Table of Contents
Bảo vệ biển đảo quê hương là trách nhiệm của mỗi công dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Là học sinh, chúng ta có thể làm gì để góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc? Bài viết này sẽ cung cấp cho các bạn những hành động thiết thực, những biện pháp cụ thể và kiến thức cần thiết để cùng chung tay bảo vệ biển đảo Việt Nam. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về ô nhiễm môi trường biển, nhận thức về chủ quyền biển đảo, các hoạt động tuyên truyền và pháp luật về bảo vệ biển đảo, từ đó xây dựng kế hoạch hành động cá nhân hiệu quả. Đây là những thông tin thiết yếu, giúp bạn trả lời câu hỏi: Làm thế nào để một học sinh như bạn có thể đóng góp tích cực vào công cuộc bảo vệ biển đảo Tổ quốc?
Vai trò của học sinh trong việc bảo vệ biển đảo quê hương năm 2025
Là học sinh, em cần làm gì để bảo vệ biển đảo? Câu trả lời không chỉ đơn thuần là hành động cá nhân mà còn là trách nhiệm công dân, là đóng góp thiết thực vào sự phát triển bền vững của đất nước. Năm 2025, vai trò của học sinh trong việc bảo vệ biển đảo quê hương càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Chúng ta không chỉ cần bảo vệ môi trường biển mà còn cần nâng cao nhận thức cộng đồng và góp phần vào an ninh quốc phòng biển đảo.
Học sinh là lực lượng tiên phong trong việc tuyên truyền và nâng cao nhận thức về bảo vệ biển đảo. Thông qua các hoạt động ngoại khóa, các buổi thuyết trình, bài viết, và đặc biệt là việc tận dụng hiệu quả mạng xã hội, học sinh có thể lan tỏa thông điệp bảo vệ biển đảo đến bạn bè, gia đình và cộng đồng. Ví dụ, một chiến dịch truyền thông trực tuyến về tác hại của rác thải nhựa đối với hệ sinh thái biển, hay một video ngắn về vẻ đẹp của đảo quốc và tầm quan trọng của việc bảo vệ chủ quyền biển đảo sẽ thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân. Năm 2025, việc sử dụng công nghệ số trong tuyên truyền bảo vệ biển đảo sẽ là một lợi thế lớn, giúp truyền tải thông tin nhanh chóng và rộng rãi hơn.
Hành động thiết thực là chìa khóa để bảo vệ biển đảo. Việc tham gia các hoạt động dọn dẹp bãi biển, bờ biển không chỉ giúp làm sạch môi trường mà còn giúp học sinh trực tiếp trải nghiệm và nhận thức được mức độ ô nhiễm của biển. Hơn nữa, việc tiết kiệm nước, sử dụng năng lượng tiết kiệm, giảm thiểu rác thải nhựa, đặc biệt là rác thải nhựa dùng một lần, là những hành động nhỏ nhưng góp phần to lớn vào bảo vệ môi trường biển. Học sinh cũng có thể tích cực tham gia các chương trình trồng rừng ngập mặn, bảo vệ rạn san hô – những rào chắn tự nhiên bảo vệ bờ biển. Theo thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường năm 2024, rác thải nhựa chiếm tới 80% lượng rác thải trên biển, vì vậy, việc giảm thiểu rác thải nhựa là nhiệm vụ cấp thiết.
Học sinh cũng đóng góp vào bảo vệ biển đảo thông qua việc học tập và nghiên cứu. Việc tìm hiểu về các vấn đề biển đảo, khoa học biển, môi trường biển sẽ trang bị cho học sinh kiến thức cần thiết để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo vệ biển đảo. Từ đó, họ có thể đưa ra những giải pháp sáng tạo và hiệu quả hơn. Năm 2025, sự phát triển của công nghệ thông tin sẽ giúp học sinh dễ dàng tiếp cận với những nguồn thông tin phong phú và đa dạng về biển đảo. Việc tham gia các cuộc thi, hội thảo, diễn đàn về bảo vệ biển đảo cũng là cơ hội để học sinh thể hiện năng lực, chia sẻ kiến thức và học hỏi kinh nghiệm từ các chuyên gia.
Cuối cùng, học sinh cần có trách nhiệm báo cáo các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường biển đảo. Đây là hành động thể hiện ý thức công dân, góp phần bảo vệ pháp luật và trật tự xã hội. Báo cáo kịp thời các hành vi như đánh bắt hải sản trái phép, xả thải ra biển, phá hoại môi trường biển sẽ giúp cơ quan chức năng xử lý kịp thời và hiệu quả. Việc này không chỉ bảo vệ môi trường biển mà còn góp phần vào an ninh quốc gia, bảo vệ chủ quyền biển đảo của đất nước.
