Tổng hợp 4 loại bazơ yếu thường gặp nhất trong đời sống

Bazơ yếu là bazơ có nhiều tính chất đặc biệt, có vai trò quan trọng trong hóa học. Bazơ này không làm đổi màu chất chỉ thị quỳ xanh, phản ứng kém với nước và là bazơ yếu hơn amoniac. Hãy cùng Đông Á tìm hiểu thông tin chi tiết và các loại căn cứ yếu phổ biến trong nội dung dưới đây.

Trả lời: Thế nào là bazơ yếu?

Trả lời: Thế nào là bazơ yếu?

Là một đối tượng nghiên cứu quan trọng trong lĩnh vực hóa học, bazơ yếu là gì? Loại bazơ này có cấu trúc phân tử gồm 1 nguyên tử kim loại kết hợp với 1 hoặc nhiều nhóm hydroxit (OH-). Các nhóm hydroxit trong cấu trúc của bazơ đều có tính bazơ và có khả năng nhận proton từ axit để tạo thành muối và nước.

Ví dụ: Al(OH)3, Fe(OH)3, Cu(OH)2…

Al(OH)3 là bazơ có cấu trúc phân tử gồm 1 nguyên tử nhôm (Al3+) và 3 nhóm hydroxit (OH-).

Fe(OH)3 là bazơ có cấu trúc phân tử gồm 1 nguyên tử sắt (Fe3+) và 3 nhóm hydroxit (OH-).

Cu(OH)2 là bazơ có cấu trúc phân tử gồm 1 nguyên tử đồng (Cu2+) và 3 nhóm hydroxit (OH-).

Tính chất của bazơ này được thể hiện ở khả năng nhận hoặc nhận proton trong phản ứng hóa học. Chúng ít có khả năng nhận proton hơn và có xu hướng phản ứng chậm hơn so với các bazơ mạnh. Trong dung dịch, bazơ yếu thường không tạo ra nhiều ion OH- và thường kém bền hơn bazơ mạnh.

Một số tính chất chung của bazơ yếu

Giới thiệu một số tính chất chung của bazơ yếu:

Không làm đổi màu quỳ tím: Bazơ không có khả năng đưa khí NH3 (amoniac) vào quỳ tím ẩm nên không làm đổi màu quỳ tím

Phản ứng kém với nước: Bazơ tương tác với nước nhưng không mạnh và phản ứng chậm, không ion hóa hoàn toàn nước và chỉ tạo ra một lượng nhỏ hydroxit (OH-) và các hạt không phân ly.

Yếu hơn amoniac: Bazơ là bazơ yếu hơn amoniac (NH3), cung cấp ít ion OH- hơn vào dung dịch H2O khi phản ứng với nước

Phản ứng với axit: Bazơ có khả năng phản ứng với axit tạo thành muối và nước, tuy nhiên phản ứng không mạnh và diễn ra chậm.

Hiểu đúng về chuẩn độ bazơ yếu bằng axit mạnh

Tìm hiểu cách chuẩn độ bazơ yếu bằng axit mạnh qua ví dụ chuẩn độ NH3 bằng HCl

Phương trình phản ứng chuẩn độ: NH3 + HCl → NH4Cl

Ban đầu NH3 là bazơ yếu, pH của dung dịch được tính theo công thức:

pH = 14 – pOH – ½ (pKb – 1gCb)

Trước điểm tương đương, dung dịch có dư NH3, NH4+ có tính chất của dung dịch đệm và pH được tính theo công thức sau:

pH = pKb – lg Cb/Cm

Tại điểm tương đương, pH của dung dịch chứa NH4+ được tính theo công thức:

pH = ½ (pK⍺ – lgC⍺)

Sau điểm tương đương, pH của dung dịch dư NH4+ và HCl là:

pH = -lg[H+]

Trong đó:

