Table of Contents
Bỏng hóa chất là loại bỏng có thể khiến nạn nhân vô cùng đau đớn vì da hoặc cơ thể bị tổn thương nghiêm trọng. Khi bị bỏng hóa chất cần sơ cứu, điều trị kịp thời để tránh vết thương trở nên nghiêm trọng, thậm chí biến chứng nguy hiểm. Vậy bỏng hóa chất là gì, khi bị bỏng phải làm gì và điều trị như thế nào? Nội dung dưới đây sẽ giải đáp mọi thắc mắc của bạn liên quan đến bỏng hóa chất.
Bỏng hóa chất là gì?
Bỏng hóa chất (bỏng ăn mòn) xảy ra khi da hoặc mắt tiếp xúc với hóa chất như bazơ hoặc axit. Sau đó, các hóa chất có thể gây ra các phản ứng trong cơ thể, có thể làm tổn thương da, mắt hoặc các cơ quan nội tạng nếu vô tình nuốt phải hóa chất.
Triệu chứng bỏng hóa chất thường gặp
Triệu chứng bỏng hóa chất thường gặp
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bỏng hóa chất mà xuất hiện các triệu chứng khác nhau. Các triệu chứng bỏng hóa chất thường phụ thuộc vào:
Loại hóa chất nuốt hoặc hít (hóa chất rắn, lỏng hoặc khí)
Thời gian cơ thể tiếp xúc với hóa chất
Tình trạng da có vết thương hở hoặc vết thương bình thường khi tiếp xúc với hóa chất
Vị trí tiếp xúc hóa chất
Loại hóa chất nào mạnh hay yếu và lượng bao nhiêu?
Các triệu chứng bỏng hóa chất phổ biến mà bạn có thể gặp phải:
Da đen hoặc chết ở vùng tiếp xúc với hóa chất
Da đỏ, kích ứng và nóng rát ở vùng tiếp xúc với hóa chất
Đau và tê ở vùng xung quanh, vùng bị ảnh hưởng
Mất thị lực, thay đổi thị lực nếu xảy ra bỏng hóa chất ở mắt
Trong trường hợp nạn nhân nuốt phải hóa chất có thể xảy ra các triệu chứng sau:
Chóng mặt, đau đầu
Giảm huyết áp
Nhịp tim không ổn định, ngừng tim, nhồi máu cơ tim
Ho, khó thở
Co giật cơ
Nguyên nhân gây bỏng hóa chất
Nếu không cẩn thận khi làm việc với hóa chất sẽ gây bỏng
Nguyên nhân gây bỏng hóa chất hầu hết xuất phát từ axit, bazơ và thường xảy ra ở những nơi tiếp xúc với hóa chất, nơi làm việc, trường học, bệnh viện… Một số nguyên nhân gây bỏng ăn mòn thường gặp là:
Amoniac
chất tẩy rửa
Axit ắc quy ô tô
Chất làm trắng răng, chất làm sạch răng giả
Sản phẩm có chứa clo dùng trong bể bơi
Bị bỏng hóa chất phải làm gì?
Bỏng hóa chất có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Vậy phải làm gì khi bị bỏng hóa chất?
Sơ cứu bỏng hóa chất
Sơ cứu bỏng hóa chất
Nạn nhân cần được sơ cứu ngay vết bỏng hóa chất qua các bước sơ cứu:
Loại bỏ các hóa chất gây bỏng, ngâm vùng da bỏng dưới vòi nước mát khoảng 10 – 20 phút
Nếu bị bỏng hóa chất vào mắt phải rửa mắt liên tục bằng nước trong 20 phút trước khi đưa đến cơ sở y tế
Cởi bỏ quần áo và đồ trang sức bị nhiễm bẩn và che vùng bị thương bằng băng khô hoặc vải khử trùng.
Nếu người bệnh nuốt phải hóa chất nên uống nhiều nước để làm loãng hóa chất trong dạ dày. Tuyệt đối không gây nôn để tránh tổn thương thêm các cơ quan nội tạng.
Trường hợp bỏng hóa chất nhẹ, bạn có thể uống thuốc giảm đau sau đó đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị.
Cách sơ cứu bỏng hóa chất
Khi người bệnh có các dấu hiệu sau cần đưa ngay đến bệnh viện:
Đường kính vết bỏng lớn hơn 7cm
Bỏng ở mặt, chân, tay, mông và háng
Bỏng đến các khớp lớn như khớp tay, khớp gối…
Bệnh nhân dùng thuốc giảm đau không hiệu quả
Xuất hiện các triệu chứng như chóng mặt, thở nông, huyết áp thấp…
Các bác sĩ phân loại vết bỏng dựa trên độ sâu của vết thương và mức độ tổn thương để quyết định phương pháp điều trị:
Bỏng độ 1 – bỏng bề mặt: Tổn thương ở lớp da trên hoặc lớp biểu bì
Bỏng độ hai – bỏng toàn bộ cục bộ: Tổn thương ở lớp da thứ hai hoặc lớp hạ bì
Bỏng độ ba – bỏng toàn bộ bề dày: Tổn thương lớp da thứ ba hoặc mô dưới da
Bỏng cấp độ 4 – mức độ nguy hiểm nhất: Tổn thương ăn sâu vào xương, cơ, mạch máu ở vùng tổn thương gần như bị tắc nghẽn hoàn toàn
Tùy theo mức độ bỏng, bác sĩ có những cách điều trị bỏng hóa chất khác nhau như:
Điều trị bằng kháng sinh
Làm sạch, loại bỏ bụi bẩn và mô chết, cắt bỏ phần da nhiễm trùng
Điều trị chống ngứa
Ghép da khỏe mạnh từ cơ thể lên vùng da bị bỏng
truyền máu
Ngoài ra, để điều trị bỏng hóa chất nặng, các bác sĩ áp dụng các phương pháp điều trị, phục hồi chức năng sau bỏng như thay da, kiểm soát cơn đau, phẫu thuật thẩm mỹ, trị liệu phục hồi chức năng và giáo dục đi kèm. khuyên nhủ.
