Đơn vị đo điện áp là gì – Công thức tính điện áp và cách đo

Điện áp hay còn gọi là điện áp là một phần tử không thể thiếu trong thế giới điện lực. Đơn vị đo điện áp là cách chúng ta xác định khả năng dòng điện chạy từ điểm này sang điểm khác trong mạch điện. Vậy đơn vị đo điện áp là gì, đơn vị là gì? Hãy cùng LVT Education tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

Trả lời: Đơn vị đo điện áp là gì?

Điện áp, còn được gọi là hiệu điện thế, là đại lượng vật lý đặc trưng cho hiệu điện thế giữa hai điểm trong mạch điện. Nó đại diện cho “áp suất” đẩy dòng điện qua mạch.

Trả lời: Đơn vị đo điện áp là gì?

Đơn vị đo điện áp là Volt (V), được đặt theo tên nhà vật lý người Ý Alessandro Volta.

Ý nghĩa đơn vị Vôn:

1 Volt được định nghĩa là hiệu điện thế giữa hai điểm của dây dẫn khi dòng điện có cường độ 1 Ampe chạy qua và tạo ra công 1 Watt.

Nói cách khác, 1 Volt là “áp suất” cần thiết để đẩy 1 Coulomb điện tích qua điện trở 1 Ohm trong 1 giây.

Các đơn vị đo điện áp khác (ít phổ biến hơn):

Kilovolt (kV): 1 kV = 1000 V

Millivolt (mV): 1 mV = 0,001 V

Microvolt (µV): 1 µV = 0,000001 V

Công thức tính điện áp

Điện áp, hay hiệu điện thế, là đại lượng vật lý đặc trưng cho hiệu điện thế giữa hai điểm trong mạch điện. Nó đại diện cho “áp suất” đẩy dòng điện qua mạch.

Công thức tính điện áp cơ bản:

Định luật Ohm: U = IR

Trong đó:

Công thức này cho thấy mối quan hệ giữa điện áp, dòng điện và điện trở trong một mạch đơn giản.

Các công thức tính điện áp khác:

U = ZI Trong đó: Z: Tổng trở của mạch (Ω)

U = U1 + U2 + … + Un. Trong đó: U1, U2,…, Un: Hiệu điện áp trên mỗi điện trở.

1/U = 1/U1 + 1/U2 + … + 1/Un

Các đại lượng liên quan đến điện áp:

Điện áp hiệu dụng: Là giá trị trung bình của bình phương điện áp cực đại đo được ở hai đầu mạch.

Cách đo điện áp

Đo điện áp là một kỹ thuật cơ bản trong điện học. Nó giúp chúng ta xác định được hiệu điện thế giữa hai điểm trong mạch điện. Để đo điện áp, chúng ta thường sử dụng dụng cụ đo gọi là đồng hồ vạn năng.

Các bước đo điện áp bằng đồng hồ vạn năng:

Chuẩn bị:

Đồng hồ vạn năng: Chọn loại đồng hồ vạn năng phù hợp với nhu cầu của bạn.

Dây đo: Thường có hai dây, một dây màu đỏ (dương) và một dây màu đen (âm).

Circuit: Mạch có điện áp bạn muốn đo.

Chọn thang đo:

Xác định khoảng giá trị điện áp: Ước tính giá trị điện áp cần đo để chọn thang đo phù hợp trên đồng hồ vạn năng. Chọn thang đo lớn hơn một chút so với giá trị ước tính để đảm bảo độ chính xác.

Chọn loại điện áp: Nếu đo điện áp dòng điện một chiều (DC), chọn thang đo DCV. Nếu đo điện áp dòng điện xoay chiều (AC), hãy chọn thang đo ACV.

Kết nối dây đo:

Cắm dây đo: Cắm dây đo màu đỏ vào cổng V/Ω (hoặc cổng tương tự) và dây thử màu đen vào cổng COM của đồng hồ vạn năng.

Kết nối với mạch điện: Chạm đầu kia của dây đo vào hai điểm bạn muốn đo điện áp.

Đọc kết quả:

Lưu ý khi đo điện áp:

An toàn:

Tắt nguồn: Trước khi đo, đảm bảo mạch đã tắt.

Tránh tiếp xúc trực tiếp: Không chạm vào các kết nối điện trong khi đo.

Chọn cân phù hợp: Nếu chọn cân quá nhỏ, máy đo có thể bị hỏng.

Chính xác:

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Mỗi loại đồng hồ vạn năng đều có công dụng khác nhau.

Kiểm tra lại kết quả: Bạn nên đo lại nhiều lần để đảm bảo kết quả chính xác.

Các loại đồng hồ đo điện áp:

Đồng hồ vạn năng: Loại đồng hồ thông dụng nhất, có thể đo được nhiều đại lượng khác nhau như điện áp, dòng điện, điện trở…

Vôn kế: Dùng để đo điện áp.

Gây ra điện áp không ổn định

Điện áp không ổn định là sự cố thường gặp trong hệ thống điện, ảnh hưởng đến hoạt động của các thiết bị điện và có thể làm hỏng chúng. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra tình trạng này:

Gây ra điện áp không ổn định

1. Nguyên nhân từ hệ thống điện:

Quá tải: Khi sử dụng quá nhiều thiết bị điện cùng lúc, vượt quá công suất thiết kế của hệ thống, gây sụt áp.

