TOP 55+ bài thơ trào phúng hay, độc đáo của nhà thơ Việt Nam

Từ xưa đến nay, thơ trào phúng là thể thơ độc đáo được nhiều nhà thơ chuyên và không chuyên lựa chọn để thông qua các lời lẽ dù rất kín đáo và bóng bẩy nhưng vẫn chứa yếu tố cười nhạo, mỉa mai, phóng đại, châm biếm,…. để phê phán những điều tiêu cực, lỗi thời, xấu xa trong xã hội. Cùng LVT Education chia sẻ TOP 55+ bài thơ trào phúng hay, độc đáo của các nhà thơ nổi tiếng sau đây để có thêm nhiều giây phút trải nghiệm thú vị bạn nhé !

Bài viết cùng chủ đề:

1. Thơ trào phúng là gì ? Đặc điểm của thơ trào phúng

Thơ trào phúng là thể thơ, người viết xây dựng tiếng cười để củng cố lại tư tưởng, tình cảm, để con người chống lại được những lạc hậu, thoái hóa, đả kích và vạch mặt kẻ thù. Loại thơ trào phúng thường đánh vào hành động và tư tưởng mang bản chất thù địch với con người.

Thơ trào phúng còn vạch rõ giữa mâu thuẫn của sự vật với cái bên ngoài, bên trong, người đọc có thể dễ dàng nhận thấy sự mỉa mai, châm biếm. Lối thơ được sử dụng thường xuyên là chơi chữ, phóng đại, so sánh,… Thơ trào phúng có hai loại:

– Thơ đả kích: Việc dùng tiếng cười để vạch trần mặt nạ của kẻ thù sẽ có sức công phá mãnh liệt.

– Thơ châm biếm: Lối thơ hài hước nhưng bao hàm cả việc phê phán, nhằm mục đích giáo dục con người, xã hội bằng tiếng cười nhẹ nhàng, dí dỏm nhưng sâu sắc.

Thơ trào phúng là gì?

Đặc điểm của thơ trào phúng:

– Thơ trào phúng thường sử dụng tiếng cười để phê phán, lên án những vấn nạn trong cuộc sống, về những thói hư tật xấu của con người bằng lối nói hài hước. Nội dung của thơ trào phúng cũng là để so sánh sự mâu thuẫn của cái khách quan bên ngoài đối với cái chủ thể bên trong của sự vật, sự việc. Qua việc phê phán, lên án ấy cũng là những lời khuyên rút ra bài học về nhận thức, suy nghĩ cũng như đạo đức của con người trong cuộc sống xã hội.- Thơ trào phúng thường dùng những yếu tố nghệ thuật sau:

+ Lối nói phóng đại, so sánh, chơi chữ dí dỏm hay là những lời nói mát mẻ sâu cay

+ Những yếu tố bất ngờ trong mạch thơ

+ Dựa vào kết cấu của bài thơ

+ Những yếu tố vô lí hoặc thiếu lô-gic, đảo lộn trật tự thông thường hay là phá vỡ những khuôn khổ quen thuộc của cuộc sống.- Trong thơ trào phúng có một số loại giọng điệu cơ bản: hài hước, mỉa mai – châm biếm, đả kích,…

Có thể bạn quan tâm:

2. Cập nhật những bài thơ trào phúng hay của các nhà thơ hiện đại

Không chỉ các nhà thơ xưa, các nhà thơ thời hiện đại ngày nay vẫn yêu thích thể thơ trào phúng. Bằng ngòi bút sắc sảo của mình, các nhà thơ đã mang lại tiếng cười mỉa mai, phê phán những thói hư, tật xấu ở đời. Cùng chia sẻ để chọn bài thơ yêu thích bạn nhé !

Thơ trào phúng hay

Lừa đảo

Tác giả: Hải Đăng

Nếu một lần bị lừaSẽ một lần bớt dạiNếu thêm một lần nữaSẽ một lần cứng cáp

Nếu vài lần bị lừaNgười sẽ lỳ phản ứngCảnh giác là nón đỡPhòng vệ dần bản năng

Ai chẳng may bị lừaSẽ đứng lên bước tiếpKẻ lừa, kiếm ăn mãiSẽ nhổ râu trong tù.

