Lưu Quang Vũ là một nhà văn, nhà thơ, nhà biên kịch xuất sắc của nền văn học hiện đại. Mặc dù chỉ hoạt động trong nghệ thuật trong thời gian ngắn thế nhưng khối lượng tác phẩm Lưu Quang Vũ để lại khiến cho nhiều người phải nể phục. Trong số những tác phẩm đồ sộ đó của ông không thể không kể đến tuyển tập thơ Lưu Quang Vũ, thơ tình Lưu Quang Vũ hay nhất do LVT Education tổng hợp sau đây.
Bài viết cùng chủ đề:
Lưu Quang Vũ sinh tại xã Thiệu Cơ, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ nhưng quê gốc lại ở phường Hải Châu, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng, là con trai nhà viết kịch Lưu Quang Thuận và bà Vũ Thị Khánh, và tuổi thơ sống tại Phú Thọ cùng cha mẹ. Khi hoà bình lập lại (1954) gia đình ông chuyển về sống tại Hà Nội. Thiên hướng và năng khiếu nghệ thuật của ông đã sớm bộc lộ từ nhỏ và vùng quê trung du Bắc Bộ đó đã in dấu trong các sáng tác của ông sau này.
Từ 1965 đến 1970 ông nhập ngũ, phục vụ trong quân chủng Phòng không-Không quân. Đây là thời kỳ thơ Lưu Quang Vũ bắt đầu nở rộ.
Từ 1970 đến 1978: xuất ngũ và làm đủ mọi nghề để mưu sinh, làm ở Xưởng Cao su Đường sắt do Tạ Đình Đề làm Giám đốc, làm hợp đồng cho nhà xuất bản Giải phóng, chấm công trong một đội cầu đường, vẽ pa-nô, áp-phích,…
Từ 1978 đến 1988: Lưu Quang Vũ làm biên tập viên Tạp chí Sân khấu, bắt đầu sáng tác kịch nói với vở kịch đầu tay Sống mãi tuổi 17 viết lại theo kịch bản của Vũ Duy Kỳ.
Lưu Quang Vũ kết hôn 2 lần, lần thứ nhất với diễn viên điện ảnh Tố Uyên năm 1969. Tố Uyên sinh năm 1948. Hai người li hôn năm 1972 vì Lưu Quang Vũ ngoại tình. Lưu Quang Vũ và Tố Uyên có một con trai tên là Lưu Minh Vũ, hiện đang là người dẫn chương trình của Đài Truyền hình Việt Nam.
Lần thứ hai, ông lại tái hôn với nữ nhân tình Xuân Quỳnh (1942-1988, tên thật Nguyễn Thị Xuân Quỳnh) năm 1973. Xuân Quỳnh hơn Lưu Quang Vũ 6 tuổi, đã từng kết hôn và có một con riêng. Tháng 2 năm 1975, họ có với nhau một con trai đặt tên là Lưu Quỳnh Thơ. Lưu Quỳnh Thơ sau đó mất lúc 13 tuổi cùng với cha mẹ trong vụ tai nạn năm 1988.
Giữa lúc tài năng đang vào độ chín, Lưu Quang Vũ qua đời trong một tai nạn ô tô trên quốc lộ số 5 tại Hải Dương, cùng với người bạn đời là nhà thơ Xuân Quỳnh và con trai Lưu Quỳnh Thơ.
Tiểu sử nhà thơ Lưu Quang Vũ
Năm 1970 ông tham gia vào quân ngũ và có thời gian hoạt động tại ngũ, lúc này đọc giả mới biết đến Lưu Quang Vũ qua các tác phẩm thơ ca. Sau khi xuất ngũ ông trải qua nhiều nghề để kiếm sống, bắt đầu sáng tác vở kịch đầu tiên “Sống mãi tuổi 17” vào khoảng những năm 80 của thế kỉ XX. Vở kịch đã mang tên tuổi Lưu Quang Vũ đến gần hơn với công chúng, mở đầu cho chặng đường phát triển sau này.
Nhưng khi tài năng nghệ thuật đang độ chín thì một tai nạn đã xảy ra, ông cùng vợ là nhà thơ Xuân Quỳnh cùng con trai qua đời, để lại vô vàng tiếc thương cho người hâm mộ.