4 base yếu phổ biến nhất hiện nay

Có bốn bazơ yếu phổ biến nhất hiện nay: nhôm hydroxit (Al(OH)3), sắt III hydroxit (Fe(OH)3), đồng hydroxit (Cu(OH)2) và Cr(OH)2 crom II hydroxit. Đặc điểm cụ thể của từng loại căn cứ như sau:

Al(OH)3 nhôm hydroxit

Al(OH)3 nhôm hydroxit

Nhôm hydroxit (Al(OH)3) được tìm thấy trong tự nhiên dưới dạng khoáng chất, hợp chất rắn, không tan trong nước. Al(OH) là bazơ không bền với nhiệt độ. Khi đun nóng, nó sẽ phân hủy thành Al2O3. Nhôm hydroxit là một hydroxit lưỡng tính có thể kết hợp mạnh với dung dịch kiềm và axit mạnh.

Nhôm hydroxit (Al(OH)3) được sử dụng rộng rãi trong thực tế để sản xuất các vật liệu hợp chất nhôm khác như: polyaluminium clorua, nhôm sunfat, zeolit, nhôm hoạt tính hoặc nhôm nitrat, natri aluminat…

Fe(OH)3 sắt III hydroxit

Fe(OH)3 sắt III hydroxit

Hydroxit sắt III, còn được gọi là hydroxit sắt, là một bazơ tồn tại ở trạng thái rắn màu nâu hoặc đỏ. Màu sắc của Fe(OH)3 thay đổi từ vàng đến nâu sẫm đến đen tùy thuộc vào kích thước hạt, hình dạng, cấu trúc tinh thể và mức độ hydrat hóa.

Sắt III hydroxit được sử dụng trong thực tế để sản xuất mỹ phẩm và sơn.

Cu(OH)2 Đồng hydroxit

Cu(OH)2 Đồng hydroxit

Hydroxit đồng (Cu(OH)2) là bazơ xanh yếu, dễ tan trong dung dịch axit, amoniac đậm đặc và tan trong dung dịch NaOH 40% đun sôi nhưng không tan trong nước. Đồng hydroxit (Cu(OH)2) được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp:

Cu(OH)2 có khả năng hòa tan cellulose và được sử dụng trong sản xuất rayon.

Đồng hydroxit được sử dụng rộng rãi làm chất phụ gia cho mực in, sơn và ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác.

Cu(OH)2 có khả năng diệt ký sinh trùng nên được ứng dụng rộng rãi trong ngành thủy sản như nuôi cá, nuôi cá biển… mà không làm chết cá.

Cr(OH)2 crom II hydroxit

Cr(OH)2 crom II hydroxit

Cr(OH)2 crom II hydroxit là hợp chất bazơ được tạo thành bởi các cation Cr2+ và OH-, đây là chất rắn không tan trong nước và có màu vàng. Crom II hydroxit là chất khử, trong không khí nó bị oxy hóa thành Cr(OH)2.

Điều chế crom II hydroxit cho muối Cr2+ phản ứng với dung dịch bazơ trong điều kiện không có không khí.

Phương trình rút gọn: Cr2+ + 2OH- → Cr(OH)2

Ví dụ: CrCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Cr(OH)2 (điều kiện thiếu không khí)

Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về kiềm yếu

Vì sao NH3 là bazơ yếu?

Mặc dù không có nhóm OH trong phân tử nhưng NH3 là bazơ yếu vì quá trình phân ly NH3 trong nước tạo thành ion OH-.

NH3 + H2O ⇔ NH4+ + OH-

Anilin là bazơ yếu hơn NH3 phải không?

Anilin là bazơ yếu hơn NH3 do gốc phenyl (C6H5) của anilin liên kết trực tiếp với N, hút e nên làm giảm mật độ electron của nguyên tử N của nhóm NH2, do đó làm giảm độ bền của bazơ.

Trên đây là tổng hợp thông tin về bazơ yếu và giới thiệu về 4 loại hóa chất Đông Á phổ biến nhất hiện nay. Mời các bạn tham khảo thông tin và đừng quên theo dõi chúng tôi để liên tục cập nhật những tin tức mới nhất nhé.