Đại thầy thuốc bị bắt!

Tác giả: Hải Đăng

Xôn xao chuyện thầy thuốcĂn chặn tiền bệnh nhânCái án to cột đìnhNâng thiết bị miếng mỏ

Cái quan trọng ông toTo danh hiệu cao quýMà lòng dạ hiểm độcNgỡ chuyện đùa trần gian

Nghĩ đâm thêm bực tứcVà ngán ngẩm đi thôi1 tâng 5 sút bóngNhận cả đống lương tâm?

Mai ngày ngồi trong khámĐếm lá rụng vàng rơiHỏi bao người khốn khóLệ nào rớt quanh đây!

Chuột Khóc Mèo

Tác giả: Đinh Kim Chung

Vào tháng Mão, năm gà, ngày TýChuột tao say bí tỉ rời hangNghe tin Mèo đến thiên đàngTao không cầm nổi hai hàng lệ rơi

Này mèo hỡi! Mày xơi thịt lắmBụng trương phềnh, lại khắm và chuaMày toàn chén thức ăn thừaChê tao vừa nhỏ lại vừa bị hôi

Đời chuột quả là đời vô phướcTuổi thọ luôn phụ thuộc vào màyRất may thời thế đổi thayChứ không chắc chắn là mày nuốt tươi

Mày được sống với người, với chủĐôi khi còn được ngủ chung chănĐược coi võ thuật khỏa thânCòn tao chui lủi khó khăn cực kỳ

Mày hay dọa tao thì mất mậtGiải phẫu tao đúng thật có đâuCũng may không bọn nhà giàuNó ngâm mật với rượu màu càng toi

Mày không sợ thiệt thòi chi cảChỉ là phim hoạt họa buồn gìMèo Tôm sợ chuột JeryCòn trong thực tế mày đì chết luôn

Loài người mỗi lúc buồn, lúc khổHọ thường xơi “tiểu hổ” rượu taTìm mày họ mổ phanh raThân người cho lắm, chết bà mày chưa!

Tao rất sợ ngày xưa trở lạiĐói thối mồm lấy cái chi xơi?Rồi mày lại chén chuột thôiKhóc mày nhưng bụng mừng ơi là mừng!

Chuyện Của Ếch

Tác giả: Đinh Kim Chung

Ếch ta nằm sấp đã quenHôm nay nằm ngh” ướt khô cũng thừa

Nhưng vì nhân tiửa nhìn lên khung trời

Tự dưng bụng chướng xì hơiPít tông dồn nén mấy lời chua ngoa

Nhân gian ai cũng chửi ta“Ếch ngồi đáy giếng” nhìn ra lạc loàiLại nghe “nước đổ lá khoai”Đành leo lên đó nằm dài cho khô

Cả đời ếch…cóc cần ô

“Nhẵn như đít ếcện trời mưaẾch xin ôn lại chuyện chưa kể rằng

Tình hình trong…nước rất căngCó loài đỉa đói không răng cắn ngườiChúng thường ham thích máu tươiSống dai bị cắt làm mười chẳng sao

Bọn tôm thì thích nhảy caoĐuôi cong đít lộn lên đầu thường xuyênBọn lươn, bọn chạch da trơnCả đời luồn lách dưới bùn đen kia

Bọn Trê lợi dụng râu riaĐể che đôi ngạnh chuyên chìa ra đâmBọn ba ba lặn sủi tămNgậm mồm, sấm đánh cái rầm mới thôi

Bọn trai, sò, hến, ốc nhồiLại dùng vỏ cứng thay đôi mắt mùBọn cua ngang quá hóa nguHai càng tám cẳng chẳng thu vào giùm

Thế còn bọn chuối lum khumNhiều khi đắm đuối vì đùm bọc conĐòng đong, cân cấn, rô ronChép, trôi, mè, trắm…vẫn còn khá đông

Bọn này sống cũng như khôngChỉ quăng mẻ lưới là xong cuộc đờiẾch ta chán nước lắm rồiLên đây nằm ngửa nhìn trời xem sao

Trên bờ chẳng tốt là baoChim muông cũng muốn bổ nhào xơi taVài con rắn lưỡi thè raVo ve lũ muỗi như là trấu bay

Lũ ruồi cũng đến bu đầyMấy đàn kiến cỏ đợi ngày ếch thăng…Cực kỳ căng! Cực kỳ căngPhải chăng ở nước? Phải chăng lên trời?