Những hành động thiết thực học sinh có thể thực hiện để bảo vệ biển đảo
Là học sinh, bảo vệ biển đảo không chỉ là trách nhiệm mà còn là hành động thiết thực thể hiện lòng yêu nước, góp phần xây dựng một tương lai bền vững cho đất nước. Chúng ta có thể đóng góp vào công cuộc này bằng nhiều cách, từ những việc nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống hàng ngày đến việc tham gia các hoạt động cộng đồng quy mô lớn.
Tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo vệ biển đảo trong cộng đồng là một trong những hành động thiết thực nhất. Học sinh có thể tổ chức các buổi thuyết trình, phát tờ rơi, hoặc tạo ra các ấn phẩm truyền thông trực quan như video ngắn, infographic để chia sẻ kiến thức về tầm quan trọng của biển đảo, tác hại của ô nhiễm môi trường biển, và những cách thức bảo vệ biển đảo hiệu quả. Ví dụ, một video ngắn về việc rác thải nhựa gây hại cho các sinh vật biển có thể lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội, góp phần thay đổi nhận thức của cộng đồng.
Tham gia các hoạt động dọn dẹp, làm sạch bãi biển, bờ biển là một cách trực tiếp khác để bảo vệ môi trường biển. Việc này không chỉ giúp làm sạch môi trường mà còn giúp học sinh hiểu rõ hơn về vấn đề ô nhiễm và tác động của nó đến hệ sinh thái biển. Tham gia các chương trình dọn dẹp bãi biển do trường học, các tổ chức phi chính phủ hoặc chính quyền địa phương tổ chức vào năm 2025 sẽ là một trải nghiệm ý nghĩa.
Tiết kiệm nước, sử dụng năng lượng tiết kiệm, và giảm thiểu rác thải nhựa cũng là những hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn. Học sinh có thể thực hiện những việc này trong cuộc sống hàng ngày, từ việc tắt đèn khi ra khỏi phòng, hạn chế sử dụng túi nilon, đến việc tiết kiệm nước khi tắm rửa, sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Đây là cách thức đơn giản để giảm thiểu lượng chất thải gây ô nhiễm môi trường biển, bảo vệ hệ sinh thái biển đa dạng và phong phú.
Học tập và nghiên cứu về các vấn đề biển đảo, khoa học biển, và môi trường biển giúp trang bị kiến thức chuyên sâu về vấn đề này. Học sinh có thể tìm hiểu thông tin từ sách báo, internet, hoặc tham gia các câu lạc bộ khoa học để hiểu rõ hơn về sự đa dạng sinh học, các vấn đề ô nhiễm, và các giải pháp bảo vệ môi trường biển. Việc này sẽ giúp các em có cái nhìn toàn diện hơn và đưa ra các giải pháp bảo vệ biển đảo hiệu quả hơn.
Báo cáo các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường biển đảo là một hành động cần thiết để bảo vệ chủ quyền biển đảo. Nếu phát hiện bất kỳ hành vi vi phạm nào như đánh bắt trái phép, xả thải trái phép ra biển, học sinh cần báo cáo ngay cho cơ quan chức năng để kịp thời ngăn chặn.
Tham gia các hoạt động tình nguyện bảo vệ biển đảo do các tổ chức, chính quyền địa phương tổ chức năm 2025 là cách thức tuyệt vời để đóng góp sức lực và lan tỏa thông điệp bảo vệ biển đảo đến cộng đồng. Những hoạt động này không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn giúp rèn luyện kỹ năng sống và tinh thần trách nhiệm của học sinh.
Việc sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường, hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa là một trong những cách hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường biển. Học sinh có thể lựa chọn sử dụng các sản phẩm tái chế, sản phẩm có thể phân hủy sinh học, và tuyên truyền cho bạn bè, người thân cùng chung tay bảo vệ môi trường.
Cách thức học sinh có thể đóng góp ý tưởng, kiến nghị cho công tác bảo vệ biển đảo
Là học sinh, em cần làm gì để bảo vệ biển đảo? Câu hỏi này thôi thúc nhiều bạn trẻ có trách nhiệm với biển đảo quê hương. Việc đóng góp ý tưởng và kiến nghị cho công tác bảo vệ biển đảo không chỉ là trách nhiệm của người lớn mà còn là cơ hội để các em học sinh thể hiện lòng yêu nước, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Các em học sinh có thể đóng góp ý tưởng và kiến nghị thông qua nhiều kênh khác nhau. Việc tham gia tích cực vào các hoạt động cộng đồng là bước đầu quan trọng. Điều này không chỉ giúp nâng cao nhận thức mà còn tạo cơ hội để các em trực tiếp quan sát, tìm hiểu và đề xuất những giải pháp thiết thực.