Lưu Quang Vũ được biết đến đầu tiên với các tác phẩm thơ ca giàu cảm xúc, bay bổng và tài hoa như: Vườn trong phố, Bầy ong trong đêm sâu, Tiếng Việt,…. và một số truyện ngắn tiêu biểu thể hiện khao khát nghệ thuật, những trăn trở bên trong tâm hồn người nghệ sĩ.
Nhắc đến Lưu Quang Vũ người ta không chỉ ngưỡng mộ về tài thơ ca mà hơn hết họ yêu thương Lưu Quang Vũ thông qua các vở kịch để đời của ông. Rất nhiều tác phẩm do ông sáng tác được người hâm mộ yêu thích, một trong số đó không thể không nhắc đến chính là “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”. Một số khác như: Nàng Sita, Tôi và chúng ta, Đỉnh cao mơ ước, Tin ở hoa hồng, Ông không phải bố tôi,…
Những vở kịch này không chỉ mang tên tuổi ông vươn xa trong nền nghệ thuật Việt Nam, mà còn giúp nhiều nghệ sĩ, diễn viên tham gia trong vở trở nên nổi tiếng.
Thơ: có các tập thơ tiêu biểu sau:
Kịch:
Sinh ra trong thời chiến, thế nên ông thấu hiểu sự đau khổ mất mát do chiến tranh mang lại. Thế nhưng ông không vì vậy mà thể hiện sự đau thương hoàn toàn vào tác phẩm, ông vẫn gửi gắm vào đó sự khao khát và niềm tin về một tương lai tốt đẹp.
Những tác phẩm của ông thực sự nổi tiếng trong những năm 80, thời kỳ đất nước đang có nhiều khó khăn thử thách cần giải quyết. Và trong mỗi tác phẩm ông để lại cho đời, người hâm mộ như được tái hiện lại từng giai đoạn khó khăn tương ứng với từng thời kì một cách chân thực và sống động nhất. Ví như “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” là bi kịch cuộc đời về khát khao được sống là chính mình, sống phải có sự hài hòa về tâm hồn và thể xác, đó cũng là giá trị cuộc sống mà tác giả muốn gửi gắm.
Trong hầu hết các sáng tác của mình, ông đều lồng ghép vào những bài học, những giá trị mang tính nhân văn sâu sắc. Bên cạnh đó, những vở kịch do ông sáng tác đã thổi một luồng gió mới cho nền văn học – nghệ thuật Việt Nam, với sự sáng tạo trong tình tiết, cách xây dựng tiết tấu trong từng phân cảnh. Ông đã làm người đọc phải run người cảm nhận nỗi đau nhân vật, cảm xúc như thấm vào từng thớ thịt.
Có thể bạn quan tâm:
Thơ Lưu Quang Vũ không chỉ bay bổng, tài hoa mà còn giàu cảm xúc, trăn trở, khát khao. Rất nhiều bài thơ của ông được bạn đọc yêu thích. Sau đây là tuyển tập những bài thơ Lưu Quang Vũ hay nhất được nhiều bạn đọc yêu thích.
Thơ Lưu Quang Vũ hay nhất
Tiếng mẹ gọi trong hoàng hôn khói sẫmCánh đồng xa cò trắng rủ nhau vềCó con nghé trên lưng bùn ướt đẫmNghe xạc xào gió thổi giữa cau tre.
Tiếng kéo gỗ nhọc nhằn trên bãi nắngTiếng gọi đò sông vắng bến lau khuyaTiếng lụa xé đau lòng thoi sợi trắngTiếng dập dồn nước lũ xoáy chân đê.
Tiếng cha dặn khi vun cành nhóm lửaKhi hun thuyền, gieo mạ, lúc đưa nôiTiếng mưa dội ào ào trên mái cọNón ai xa thăm thẳm ở bên trời.
“Đá cheo leo trâu trèo trâu trượt…”Đi mòn đàng dứt cỏ đợi người thươngĐây muối mặn gừng cay lòng khế xótTa như chim trong tiếng Việt như rừng.
Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nóiVầng trăng cao đêm cá lặn sao mờÔi tiếng Việt như bùn và như lụaÓng tre ngà và mềm mại như tơ.
Tiếng tha thiết, nói thường nghe như hátKể mọi điều bằng ríu rít âm thanhNhư gió nước không thể nào nắm bắtDấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh.
Dấu hỏi dựng suốt ngàn đời lửa cháyMột tiếng vườn rợp bóng lá cành vươnNghe mát lịm ở đầu môi tiếng suốiTiếng heo may gợi nhớ những con đường.
Một đảo nhỏ ngoài khơi nhiều kẻ nhậnVẫn tiếng làng tiếng nước của riêng taTiếng chẳng mất khi Loa thành đã mấtNàng Mỵ Châu quỳ xuống lạy cha già.
Tiếng thao thức lòng trai ôm ngọc sángDưới cát vùi sóng dập chẳng hề nguôiTiếng tủi cực kẻ ăn cầu ngủ quánThành Nguyễn Du vằng vặc nỗi thương đời.
Trái đất rộng giàu sang bao thứ tiếngCao quý thâm trầm rực rỡ vui tươiTiếng Việt rung rinh nhịp đập trái tim ngườiNhư tiếng sáo như dây đàn máu nhỏ.
Buồm lộng sóng xô, mai về trúc nhớPhá cũi lồng vời vợi cánh chim bayTiếng nghẹn ngào như đời mẹ đắng cayTiếng trong trẻo như hồn dân tộc Việt.
Mỗi sớm dậy nghe bốn bề thân thiếtNgười qua đường chung tiếng Việt cùng tôiNhư vị muối chung lòng biển mặnNhư dòng sông thương mến chảy muôn đời.
Ai thuở trước nói những lời thứ nhấtCòn thô sơ như mảnh đá thay rìuĐiều anh nói hôm nay, chiều sẽ tắtAi người sau nói tiếp những lời yêu?
Ai phiêu bạt nơi chân trời góc biểnCó gọi thầm tiếng Việt mỗi đêm khuya?Ai ở phía bên kia cầm súng khácCùng tôi trong tiếng Việt quay về.
Ôi tiếng Việt suốt đời tôi mắc nợQuên nỗi mình quên áo mặc cơm ănTrời xanh quá môi tôi hồi hộp quáTiếng Việt ơi tiếng Việt xót xa tình…
Ở nơi ấy có một đồi mua tímCó con đường đất mịn mát chân điỞ nơi ấy có một rừng bưởi chínCó người em bé nhỏ ngóng ta về.
Tia nắng hạ sáng bừng trên lá cọChim chào mào ăn hạt dẻ mùa thuRơm khô ủ những quả hồng chín đỏNgọn gió chiều, hoa sở trắng như mưa.
Ở nơi ấy, suối thành sông mùa lũXuyên qua rừng, ngập ướt cả bờ lauĐèn nhựa trám tinh mơ em nhóm lửaSương mịt mù trước cửa, thấy em đâu.
Gương mặt ấy, nụ cười bên lửa thắmQuả doi rừng trong nón để phần nhauỞ nơi ấy vị măng vầu chẳng đắngCủ sắn lùi ống nứa vẫn thơm lâu.
Hoa chẳng sớm và trái không quá muộnXuân không nhanh và đông chẳng kéo dàiMỗi khóm lá một hương rừng bí mậtNắng dong vàng thung lũng tiếng ong bay.
Tôi đã đi bao đường xa tít tắpBao mùa đông mùa hạ đã trôi quaBao cửa bể, xóm thôn, thành phố rộngMột vùng quê nơi ấy ngỡ phai nhòa.
Nếu em biết những gì tôi đã sốngNhững buồn vui tôi đã có trong đờiNếu em biết bây giờ tôi khác lắmBuổi cùng em kiếm củi ven đồi?
Người ta bảo: cả em giờ cũng khácĐã con bồng, con dắt, nhớ chị tôi…Có sao đâu: trái mùa thu vẫn thắmMây mùa thu vẫn trắng những chân trời.
Nếu em biết rằng tôi, tôi vẫn nhớVẫn là con suối lũ của rừng xưaCon tu hú dưới lùm hoa chuối đỏNgọn lửa hồng em ủ giữa chiều mưa?