Ếch ta vắt cẳng xì hơiTiếng kêu …ộp ộp mấy lời ai nghe?!

Phố Mộ

Tác giả: Đinh Kim Chung

Một bữa về quê nắng xế tàQua vùng lạnh lẽo cánh đồng maKhói nhang quạnh quẽ ơ thờ khóiPhố mộ lom khom những cụ già

Lạnh gáy hồn ai cứ rập rìnhCánh đồng ma chắc đã nhiều linhNgười dương dẫu khổ, người âm sướngNhững dãy mồ hoang mới trở mình

Có mộ người khôn họ bảo rồDo hồi chửa chết chống tham ôBởi thua nghĩ quẩn lao đầu hốÔm hận ngàn thu xuống đáy mồ!

Mộ kẻ làm quan nổi một thờiNhưng vì muốn giết bỏ bầy dơiTự nhiên đổ bệnh u phình tướngDại quá! Cành que lại chống giời

Có mộ chàng trai khỏe cực kỳNhưng nghiền thuốc phiện mới làm biTự dưng máu dãi sùi ra mépNhớ bậu mà không kịp nói gì

Phía mộ hai thằng bố đại giaXây to khủng khiếp tựa như nhàTậu xe phân khối đua đường hẹpHúc phải xe bồn đứt cổ ra

Có cặp tình nhân tưởng vĩnh hằngGia đình chê hộ đối môn đăng“Đồi thông hai mộ” quàng tay hátLên tận tầng 5 nhảy cái ngoằng

Mộ mấy học sinh bởi đến trườngNhưng cầu không có nghĩ mà thươngLội sông lũ cuốn nên hà báLấy thủy cung thay chốn học đường

Có mộ non vừa mới lấp xongTrạm y tế xã họ tiêm phòngTrẻ đang khỏe mạnh lăn đùng ngápKết luận lâm sàng bệnh mới vong

Phố mộ giờ đây ít cụ giàQuê nghèo họ bảo giống làng maĐồ buôn bán chạy thu lời nhấtCó lẽ là… xôi với thịt gà…

3. Tập thơ trào phúng hay của Nguyễn Khuyến

Nhà thơ Nguyễn Khuyến được xem là một trong những cây đại thụ trong làng thơ trào phúng. Với ngòi bút sắc sảo của mình nhà thơ đã phê phán, cười nhạo những thói đời hư hỏng của xã hội đương thời. Cùng chia sẻ để cảm nhận bạn nhé !

Chân dung nhà thơ Nguyễn Khuyến

Lời Gái Goá

Tác giả: Nguyễn Khuyến

Chàng chẳng biết gái này gái goá,Buồn nằm suông, suông cả áo cơm.Khéo thay cái mụ tá ươm.Đem chàng trẻ tuổi ép làm lứa đôi.

Chàng tuổi trẻ chơi bời quên nhọc,Gái già này sức vóc được bao?Muốn sao, chiều chẳng được sao.Trước tuy sum họp, sau nào được lâu?

Lấy chồng vốn nhờ câu ăn mặc,Chẳng ngờ rằng đói rách hổ ngươi;Vốn xưa cha mẹ dặn lời,Tư bôn lại phải kẻ cười người chê.

Hỡi mụ hỡi, thương chi thương thế?Thương thì hay, nhưng kế chẳng hay.Thương thì gạo vải cho vay,Lấy chồng thì gái goá này xin van!

