Một số giải pháp phòng ngừa và tiêu diệt ký sinh trùng trên tôm đem lại hiệu quả cao

Ký sinh trùng trên tôm không phải là vấn đề hiếm gặp trong ngành nuôi tôm. Có nhiều loại ký sinh trùng có thể gây hại cho tôm như ký sinh trùng đơn bào, ký sinh trùng đa bào, ký sinh trùng đốm trắng,… Những loại ký sinh trùng này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe ở tôm như giảm tốc độ tăng trưởng, suy yếu, chết đột ngột và giảm chất lượng sản phẩm. Để kiểm soát ký sinh trùng trên tôm hãy theo dõi bài viết hôm nay của chúng tôi nhé.

Nguyên nhân ký sinh trùng ở tôm

Nguyên nhân tôm bị nhiễm ký sinh trùng

Có một số nguyên nhân gây ra sự xuất hiện và lây lan của ký sinh trùng trong ao nuôi tôm, bao gồm:

Nhiễm dọc từ tôm mẹ sang tôm con

Tôm mẹ bị nhiễm ký sinh trùng nên khi trứng tôm nở thành ấu trùng và phát triển thành tôm con cũng bị nhiễm ký sinh trùng.

Nhiễm trùng ngang

Tôm khỏe trong ao nuôi tôm ăn tôm chết do nhiễm ký sinh trùng.

Nhiễm ký sinh trùng trực tiếp

• Nước ao nuôi tôm bị ô nhiễm đã tạo môi trường sống lý tưởng cho ký sinh trùng phát triển.
• Các điều kiện môi trường như nhiệt độ, độ pH, độ mặn của nước cũng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho ký sinh trùng phát triển.
• Một số loại động vật như ốc, tôm, cua, cá có thể nhiễm ký sinh trùng vào tôm và lây sang tôm trong ao.
• Tảo độc trong ao nuôi tôm có thể sản sinh ra enzym làm tê liệt biểu mô ruột tôm, khiến ruột tôm không thể hấp thụ thức ăn và trở nên rỗng.
• Tiêu thụ thực phẩm không hợp vệ sinh hoặc có chứa ký sinh trùng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng ở động vật.
• Vệ sinh ao nuôi tôm không an toàn cũng có thể làm tăng nguy cơ lây lan ký sinh trùng.
• Thiếu kiểm soát trong quá trình quản lý ao cũng có thể tạo điều kiện cho ký sinh trùng phát triển và lây lan.

Điều kiện phát triển bệnh ký sinh trùng ở tôm

Bệnh ký sinh trùng thường gặp ở tôm 40 – 50 ngày tuổi trở lên, thường xuất hiện vào mùa nắng nóng, nhiệt độ nước cao, mật độ nuôi dày và hoạt động cải tạo ao nuôi không đảm bảo quy trình kỹ thuật. .

Tôm nuôi trong ao đất có thể bị nhiễm ký sinh trùng sau 10 ngày trong một số trường hợp. Điều kiện là trong ao nuôi có nhiều vật chủ trung gian truyền bệnh như nhuyễn thể hai mảnh vỏ, vỏ cua, vỏ tôm bóc vỏ, vỏ cua, giun đốt,…

Ngoài ra, chất lượng nước kém kết hợp với việc tích tụ chất hữu cơ trong ao cao và thức ăn dư thừa trong ao cũng tạo điều kiện thuận lợi cho ký sinh trùng phát triển.

Dấu hiệu tôm bị nhiễm ký sinh trùng

Dấu hiệu tôm nhiễm ký sinh trùng

Có một số dấu hiệu dựa vào đó bạn có thể xác định tôm có bị nhiễm ký sinh trùng hay không, đó là:

• Tôm nhiễm ký sinh trùng thường thay đổi tập tính và phát triển chậm, đặc biệt sau 30 ngày.
• Cơ thể có nhiều bất thường như sưng tấy, thay đổi màu sắc, xuất hiện nhiều vết thương.
• Khi khám gan thấy gan sưng to, có màu xanh hoặc đen. Khi kiểm tra bằng kính hiển vi, ký sinh trùng được nhìn thấy.
• Ruột tôm mỏng, nhỏ, xoắn, đứt đoạn, ruột tôm ngoằn ngoèo, có màu nâu.
• Tôm ăn nhiều nhưng tiêu hóa kém, phân nát, lỏng.
• Chóp đuôi có dấu hiệu sưng tấy và có màu hạt gạo.
• Tôm bị nhiễm ký sinh trùng nặng sẽ yếu ớt, bơi lội lờ đờ, dễ bị bắt hoặc không thể di chuyển bình thường. Tôm bơi vào bờ.
• Khi quan sát bằng mắt thường, gan tôm vẫn khỏe mạnh nhưng tôm bỏ ăn, ruột trống rỗng và không có thức ăn.
• Những sợi phân màu trắng đục xuất hiện trên mặt nước ao nuôi.
• Tôm có cơ đục lỗ ở gần cuối thân hoặc lưng.
• Tôm nhiễm bệnh sẽ có dấu hiệu chuyển sang màu trắng sữa hoặc trắng sữa.
• Trong một số trường hợp, bạn có thể thấy dấu vết của ký sinh trùng trên cơ thể tôm như vết loét, đốm đỏ,…