Dây dẫn quá nhỏ: Dây dẫn có tiết diện quá nhỏ so với dòng điện chạy qua sẽ gây sụt áp trên đường dây.

Hư hỏng các thiết bị điện: Máy biến áp, ổn áp, cầu dao, đồng hồ đo… khi hư hỏng có thể gây ra sự cố về điện áp.

Kết nối điện kém: Các kết nối lỏng lẻo và tiếp xúc kém sẽ gây ra điện trở lớn, dẫn đến sụt áp.

Ảnh hưởng của thời tiết: Các hiện tượng như sét đánh, bão có thể gây ra sự cố trên đường dây điện, khiến điện áp không ổn định.

2. Nguyên nhân từ phía nhà cung cấp điện:

Sự cố trên lưới điện: Các sự cố như đoản mạch, quá tải trên lưới điện có thể gây sụt áp hoặc tăng điện áp đột ngột.

Điều chỉnh điện áp: Nhà cung cấp điện có thể điều chỉnh điện áp để đảm bảo chất lượng điện năng nhưng nếu điều chỉnh không đúng sẽ gây ra sự cố.

3. Nguyên nhân từ thiết bị điện:

Thiết bị điện công suất lớn: Khi khởi động các thiết bị có công suất lớn như điều hòa, máy bơm nước, tủ lạnh… có thể gây sụt áp tạm thời.

Thiết bị điện cảm ứng: Các thiết bị như động cơ điện, máy biến áp… có thể gây ra dao động điện áp.

Cách khắc phục điện áp không ổn định

Ảnh hưởng của điện áp không ổn định:

Thiết bị điện nhanh hỏng: Điện áp không ổn định có thể làm giảm tuổi thọ của các thiết bị điện, đặc biệt là thiết bị điện tử.

Ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm: Đối với thiết bị sản xuất, điện áp không ổn định có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Gây mất an toàn: Điện áp quá cao hoặc quá thấp đều có thể gây cháy, nổ hoặc điện giật.

Cách khắc phục:

Sử dụng ổn áp là cách khắc phục tình trạng điện áp không ổn định

Kiểm tra hệ thống điện: Kiểm tra các kết nối, dây điện, các thiết bị điện để phát hiện và khắc phục sự cố.

Sử dụng ổn áp: Ổn áp giúp ổn định điện áp đầu ra, bảo vệ các thiết bị điện.

Phân chia tải: Tránh sử dụng quá nhiều thiết bị điện cùng lúc.

Liên hệ với nhà cung cấp điện của bạn: Nếu sự cố không thể khắc phục được, hãy liên hệ với nhà cung cấp điện của bạn để được hỗ trợ.

Lưu ý: Để đảm bảo an toàn, bạn nên nhờ đến sự trợ giúp của thợ điện chuyên nghiệp khi thực hiện sửa chữa hệ thống điện.

Ứng dụng điện áp trong thực tế

Dưới đây là một số ứng dụng điển hình của điện áp:

1. Trong gia đình:

Cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện: Điện áp từ ổ cắm trên tường cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện trong nhà như đèn, tivi, tủ lạnh, máy tính,…

Sạc pin: Điện áp từ bộ sạc dùng để sạc lại các thiết bị di động, laptop,…

Điều khiển các thiết bị điện tử: Điện áp được sử dụng để điều khiển các thiết bị điện tử như điều khiển từ xa của TV, điều hòa.

2. Trong công nghiệp:

Vận hành máy: Điện áp cung cấp năng lượng cho động cơ điện và máy móc sản xuất trong các nhà máy, xí nghiệp.

Hàn và cắt kim loại: Điện áp cao được sử dụng trong quá trình hàn và cắt kim loại.

Sản xuất: Điện áp được sử dụng trong các quá trình sản xuất như điện phân, mạ điện,…

3. Trong giao thông:

Phương tiện vận hành: Điện áp cung cấp năng lượng cho các phương tiện chạy điện như ô tô điện, xe buýt điện.

Hệ thống tín hiệu: Điện áp được sử dụng để điều khiển tín hiệu giao thông và đèn giao thông.

4. Trong y tế:

Thiết bị y tế: Điện áp được sử dụng để vận hành các thiết bị y tế như máy siêu âm, máy X-quang, máy thở nhân tạo,…

Điện trị liệu: Điện áp được sử dụng trong một số phương pháp điều trị như điện châm và liệu pháp điện giật.

5. Trong giao tiếp:

Truyền tín hiệu: Điện áp được sử dụng để truyền tín hiệu điện thoại và tín hiệu internet qua đường dây.

Vận hành các thiết bị mạng: Điện áp cung cấp nguồn cho các thiết bị mạng như router, switch,…

6. Các ứng dụng khác:

Chiếu sáng: Điện áp cung cấp năng lượng cho bóng đèn và đèn LED.

Hệ thống sưởi: Điện áp được sử dụng để tạo ra nhiệt trong các thiết bị sưởi ấm.

Máy điều hòa: Điện áp cấp nguồn cho máy nén của máy điều hòa.

Tóm lại, đơn vị đo điện áp là đại lượng biểu thị áp suất đẩy dòng điện qua mạch. Tuy có vẻ đơn giản nhưng thực tế nó có tác động sâu sắc đến đời sống sinh hoạt cũng như các lĩnh vực công nghiệp. . Qua bài viết trên Đông Á hy vọng những thông tin chúng tôi cung cấp sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về điện áp.