Biện pháp phòng ngừa tôm chết sau mưa theo kinh nghiệm của các chuyên gia

Khoảng thời gian mưa lớn kéo dài trong năm là thời điểm rất đáng lo ngại đối với người nuôi tôm. Bởi khi trời mưa lớn, môi trường nước ao nuôi tôm sẽ có nhiều biến động khiến tôm chết sau mưa. Để giải quyết vấn đề này, các bạn hãy dành vài phút tìm hiểu nguyên nhân cũng như biện pháp phòng chống tôm chết sau mưa cùng chúng tôi nhé.

Nguyên nhân tôm chết sau mưa

Sau mưa lớn tôm chết thường xuyên

Đối với người nuôi tôm, hiện tượng tôm chết sau mưa không phải là hiện tượng xa lạ. Vậy nguyên nhân của hiện tượng này là gì? Chúng ta hãy xem xét các nguyên nhân chính.

Thay đổi nhiệt độ nước

Nhiệt độ nước thay đổi đột ngột, đặc biệt khi trời mưa có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và sự phát triển của tôm. Thông thường, khi nhiệt độ nước ao nuôi tôm giảm 3 – 5 độ C thì lượng thức ăn tiêu thụ của tôm sẽ giảm ít nhất 30%. Như vậy khi nhiệt độ nước ao nuôi giảm 1 độ C thì lượng thức ăn tiêu thụ của tôm cũng giảm từ 5 – 10%.

Thiếu oxy

Khi trời mưa lớn, nước ao nuôi tôm sẽ có sự phân tầng nhiệt độ và oxy hòa tan không xuống được đáy ao, nhất là vào ban đêm. Ngoài ra, việc thiếu ánh sáng mặt trời sau mưa lớn cũng làm chậm quá trình quang hợp của thực vật phù du và vi tảo, làm giảm lượng oxy hòa tan. Điều này đã khiến nồng độ oxy trong ao giảm đi đáng kể.

Hơn nữa, khi có mưa lớn, nhu cầu oxy sinh học trong ao nuôi cũng tăng cao do hoạt động của vi khuẩn dị dưỡng. Nếu không được sục khí kịp thời, hàm lượng oxy hòa tan trong ao có thể nhanh chóng giảm xuống mức nguy hiểm (≤ 3 ppm) chỉ trong vòng chưa đầy 30 phút.

Từ những nguyên nhân này đã xảy ra tình trạng tôm chết sau mưa vào sáng hôm sau do thiếu oxy.

Tạo tiếng ồn lớn khiến tôm bị căng thẳng

Khi trời mưa to, hạt mưa lớn và nhiều rơi liên tục, đập vào mặt nước tạo ra tiếng ồn. Điều này sẽ khiến tôm bị căng thẳng. Thậm chí, tôm ẩn náu dưới đáy ao gặp điều kiện bất lợi cũng sẽ chết trong và sau mưa.

Thay đổi độ pH và độ kiềm

Khi trời mưa, độ pH trong ao giảm mạnh, kích thích quá trình lột xác của tôm. Trong điều kiện môi trường nước ao nuôi thiếu oxy, thiếu khoáng chất, nhiều khí độc, có độ cứng, kiềm, nhiệt độ nước giảm đột ngột thì tôm chắc chắn sẽ không thể sống sót.

Tăng lượng khí độc trong ao

Khí độc trong ao nuôi tôm tăng cao sau mưa

Sự thay đổi đột ngột của môi trường nước ao nuôi tôm sau mưa cũng là nguyên nhân khiến tảo chết. Khi tảo chết sẽ tạo ra nguồn dinh dưỡng lớn cho sinh vật gây bệnh trong ao nuôi. Sự phân hủy của chúng thậm chí còn tạo ra các loại khí độc hại như amoniac, hydro sunfua, metan. Việc tích tụ các khí độc này dưới đáy ao có thể gây hại cho sức khỏe, làm giảm sức đề kháng và phát triển của tôm, thậm chí dẫn đến tôm chết hàng loạt nếu không được xử lý kịp thời.

Tăng lượng vi khuẩn trong ao

Sau mưa lớn, mật độ vi khuẩn trong ao nuôi cũng tăng nhanh khiến tôm bị sốc, giảm sức đề kháng và dễ mắc một số bệnh như phân trắng, mang đen, hoại tử gan tụy cấp tính… tất cả các bệnh rất nghiêm trọng. Bệnh khó điều trị và gây chết hàng loạt ở tôm.

