bỏng axit nhẹ hoặc nặng, khi sơ cứu vết thương bạn nên tránh những điều sau để tránh gây tổn thương nghiêm trọng:
Không sử dụng chất tẩy rửa hoặc đốt chất khử trùng như cồn hoặc các dung dịch khác
Đừng cố cởi bỏ quần áo hoặc đồ trang sức dính vào vết bỏng, để tránh làm vết thương nặng hơn và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Không ngâm vết bỏng axit trong nước
Không chườm đá lên vết bỏng axit
Không lau vết thương bằng vải cotton, vải lụa để tránh nhiễm trùng hoặc gây đau cho người bệnh khi tháo vết thương.
Không dùng dầu ăn, kem đánh răng, bơ… lên vết bỏng do axit để tránh gây nhiễm trùng
Thiệt hại do bỏng axit thường nghiêm trọng và có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không được sơ cứu kịp thời. Vậy nếu bạn đang thắc mắc phải làm gì nếu bị bỏng axit thì hãy tham khảo nội dung bài viết trên nhé. Đông Á hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn biết cách xử lý, những việc nên làm và không nên làm khi bị bỏng axit để hạn chế hậu quả.
Giáo sưNguyễn Lân Dũnglà nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
Open this in UX Builder to add and edit content