Tham gia các cuộc thi, hội thảo, diễn đàn về bảo vệ biển đảo là một cách hiệu quả để các em học sinh trình bày ý tưởng của mình trước các chuyên gia, nhà khoa học và các cơ quan chức năng. Nhiều cuộc thi học sinh – sinh viên về bảo vệ môi trường biển được tổ chức thường niên trên cả nước, tạo sân chơi bổ ích cho các bạn trẻ thể hiện tài năng và kiến thức về biển đảo. Ví dụ, cuộc thi “Ý tưởng xanh bảo vệ biển đảo năm 2025” có thể là một nơi để các em thể hiện những sáng kiến đột phá của mình. Các em có thể nghiên cứu về các công nghệ mới, giải pháp ứng dụng khoa học kỹ thuật để bảo vệ môi trường biển, và trình bày chúng một cách khoa học và thuyết phục.
Bên cạnh đó, các em hoàn toàn có thể góp ý, đề xuất các giải pháp bảo vệ biển đảo trực tiếp cho các cơ quan chức năng. Việc này có thể thực hiện qua các kênh thư điện tử, hộp thư góp ý, hoặc các buổi gặp gỡ, đối thoại trực tiếp với các đại biểu quốc hội, đại biểu hội đồng nhân dân. Điều quan trọng là các em cần trình bày ý tưởng của mình một cách rõ ràng, logic và có dẫn chứng cụ thể. Ví dụ, nếu các em thấy tình trạng xả rác thải nhựa ra biển ở địa phương mình nghiêm trọng, các em có thể đề xuất các giải pháp cụ thể như tăng cường tuyên truyền, xây dựng thêm thùng rác, tăng cường kiểm tra và xử lý vi phạm.
Sử dụng mạng xã hội để tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo vệ biển đảo cũng là một hình thức đóng góp rất hiệu quả. Các em có thể tạo ra các bài viết, video ngắn, infographic hấp dẫn để chia sẻ thông tin về tình trạng ô nhiễm môi trường biển, tầm quan trọng của việc bảo vệ biển đảo, và kêu gọi mọi người cùng chung tay bảo vệ biển đảo quê hương. Việc sử dụng mạng xã hội không chỉ giúp lan tỏa thông tin nhanh chóng mà còn tạo ra sự tương tác mạnh mẽ giữa các em học sinh với cộng đồng.
Cuối cùng, viết bài, sáng tác thơ, nhạc, tranh ảnh về chủ đề biển đảo là một cách thể hiện tình yêu quê hương đất nước rất ý nghĩa. Những tác phẩm nghệ thuật này không chỉ giúp nâng cao nhận thức mà còn lan tỏa thông điệp bảo vệ biển đảo một cách tinh tế và sâu sắc. Các em có thể tham gia các cuộc thi sáng tác văn học, nghệ thuật về biển đảo để thể hiện tài năng và đóng góp vào công cuộc bảo vệ biển đảo.
Tầm quan trọng của việc bảo vệ biển đảo đối với an ninh quốc gia và phát triển kinh tế xã hội năm 2025
Bảo vệ biển đảo là nhiệm vụ trọng yếu, không chỉ liên quan đến an ninh quốc gia mà còn là nền tảng cho sự phát triển kinh tế xã hội bền vững của đất nước đến năm 2025 và những năm tiếp theo. Việc này không chỉ là trách nhiệm của chính phủ và các cơ quan chức năng, mà còn là trách nhiệm của toàn dân, trong đó có cả các em học sinh. Hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ biển đảo là bước đầu tiên để chúng ta cùng nhau xây dựng một tương lai tươi sáng cho đất nước.
An ninh quốc gia được củng cố đáng kể nhờ việc bảo vệ chủ quyền biển đảo. Biển đảo là bộ phận không thể tách rời của lãnh thổ quốc gia, giàu tài nguyên thiên nhiên và có vị trí chiến lược quan trọng. Việc bảo vệ biển đảo giúp ngăn chặn các hoạt động xâm phạm chủ quyền, bảo đảm an toàn hàng hải, ngăn ngừa các mối đe dọa an ninh phi truyền thống như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia liên quan đến biển. Năm 2025, với sự gia tăng các hoạt động trên biển, việc bảo vệ chủ quyền biển đảo càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Một ví dụ cụ thể là việc tăng cường tuần tra, giám sát và bảo vệ các đảo, quần đảo xa xôi, góp phần răn đe các hành vi xâm phạm trái phép.