Muốn Lấy Chồng

Tác giả: Nguyễn Khuyến

Bực gì bằng gái trực phòng không?Tơ tưởng vì chung một tấm chồng.Trên gác rồng mây ngao ngán đợi,Bên trời cá nước ngẩn ngơ trông.Mua vui, lắm lúc cười cười gượng,Giả dại, nhiều khi nói nói bông.Mới biết có chồng như có cánh,Giang sơn gánh vác nhẹ bằng lông.

Làm Ruộng (Chốn Quê)

Tác giả: Nguyễn Khuyến

Mấy năm làm ruộng vẫn chân thua,Chiêm mất đằng chiêm, mùa mất mùa.Phần thuế quan Tây, phần trả nợ,Nửa công đứa ở, nửa thuê bò.Sớm trưa dưa muối cho qua bữa,Chợ búa trầu chè chẳng dám mua.Cần kiệm thế mà không khá nhỉ,Bao giờ cho biết khỏi đường lo?

Cua Chơi Trăng

Tác giả: Nguyễn Khuyến

Vằng vặc đêm thu ánh xế chừng,Ham thanh, cua mới muốn chơi trăng.Nghiêng mai lách ngược qua dòng biếc,Ghé yếm bò ngang nhởn bóng hằng.Cung quế chờn vờn hương mới bén,Vườn đào thoang thoảng gió như nâng.Một mai cá nước cua vui phận,Trăng muốn tìm cua, dễ được chăng?

Anh giả điếc

Tác giả: Nguyễn Khuyến

Trong thiên hạ có anh giả điếc,Khéo ngơ ngơ ngác ngác, ngỡ là ngây!Chẳng ai ngờ “sáng tai họ, điếc tai cày”,Lối điếc ấy sau này em muốn học.Toạ trung đàm tiếu, nhân như mộcDạ lí phan viên, nhĩ tự hầu.Khi vườn sau, khi ao trước; khi điếu thuốc, khi miếng trầu.Khi chè chuyên năm bảy chén, khi Kiều lẩy một đôi câu;Sáng một chốc, lâu lâu rồi lại điếcĐiếc như thế ai không muốn điếc?Điếc như anh dễ bắt chước ru mà!Hỏi anh, anh cứ ậm à.

Chợ Đồng

Tác giả: Nguyễn Khuyến

Tháng chạp hai mươi bốn chợ Đồng,Năm nay chợ họp có đông không ?Dở trời, mưa bụi còn hơi rét.Nếm rượu, tường đền được mấy ông ?Hàng quán người về nghe xáo xác,Nợ nần năm hết hỏi lung tung.Dăm ba ngày nữa tin xuân tới.Pháo trúc nhà ai một tiếng đùng.

Chế Ông Đồ Cự Lộc

Tác giả: Nguyễn Khuyến

Văn hay chữ tốt ra tuồng,Văn dai như chão, chữ vuông như hòm.Vẻ thầy như vẻ con tôm,Vẻ tay ngoáy cám, vẻ mồm húp tương.Vẻ lịch sự ai bằng thầy Cự Lộc,Vẻ cô đầu nói móc có vài câu:Anh chẳng sang, mà cũng chẳng giàu.Hầu bao ních, rận bâu quanh chiếu;Khăn nhuộm lờ lờ mùi nước điếu,Nón sơn không méo cũng không tròn.Quần vải thô, ngại giặt ngả màu son,Giày cóc gặm, nhặt dây đàn khâu lấy.Phong lưu ấy, mà tình tính ấy,Đến cô đầu, vẫn thấy lả lơi bông,Xinh thay diện mạo anh hùng!

4. Chùm thơ trào phúng đặc sắc của Hồ Xuân Hương

Hồ Xuân Hương được xem là bà chú thơ Nôm. Bà viết khá nhiều thể loại. Tuy nhiên thể thơ trào phúng vẫn nổi lên những bài thơ đặc sắc. Cùng LVT Education chia sẻ những bài thơ hay sau đây để chọn cho mình bài thơ yêu thích bạn nhé !