Điều trị bỏng mắt do hóa chất
Bỏng mắt do hóa chất có thể dễ dàng dẫn đến tổn thương nghiêm trọng và mất thị lực. Vì vậy, nếu nạn nhân bị bỏng mắt cần nhanh chóng thực hiện các bước sơ cứu:
Rửa mắt bị ảnh hưởng dưới nước lạnh sạch trong ít nhất 10 – 15 phút
Trường hợp đau khi nhắm mắt lại, bạn cần được giúp đỡ nhẹ nhàng kéo mí mắt mở ra để rửa.
Khi rửa mắt không để nước nhiễm hóa chất chảy sang mắt còn lại
Nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế, đồng thời tiếp tục rửa mắt
Ngăn ngừa sốc bỏng
Để tránh bị giật, bỏng bạn cần chú ý một số lưu ý cần thiết
Sốc bỏng là trạng thái hoàn toàn có thể xảy ra sau khi bị bỏng. Sốc bỏng là phản ứng toàn thân khi nạn nhân bị bỏng với mức độ tổn thương mô lớn. Sốc bỏng có thể dẫn đến rối loạn hô hấp, rối loạn cân bằng điện giải và trụy tuần hoàn. Để tránh bị bỏng, lưu ý:
Đặt nạn nhân nằm, động viên, an ủi nạn nhân
Cho nạn nhân uống nước (nước đường hoặc oresol) nếu nạn nhân tỉnh táo, không nôn mửa và không có vết thương nào khác.
Cho nạn nhân uống aspirin để giảm đau nếu không nghi ngờ có tổn thương bên trong
Một số lưu ý quan trọng khi sơ cứu bỏng hóa chất
Để điều trị bỏng hóa chất hiệu quả, chúng ta không nên bỏ qua một số lưu ý quan trọng dưới đây:
1. Thực hiện quy trình cấp cứu theo các bước sau:
Khi phát hiện nạn nhân cần nhanh chóng loại bỏ tiếp xúc với chất gây bỏng
Rửa vùng bị bỏng bằng nước sạch càng sớm càng tốt
Trung hòa bằng dung dịch kiềm nhẹ đối với bỏng axit, dung dịch axit nhẹ đối với bỏng kiềm
Che vết bỏng bằng băng nén nhẹ để tránh nhiễm trùng và bụi bẩn
Đối với trẻ em cần cho uống oresol và giữ ấm
2. Sau khi ngâm, rửa vùng bị bỏng bằng nước sạch trước khi trung hòa
3. Một số chất trung hòa vết bỏng kiềm dễ tìm là dung dịch đường như đường ăn, glucose, mật đường, mật ong…
Câu hỏi thường gặp
1. Bỏng hóa chất có để lại sẹo không?
Tùy từng trường hợp, bỏng hóa chất có để lại sẹo hay không. Đặc biệt, nếu vết bỏng cấp độ 1 xảy ra ở lớp ngoài cùng của biểu bì, nếu bạn chăm sóc tốt, vết thương sẽ nhanh lành và để lại ít sẹo. Vết bỏng nặng hơn từ cấp độ 2 đến cấp độ 4, nếu không được xử lý và điều trị tốt sẽ dễ bị nhiễm trùng, biến chứng và tỷ lệ để lại sẹo cao.
2. Bỏng hóa chất có nguy hiểm không?
Bỏng hóa chất rất nguy hiểm và có thể gây tổn thương nghiêm trọng và đau đớn tột độ cho nạn nhân. Việc điều trị bỏng hóa chất cần phải được thực hiện nhanh chóng, kịp thời để tránh tổn thương trở nên nghiêm trọng, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm đe dọa sức khỏe.
3. Ai có nguy cơ cao bị bỏng hóa chất?
Đối tượng có nguy cơ cao bị bỏng hóa chất là người khuyết tật, người già và trẻ nhỏ. Đây là nhóm người không có khả năng xử lý vết bỏng đúng cách. Bạn có thể nằm trong nhóm có nguy cơ cao nếu xử lý hóa chất mà không có sự trợ giúp trong khi khả năng di chuyển của bạn bị hạn chế.
Bỏng hóa chất có thể xảy ra với bất kỳ ai, bất cứ nơi nào có hoạt động liên quan đến hóa chất. Đây cũng là tình trạng phổ biến có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi nên cần được quản lý bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn trong trường hợp cần điều trị bỏng hóa chất hiệu quả.
Giáo sưNguyễn Lân Dũnglà nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
Open this in UX Builder to add and edit content