Phát triển kinh tế xã hội cũng phụ thuộc rất nhiều vào việc bảo vệ biển đảo. Biển đảo là nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá, cung cấp nguồn lợi thủy sản dồi dào, khoáng sản, năng lượng biển, tiềm năng du lịch biển khổng lồ. Việc khai thác và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên này đóng góp đáng kể vào GDP quốc gia. Theo dự báo, đến năm 2025, kinh tế biển sẽ đóng góp một tỷ lệ lớn hơn vào nền kinh tế quốc dân, và việc bảo vệ môi trường biển, bảo vệ đa dạng sinh học biển là điều kiện tiên quyết để phát triển kinh tế biển bền vững. Nếu không bảo vệ tốt, sự ô nhiễm môi trường biển sẽ gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng cho ngành du lịch, đánh bắt hải sản, và các ngành công nghiệp liên quan.
Bảo vệ đa dạng sinh học biển cũng là một phần không thể thiếu trong việc bảo vệ biển đảo. Hệ sinh thái biển đa dạng và phong phú là nguồn sống của hàng triệu người, đồng thời có giá trị khoa học, thẩm mỹ rất lớn. Việc bảo vệ các rạn san hô, rừng ngập mặn, các loài sinh vật biển quý hiếm sẽ giúp duy trì sự cân bằng sinh thái, đảm bảo nguồn lợi thủy sản lâu dài và góp phần chống biến đổi khí hậu. Năm 2025, mục tiêu bảo tồn ít nhất 30% diện tích biển và đại dương sẽ đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng mang lại nhiều cơ hội to lớn.
Tóm lại, việc bảo vệ biển đảo đối với an ninh quốc gia và phát triển kinh tế xã hội năm 2025 có tầm quan trọng chiến lược. Đây không chỉ là trách nhiệm của một cá nhân hay một tổ chức, mà là trách nhiệm của toàn xã hội, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, và sự tham gia tích cực của toàn dân.
Những thách thức trong công tác bảo vệ biển đảo và giải pháp khắc phục năm 2025
Ô nhiễm môi trường biển vẫn là thách thức lớn nhất trong công tác bảo vệ biển đảo năm 2025. Rác thải nhựa, chất thải công nghiệp, dầu loang từ các vụ tai nạn hàng hải, cùng với các hoạt động nuôi trồng thủy sản thiếu kiểm soát đang gây ra ô nhiễm nghiêm trọng, đe dọa hệ sinh thái biển và sức khỏe con người. Việc thiếu hụt cơ sở hạ tầng xử lý rác thải ở nhiều khu vực ven biển cũng làm trầm trọng thêm vấn đề. Để khắc phục, cần tăng cường đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải và rác thải hiện đại, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng, đặc biệt là việc giảm thiểu rác thải nhựa. Chính phủ cần ban hành các chính sách mạnh mẽ hơn về xử phạt các hành vi gây ô nhiễm môi trường biển, kết hợp với việc tăng cường giám sát và kiểm tra.
Một thách thức khác là sự suy giảm nghiêm trọng nguồn lợi hải sản. Việc khai thác hải sản quá mức, sử dụng các phương pháp đánh bắt hủy diệt, cùng với tác động của biến đổi khí hậu đang làm giảm đa dạng sinh học biển. Nhiều loài cá quý hiếm đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Để giải quyết vấn đề này, cần thực hiện nghiêm túc các biện pháp quản lý đánh bắt, bảo tồn nguồn lợi thủy sản, khuyến khích các phương pháp đánh bắt bền vững và nuôi trồng thủy sản thân thiện với môi trường. Ngành ngư nghiệp cần chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường biển. Việc đầu tư nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới vào nuôi trồng và bảo tồn nguồn lợi hải sản cũng rất cần thiết.
Khai thác, đánh bắt hải sản trái phép vẫn là vấn đề nan giải. Hoạt động này không chỉ làm cạn kiệt nguồn lợi hải sản mà còn gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng khác như phá hoại rạn san hô, gây ô nhiễm môi trường. Để khắc phục, cần tăng cường tuần tra, kiểm soát trên biển, tăng cường hợp tác quốc tế trong chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU fishing). Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, cộng đồng và các tổ chức quốc tế để cùng nhau đấu tranh chống lại hoạt động này.