Chân dung nhà thơ Hồ Xuân Hương

Đưa Đò

Tác giả: Hồ Xuân Hương

Chú lái kia ơi, biết chú rồi,Qua sông rồi lại đấm ngay bòi!Chèo ghe vừa khỏi dòng sông ngược,Đấm cọc ngay vào ngấn nước xuôi.Mới biết lên bờ đà vỗ đít,Nào khi giữa khúc đã co vòi.Chuyến đò nên nghĩa sao không nhớ?Sang nữa hay là một chuyến thôi?

Vịnh Đời Người

Tác giả: Hồ Xuân Hương

Trăm năm ba vạn sáu ngàn ngàyDẫu có ngàn vàng khó đổi thayTrong núi ngàn năm cây vẫn cóDưới trần trăm tuổi dễ không aiNghĩ đường danh lợi lòng thêm chánThấy kẻ gian ngoan bụng lại đầyĐắng xót ghê thay mùi tục lụyBực mình theo Cuội tới cung mây

Đá Ông Bà Chồng

Tác giả: Hồ Xuân Hương

Khéo khéo bày trò tạo hoá côngÔng Chồng đã vậy lại Bà ChồngTầng trên tuyết điểm phơ đầu bạcThớt dưới sương pha đượm má hồngGan nghĩa dãi ra cùng chị NguyệtKhối tình cọ mãi với non sôngĐá kia còn biết xuân già giặnChả trách người ta lúc trẻ trung

Tát Nước

Tác giả: Hồ Xuân Hương

Đang cơn nắng cực chửa mưa tè,Rủ chị em ra tát nước khe.Lẽo đẽo chiếc gầu ba góc chụm,Lênh đênh một ruộng bốn bờ be.Xì xòm đáy nước mình nghiêng ngửa,Nhấp nhổm bên ghềnh đít vắt ve.Mải việc làm ăn quên cả mệt,Dạng hang một lúc đã đầy phè.

Chế sư

Tác giả: Hồ Xuân Hương

Chẳng phải Ngô chẳng phải ta,Đầu thì trọc lốc áo không tà.Oản dâng trước mặt dăm ba phẩm,Vãi nấp sau lưng sáu bảy bà.Khi cảnh khi tiu khi chũm choẹ,Giọng hì giọng hỉ giọng hi ha.Tu lâu có nhẽ lên sư cụ,Ngất nghểu toà sen nọ đó mà.

Đánh cờ

Tác giả: Hồ Xuân Hương

Chàng với thiếp đêm khuya trằn trọc,Ðốt đèn lên đánh cuộc cờ người.Hẹn rằng đấu trí mà chơi,Cấm ngoại thuỷ không ai được biết.Nào tướng sĩ dàn ra cho hết,Ðể đôi ta quyết liệt một phen.Quân thiếp trắng, quân chàng đen,Hai quân ấy chơi nhau đà đã lửa.Thoạt mới vào chàng liền nhảy ngựa,Thiếp vội vàng vén phứa tịnh lên.Hai xe hà, chàng gác hai bên,Thiếp thấy bí, thiếp liền ghểnh sĩ.Chàng lừa thiếp đương khi bất ý,Ðem tốt đầu dú dí vô cung,Thiếp đang mắc nước xe lồng,Nước pháo đã nổ đùng ra chiếu.Chàng bảo chịu, thiếp rằng chẳng chịu,Thua thì thua quyết níu lấy con.Khi vui nước nước non non,Khi buồn lại giở bàn son quân ngà.

5. Những vần thơ trào phúng của Tú Mỡ sâu cay

Tú Mỡ là nhà thơ trào phúng cự phách, người đại diện duy nhất của dòng thơ này được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh. Thơ trào phúng của Tú Mỡ châm biếm, đả kích rất sắc sảo. Cùng dành thời gian chia sẻ những bài thơ hay sau đây để cảm nhận bạn nhé !