Biện pháp ngăn chặn tôm chết sau mưa theo kinh nghiệm của chuyên gia

Quản lý và duy trì môi trường sống ổn định và sạch sẽ của tôm là rất quan trọng. Để tránh hiện tượng tôm chết sau mưa, bạn hãy tham khảo các biện pháp phòng ngừa mà chúng tôi sẽ chia sẻ dưới đây. Các biện pháp này sẽ được chia làm 3 giai đoạn, cụ thể như sau:

Trước khi trời mưa

Trước khi trời mưa, mọi người cần làm những việc sau:

• Đảm bảo hệ thống thoát nước của ao nuôi tôm vẫn hoạt động tốt và không bị tắc. Trong một số trường hợp, lắp đặt trạm bơm ở đầu kênh thoát nước để có thể xả nước kịp thời khi mực nước trong ao vượt quá khả năng thoát nước tự nhiên.
• Đặt các túi vôi bột trên bờ ao với liều lượng 500 kg/ha. Khi trời mưa, vôi bột sẽ theo dòng nước mưa chảy vào ao nuôi, giúp duy trì độ pH và độ cứng của nước ở mức phù hợp cho tôm. Trong trường hợp cần thiết, nông dân có thể bón thêm kali clorua với tỷ lệ 100kg/ha.
• Phát hiện và khắc phục kịp thời các điểm xói mòn để tránh mưa lớn cuốn trôi đất, làm đục nước ao nuôi.
• Đảm bảo thiết bị sục khí và quạt nước vẫn hoạt động tốt.
• Thường xuyên theo dõi thông tin thời tiết tại vùng nuôi và chuẩn bị máy phát điện dự phòng đề phòng trường hợp mưa lớn khiến điện bị cắt.

Trong cơn mưa mưa

Khi thời tiết xấu đi do mưa lớn, người dân cần thực hiện những việc sau để đảm bảo chất lượng nước và sức khỏe đàn thủy sản:

• Xả hết nước mặt để tránh tình trạng giảm độ mặn trong ao do mưa lớn.
• Thường xuyên kiểm tra, giám sát các chỉ tiêu quan trọng về chất lượng nước như pH, độ kiềm, nồng độ oxy hòa tan trong ao nuôi. Đảm bảo nồng độ oxy hòa tan trong ao ở mức an toàn cho tôm, tốt nhất là trên 5 ppm bằng hệ thống sục khí. Đồng thời rải vôi lên bờ ao để tăng độ kiềm trong ao.

Bật quạt nước để duy trì nồng độ oxy hòa tan trong ao nuôi tôm ở mức phù hợp cho tôm

• Giảm lượng thức ăn cho tôm từ 30-50% hoặc ngừng cho tôm ăn cho đến khi tạnh mưa.
• Sử dụng men vi sinh thường xuyên để tăng lượng vi sinh vật có lợi trong ao nuôi tôm và ổn định môi trường nước ao nuôi.
• Theo dõi chất lượng nước nuôi tôm, nếu phát hiện nồng độ khí độc trong ao nuôi tôm cao thì nên sử dụng chế phẩm sinh học thích hợp để xử lý.
• Để tôm phát triển tốt trong mùa mưa lớn, người nuôi cần bổ sung vitamin, khoáng chất, thuốc giải độc gan, men vi sinh đường ruột vào thức ăn để tăng cường sức đề kháng cho tôm. Ở những vùng có độ mặn cao, khi lấy nước vào ao nuôi người dân cần pha loãng bằng nước ngọt để giảm độ mặn.

Sau cơn mưa

Việc thực hiện các biện pháp ổn định nước ao nuôi sau mưa cũng giúp ích rất nhiều trong việc hạn chế hiện tượng tôm chết sau mưa. Cụ thể như sau:

• Khi nhiệt độ tăng cao, người nuôi cần điều chỉnh dần lượng nước trong ao nuôi để duy trì độ pH, độ kiềm và lượng oxy hòa tan ở mức thích hợp. Đồng thời bổ sung các chất quan trọng như vitamin C, kali clorua, muối natri và magie vào thức ăn tôm trước khi cho tôm ăn để tăng sức đề kháng cho tôm.
• Duy trì mức độ sục khí cao cho đến khi lượng vi sinh vật mới trong ao ổn định. Đảm bảo hệ thống sục khí và quạt nước vẫn hoạt động ổn định.
• Sử dụng chế phẩm sinh học để đẩy nhanh quá trình phân hủy, nitrat hóa, từ đó ức chế sự phát triển của vi khuẩn, virus… gây bệnh cho tôm.
• Lấy mẫu nước, kiểm tra lượng vi khuẩn, mẫu tôm để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề bất thường.
• Bổ sung khoáng chất cho ao nuôi để bù đắp lượng dinh dưỡng thiếu hụt cho tôm. Ngoài ra, cần vệ sinh ao nuôi thường xuyên để hạn chế chất thải hữu cơ và thực vật phù du chết.

Đó là một số biện pháp giảm thiểu nguy cơ tôm chết sau mưa mà chúng tôi muốn chia sẻ đến mọi người. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho bà con nông dân trong vụ nuôi tôm hiện nay cũng như những vụ nuôi sau.