Bên cạnh đó, thiếu nhận thức của cộng đồng về bảo vệ biển đảo cũng là một rào cản lớn. Nhiều người dân vẫn chưa hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường biển, dẫn đến việc thiếu trách nhiệm trong việc bảo vệ tài nguyên biển. Để giải quyết vấn đề này, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ biển đảo, nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp nhân dân. Các chương trình giáo dục môi trường cần được đưa vào trường học từ cấp tiểu học để tạo ra một thế hệ người dân có ý thức bảo vệ biển đảo.
Cuối cùng, việc quản lý, bảo vệ biển đảo vẫn còn nhiều bất cập. Thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương; thiếu nguồn lực đầu tư; công tác giám sát chưa hiệu quả… Để khắc phục, cần hoàn thiện khung pháp lý về bảo vệ biển đảo, tăng cường năng lực quản lý nhà nước, đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, trang thiết bị giám sát, và tăng cường hợp tác quốc tế trong bảo vệ biển đảo. Một cơ quan quản lý biển đảo thống nhất, mạnh mẽ là rất cần thiết để đảm bảo hiệu quả công tác bảo vệ biển đảo.
Thông tin liên hệ, nguồn tài liệu tham khảo về bảo vệ biển đảo năm 2025
Là học sinh, việc tìm hiểu thông tin và nguồn tài liệu đáng tin cậy về bảo vệ biển đảo là rất quan trọng để bạn có thể đóng góp tích cực vào công cuộc bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Năm 2025, việc tiếp cận thông tin này càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết khi các vấn đề môi trường biển và an ninh hàng hải ngày càng phức tạp.
Bộ Tài nguyên và Môi trường: Đây là cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm chính về quản lý và bảo vệ tài nguyên biển, bao gồm cả biển đảo. Website của bộ sẽ cung cấp nhiều thông tin về chính sách, pháp luật, báo cáo nghiên cứu liên quan đến bảo vệ biển đảo. Bạn có thể tìm thấy các số liệu thống kê về ô nhiễm môi trường biển, các dự án bảo vệ biển đảo đang được triển khai, và các quy định pháp luật liên quan đến việc bảo vệ môi trường biển. Thông tin liên hệ cụ thể có thể được tìm thấy trên trang web chính thức của Bộ.
Viện Nghiên cứu Biển và Hải đảo: Các viện nghiên cứu chuyên ngành về biển và hải đảo là nguồn thông tin quý giá. Họ thường xuyên công bố các báo cáo khoa học, nghiên cứu đánh giá tình trạng môi trường biển, tác động của biến đổi khí hậu đến biển đảo, và đề xuất các giải pháp bảo vệ hiệu quả. Tìm kiếm thông tin trên các trang web của các viện nghiên cứu này, bạn sẽ tìm thấy nhiều bài báo, luận văn, và các tài liệu nghiên cứu chuyên sâu.
Tổ chức phi chính phủ (NGO) hoạt động về bảo vệ môi trường biển: Nhiều tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước hoạt động tích cực trong lĩnh vực bảo vệ môi trường biển. Họ thường có các chương trình giáo dục, tuyên truyền, và các hoạt động thực tế bảo vệ biển đảo. Trang web và các ấn phẩm của họ là nguồn thông tin bổ ích, bao gồm các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ biển đảo, các hướng dẫn thực hành tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu rác thải nhựa, và nhiều hơn nữa.
Thư viện quốc gia và các thư viện trường học: Thư viện quốc gia và các thư viện trường học là nơi lưu trữ một lượng lớn sách, tạp chí, và báo cáo liên quan đến biển đảo. Đây là nguồn tài liệu tham khảo đáng tin cậy, giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về lịch sử, địa lý, sinh thái biển, và các vấn đề liên quan đến bảo vệ biển đảo. Hãy tận dụng nguồn tài liệu phong phú này để bổ sung kiến thức cho mình.
Các cơ sở dữ liệu trực tuyến: Năm 2025, các cơ sở dữ liệu trực tuyến như Google Scholar, ResearchGate, và các kho lưu trữ học thuật khác sẽ cung cấp nhiều bài báo, nghiên cứu khoa học về bảo vệ biển đảo. Tìm kiếm với các từ khóa liên quan như “bảo vệ biển đảo”, “ô nhiễm biển”, “biến đổi khí hậu và biển”, “đa dạng sinh học biển” sẽ giúp bạn tìm thấy nhiều thông tin hữu ích.
Lưu ý: Khi tham khảo thông tin, hãy luôn kiểm tra độ tin cậy của nguồn thông tin. Ưu tiên các nguồn thông tin chính thống từ các cơ quan chính phủ, các viện nghiên cứu uy tín, và các tổ chức quốc tế.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.