Chân dung nhà thơ Tú Mỡ

Ông trẻ già

Tác giả: Tú Mỡ

Ngược đời! Có lắm hạng “ông ranh”Đạo mạo làm ra mặt lão thành!Trước mắt long lanh đôi kính trắng,Dưới cằm lún phún sợi râu xanh.Đứng ngồi khệ nệ oai nghiêm giả,Ăn nói màu mè đạo đức tuênh!Động hé môi ra là…thở hắt,Than cho thế thái với nhân tình.

Gây quan

Tác giả: Tú Mỡ

Mỗi năm nhà nước mở khoa thiĐể kén trong trung bắc lưỡng kỳLấy mặt sỏi sành ra giúp việcBổ làm tập sự ngạch quan chiMỗi năm các cậu lớp tân khoaSung sướng bằng xưa đỗ thám hoaTuy chẳng vinh quy, cờ võng lọngCũng là lừng lẫy khắp gần xaQuảng cáo công không, các nhật trìnhĐăng tên, đăng tuổi, lại đăng hình,Làm như các cậu “quan non” ấyLà những kỳ đồng mới tái sinhTrong làng trưởng giả những cô nàoSẵn mỏ nhưng chưa có kẻ đàoMấp máy hòng lên bà lớn tắtMơ màng của dẫn lại tay traoCụ thượng Quỳnh ta cũng sướng ranXoa tay hỉ hả cái gan vàngMừng cho nước Việt còn cơ kháVì chẳng bao giờ tiệt giống quan.

Còn say

Tác giả: Tú Mỡ

“Nhắn bác Tản Đà”Đã lâu, bác mới ra đời,Tưởng rằng gột óc theo thời duy tân.Nào ngờ bác vẫn say lăn,Lè nhè vẫn giọng thơ văn trái mùa.Vẫn còn mộng mị, mơ hồ,Người đời vui sống, bác ngờ chiêm bao,Người đời hoạt động xôn xao,Bác vờ triết lý thanh cao: bác lười!Ngồi dưng nổi bệnh chán đời.Bác buồn trời gió, rồi trời lại mưa!Giải buồn chén tít say sưa,Chai con chai bố vẫn chưa hết buồn!Rượu vào, rồng rổng thơ tuôn,Miệng ngâm sặc sụa hơi cồn, mùi men,Bác rằng: khách tục bon chen,Lao tâm, lao lực, thấp hèn bác thương.Đời rằng: bác dở, bác ương,Giả danh ẩn dật là phường bỏ đi.Bác rằng: chữ thọ quí chi.Lợi, danh, hão cả! Ham gì sống dai?Đời rằng: thuận với lẽ trời,Sống mà gánh vác việc đời mới hay.Còn như sống để mà… say.Hỏi ai vất vưởng bấy nay làm gì?Rung đùi, rượu nốc tì tì,Người ta tỉnh, bác li bì vẫn mê!

Khoe lười

Tác giả: Tú Mỡ

Anh em chớ bảo ta lười,Làm việc cho hay phải thức thời.Xuân hãy còn chơi cho phỉ chí,Hạ mà cất nhắc tất nhoài hơi.Thu sang cảm nguyệt còn ngâm vịnh,Đông lại hầm chăn tạm nghỉ ngơi.Chờ đến xuân sang ta sẽ liệu,Anh em chớ bảo ta lười.

Sư cô ở cữ

Tác giả: Tú Mỡ

Chùa Yên Lạc, phủ Khoái Châu(Tên sao khéo đặt nên câu hữu tình!)Có bà sư trẻ xinh xinh,Tuổi chừng ba chục xuân xanh đang vừa.Vẻ người bầu bĩnh dễ ưa,Nõn nà tay ngọc, mởn mơ má hồng.Tuy duyên lộ vẻ mặn nồng,Sư bà vẫn muốn hết lòng chân tu.Nhưng rồi một sáng mùa thu,Người ta thấy vị ni cô sượng sùng.Bụng đeo cái trống cà rùng,Đến nhà thương để tìm phòng khai hoa.Các ngài Bồ Tát, Thích Ca,Độ trì phù hộ sư bà trẻ son.Đẻ ra một cậu sư con,A Di Đà Phật! Mẹ tròn con vuông.Đẻ xong từ giã nhà thương,Gởi con nhà nước lên đường lại tu.Dốc lòng tu… hú, tu… mu,Tại miền khoái lạc, cảnh chùa yên vui.Phật thương rồi cứ quen mùi,Sẽ năm một, ba năm đôi xòn xòn.Sinh năm đẻ bảy sư con,Càng ngày quả phúc càng tròn hơn xưa.Ngẫm ngày mùng tám tháng tư,Bụt còn đẻ, nữa là sư?! Ngượng gì!