Hướng dẫn cách diệt ký sinh trùng trên tôm

Cách diệt ký sinh trùng trên tôm

Để diệt ký sinh trùng trên tôm, người nuôi có thể áp dụng các phương pháp sau:

Sử dụng hóa chất

Có nhiều loại hóa chất có thể dùng để diệt ký sinh trùng trên tôm. Tuy nhiên, khi sử dụng hóa chất, người dân cần thận trọng, tuân theo hướng dẫn, liều lượng của nhà sản xuất để tránh gây hại cho tôm và môi trường. Sau khi sử dụng hóa chất người dân nên thay nước và sục khí. Thay khoảng 20 – 30% lượng nước trong ao và sục khí mạnh đáy ao để cải thiện môi trường nước và tăng lượng oxy hòa tan trong ao.

Sử dụng thực phẩm có chứa thành phần chống ký sinh trùng

Có một số loại thức ăn có chứa thành phần có thể ngăn chặn sự phát triển của ký sinh trùng trên tôm. Mọi người có thể sử dụng loại thực phẩm này để giúp kiểm soát sự lây lan của ký sinh trùng.

Kiểm soát động vật ký chủ trung gian

Để ngăn chặn sự lây lan của ký sinh trùng, người dân cần kiểm soát, tiêu diệt các vật chủ trung gian như tôm, ốc, cá trong ao nuôi. Phương pháp này sẽ giúp hạn chế đáng kể sự xâm nhập của ký sinh trùng vào ao nuôi tôm.

Tăng cường vệ sinh ao nuôi

Duy trì vệ sinh ao nuôi cũng là biện pháp quan trọng để ngăn chặn sự phát triển và lây lan của ký sinh trùng trên tôm. Người nuôi cần loại bỏ hoàn toàn cặn thức ăn, chất thải để duy trì môi trường ao nuôi trong sạch.

Giải pháp phòng trừ ký sinh trùng trên tôm

Phòng trừ ký sinh trùng trên tôm là giải pháp giúp duy trì sức khỏe tôm và đảm bảo năng suất cây trồng. Dưới đây là một số biện pháp phòng chống ký sinh trùng mà mọi người có thể thực hiện:

• Chọn mua tôm giống chất lượng cao, tốt cho sức khỏe từ nhà cung cấp uy tín. Đồng thời, chúng phải vượt qua các cuộc kiểm tra và đảm bảo không mang ký sinh trùng gây hại.

Chọn mua tôm giống khỏe mạnh, không ký sinh trùng

• Đảm bảo nước sử dụng cho ao nuôi phải sạch và không bị ô nhiễm. Trong quá trình nuôi, người nuôi cần kiểm tra, vệ sinh hệ thống lọc nước cũng như bảo dưỡng định kỳ các thiết bị lọc.
• Sử dụng thức ăn chất lượng và kiểm soát lượng thức ăn cung cấp cho tôm, tránh đổ quá nhiều thức ăn xuống ao và loại bỏ hết thức ăn thừa sau khi tôm đã ăn hết.
• Sử dụng chế phẩm sinh học an toàn trong nuôi tôm nhằm giảm thiểu mầm bệnh, bảo vệ sức khỏe tôm và đảm bảo an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng. Thúc đẩy quá trình phân hủy hiệu quả chất hữu cơ, thức ăn thừa, phân tôm trong ao nuôi bằng chế phẩm sinh học sử dụng trong nuôi trồng thủy sản.
• Bổ sung men vi sinh đường ruột để cải thiện hệ tiêu hóa, tăng mật độ vi sinh vật có lợi giúp tôm có đường ruột khỏe mạnh.
• Loại bỏ hoặc kiểm soát các động vật ký chủ trung gian như ốc, tôm, cá trong ao vì chúng có thể là nguồn lây truyền ký sinh trùng.
• Duy trì môi trường nước ao nuôi ổn định, đảm bảo các yếu tố như nhiệt độ, độ mặn, pH phù hợp để giảm thiểu nguy cơ nhiễm ký sinh trùng.
• Một số phương pháp phòng trừ sinh học như sử dụng vi sinh vật có khả năng tiêu diệt ký sinh trùng cũng có thể được áp dụng.
• Kiểm tra sức khỏe tôm và theo dõi sự phát triển của chúng cũng là giải pháp phát hiện và xử lý kịp thời nếu xảy ra tình trạng nhiễm ký sinh trùng.

Trên đây là một số giải pháp phòng, chống ký sinh trùng trên tôm mà mọi người có thể tham khảo. Người nuôi cần nhớ rằng việc lựa chọn và thực hiện các biện pháp diệt ký sinh trùng phải phù hợp với điều kiện cụ thể của ao nuôi và phải tuân thủ các hướng dẫn, quy định an toàn.

Nguyễn Lân Dũng

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.