Tứ đại của bà lớn

Tác giả: Tú Mỡ

Vừa rồi thống Diệm mới phong choThím nó (tức là vợ chú Nhu)Cái tước “Cộng hoà bà lớn nhất”Để dương danh giá của… bà to…Một là cái bọng của bà to,Phề phệ y như cái bọng bòVắt khố dân cày bà ních bẫmBao năm bèo bổ tức cùng tô.Hai là cái mặt của bà toPhèn phẹt y như mặt hổ phùBác thống cho ra làm đại diệnCòn trơ hơn thớt, cộp hơn mo.Ba là cái miệng của bà toXoạc tận mang tai tựa miệng sòQuàng quạc kêu gào xui phụ nữBán mình đăng lính với đi phu.Bốn là “nhân vị” của bà to,Việc “ngoại giao” mần giúp bác Ngô,Rất được vừa lòng quan chủ MỹNgày đêm khăng khít bợ cơ đồ.Bác nó làm to, thím cũng toBốc nhau thối hoắc nhật nhiều tròĐúng như cửa miệng người ta mỉa“Một đứa làm quan cả họ nhờ!”

6. Tập thơ trào phúng của Tú Xương ý vị

Tú Xương tên thật là Trần Tế Xương, ông được biết đến với nhà thơ trữ tình và trào phúng lớn của văn học nước nhà. Hầu hết nội dung trong tác phẩm của ông đều nói về khoa cử, nho học và hình ảnh một nền nho học đang thoái hóa và cảnh nghèo khó của dân trong hoàn cảnh đất nước.

Ngoài ra, ông còn nổi tiếng là ngòi bút trào phúng, châm biết phê phán chế độ phong kiến mục nát, bọn thực dân Pháp tàn ác, quan lại, tay sai cho giặc. Sau đây là một số bài thơ trào phúng nổi tiếng của ông.

Phác họa chân dung nhà thơ Tú Xương

Đánh tổ tôm

Tác giả: Tú Xương

Bực chẳng nhẽ anh hùng khi vị ngộ,Như lúc đen chơi cuộc tổ tôm,Bài trạm thành cuối cánh phỗng ầm ầm,Ngồi thôi chẳng bốc quân rác rảnh.Cũng có lúc không chi thì bát sách,Cũng có khi bạch định bốc yêu hồng;Cất bài lên ông lão vẫn lẩn vòng,Không đâu cả gặp kề năm bảy phỗng.Cũng có ván tôm lèo lên chờ rộng,Vớ phải thằng bạch thủ phỗng tay trên.Gớm ghê thay đen thực là đen!Sắc như mác cũng thua thằng vận đỏ.May mắn nhẽ hữu duyên năng tái ngộ,Bĩ cực rồi đến độ thái lai;Tiếng tam khôi chi để nhường ai,Hết bạch lại hồng, thông mãi mãi.Nào những kẻ tay trên ban nãy,Đến bây giờ thay thẩy dưới tay ta;Tiếng bài cao lừng lẫy khắp gần xa,Bát vạn ấy người ta ai dám đọ.Thế mới biết tổ tôm có đen thì có đỏ.Thì anh hùng vị ngộ có lo chi;Trước sau, sau trước làm gì?

Năm mới chúc nhau

Tác giả: Tú Xương

Lẳng lặng mà nghe nó chúc nhau:Chúc nhau trăm tuổi bạc đầu râu.Phen này ông quyết đi buôn cối,Thiên hạ bao nhiêu đứa giã trầu.

Lẳng lặng mà nghe nó chúc giàu:Trăm, nghìn, vạn mớ để vào đâu?Phen này, ắt hẳn gà ăn bạc,Đồng rụng, đồng rơi, lọ phải cầu.

Lẳng lặng mà nghe nó chúc sang:Đứa thì mua tước, đứa mua quan.Phen này ông quyết đi buôn lọng,Vừa bán vừa la cũng đắt hàng.

Lẳng lặng mà nghe nó chúc con:Sinh năm đẻ bảy được vuông tròn.Phố phường chật hẹp, người đông đúc,Bồng bế nhau lên nó ở non.

Bắt chước ai ta chúc mấy lời:Chúc cho khắp hết ở trong đời.Vua, quan, sĩ, thứ, người muôn nước,Sao được cho ra cái giống người.

Than thân

Tác giả: Tú Xương

Kể đã ba mươi mấy tuổi rồi,Tôi ngồi tôi nghĩ cái thằng tôi.Mấy khoa hương thí không đâu cả,Ba luống vườn hoang bán sạch rồi.Gạo cứ lệ ăn đong bữa một,Vợ quen dạ đẻ cách năm đôi.Bắc thang lên hỏi ông trời nhẽ:Trêo ghẹo người ta thế nữa thôi?

Thương vợ

Tác giả: Tú Xương

Quanh năm buôn bán ở mom sông,Nuôi đủ năm con với một chồng.Lặn lội thân cò khi quãng vắng,Eo sèo mặt nước buổi đò đông.Một duyên, hai nợ, âu đành phận,Năm nắng, mười mưa, dám quản công.Cha mẹ thói đời ăn ở bạc:Có chồng hờ hững cũng như không!

Văn tế sống vợ

Tác giả: Tú Xương

Con gái nhà dòng, lấy chồng kẻ chợTiếng có miếng không, gặp chăng hay chớMặt nhẵn nhụi, chân tay trắng trẻo, ai dám chê rằng béo rằng lùn?Người ung dung, tính hạnh khoan hoà, chỉ một nỗi hay gàn hay dở!Đầu sông bãi bến, đua tài buôn chín bán mườiTrong họ ngoài làng, vụng lẽ chào dơi nói thợGần xa nô nức, lắm gái nhiều traiSớm tối khuyên răn, kẻ thầy người tớÔng tu tác cửa cao nhà rộng, toan để cho dâuAnh lăm le bia đá bảng vàng, cho vang mặt vợ

Thế mà:Mình bỏ mình đi, mình không chịu ởChẳng nói chẳng rằng, không than không thở.Hay mình thấy tớ: nay Hàng Thao, mai phố Giấy mà bụng mình ghen?Hay mình thấy tớ: sáng Tràng Lạc, tối Viễn Lai, mà lòng mình sợ?Thôi thôiChết quách yên mồSống càng nặng nợChữ nhất phẩm ơn vua vinh tứ, ngày khác sẽ hayDuyên trăm năm ông Nguyệt xe tơ, kiếp này đã lỡMình đi tu cho thành tiên thành phật, để rong chơi Lãng Uyển, Bồng HồTớ nuôi con cho có rể có dâu, để trọn vẹn đạo chồng nghĩa vợ

Sông Lấp

Tác giả: Tú Xương

Sông kia rày đã nên đồng,Chỗ làm nhà cửa, chỗ trồng ngô khoai.Vẳng nghe tiếng ếch bên tai,Giật mình còn tưởng tiếng ai gọi đò.

Vậy là các bạn đã cùng LVT Education chia sẻ tập thơ trào phúng hay, độc đáo của các nhà thơ nổi tiếng. Hi vọng, bạn đã có thêm nhiều xúc cảm khó quên. Cảm ơn các bạn đã chia sẻ cùng bài viết ! Hẹn gặp lại các bạn trong những bài viết sau !

>>>XEM THÊM: Tập thơ châm biếm thói đời, thơ châm biếm người nhiều chuyện sâu cay

Nguyễn Lân Dũng

Giáo sưNguyễn Lân Dũnglà nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.