Vẫn nguyên vẹn những hoa rừng thơ dạiĐã dạy tôi biết chia ngọt sẻ bùiVầng trăng lớn mọc lên từ phía ấyNgọn gió rừng vẫn thổi giữa hồn tôi.
Trên đời chẳng ai lo cho ta bằng mẹCũng chẳng ai ta làm khổ nhiều như mẹ của taMẹ ơi nếu con được sống lại tuổi thơCon sẽ chẳng bao giờ mải chơi trốn họcĐứa con trai nhiều lỗi lầm ương ngạnhSẽ không lần nào làm mẹ xót xa.
Ước mẹ trẻ hoài như buổi mới gặp chaƯớc con được sống suốt đời bên mẹMẹ muốn ăn cá thu con chẳng nề xuống bểChẳng ngại lên ngàn kiếm đọt măng maiNhưng xứ sở ta quân Mỹ tới rồiCùng bè bạn con lên đường đuổi giặc.
Mẹ vui vẻ gánh lấy phần khó nhọcViệc cơ quan, việc Đảng, việc nhàĐánh Pháp năm xưa, đánh Mỹ bây giờQuen vất vả, mẹ quản gì sương nắng.
Đêm nay con nằm rừng xa gió lạnhMẹ nghỉ chưa hay đã thức rồi?Suốt một đời chưa có lúc nghỉ ngơiNghĩ thương mẹ, giận quân thù quá đỗi.
Lo trước mọi điều mẹ thường ít nóiMắt tin yêu nhìn thấu tận đường xaMọi giả dối quanh co mọi tàn bạo hận thùĐều nát vụn trước mắt hiền của mẹ.
Dẫu cuộc đời là con đường dài thếCon sẽ đi qua mọi đèo dốc trông gaiBằng đôi chân của mẹ, mẹ ơi.
Ngày mai mày đi xaBỏ lại gian phòng, những bức tranhCái máy hát cũTập apollinaire dịch giởQuảng Trị mùa gió LàoCuộc chiến còn dai dẳngHai bên chĩa súng vào nhauTuổi trẻ buồn, những chuyến đi, bao câu hỏi không lời giảiĐất nước mênh mông nắng cháyMai Nguyễn mặc áo lính, khoác ba-lôKhánh xuôi về Phòng, mình ở lạiNgười ra đi không biết đi làm gìNgười ở lại không biết ở lại làm gìĐêm mưa thức với nhau trong quán cà phêĐốm thuốc cháy môi không nói.
Tinh mơ một thằng con giai râu rậm lên xeKhông cô gái nào vẫy theoRa tiễn chỉ có hai anh trông có vẻ dở ngườiNgồi uống một ấm trà ở ngã tư chợ HômHẹn nhau viết thư rồi im lặngXe chạy Khánh bỗng vội vàng căn dặn:”Đi đường cẩn thậnGặp nơi ẩu đả phải tránh cho xaKẻo mang vạ vào thân”.
Chiếc xe khuất phốMây xám bay đầy trời.
Con đường này xưa có tầm xuân nởDòng sông cũ cánh buồm giăng trắng xóaNay cạn khô trong cỏ dại u buồnNhững đền đài thuở trước đã tan hoang ởNhững chùa cổ chiều mưa rêu ướt lạnhChìm trong đất những chùm hương dĩ vãngTầm xuân ơi hoa chết đã lâu rồiNay ta về lặng lẽ tháng giêng haiEm nhắc chuyện những bông tầm xuân cũGiọng em sáng như một chùm nắng nhỏẤm chiều sương run lạnh của chùa hoangTro phủ lòng anh những trìu mến đã tànEm chẳng biết em vô tư khêu dậyVà gió thổi quanh em, tóc rối.Những bông hoa đã mất vụt bay vềNhư giọt sương run rẩy cạnh đường điNhư hoa vẫn còn hồng trên mặt đấtHoa tìm mùa xuân suốt đời chẳng gặpAnh suốt đời chẳng gặp sắc tầm xuânEm hồn nhiên em chẳng biết anh buồnEm cứ kể về loài hoa bé nhỏNhững chùm hoa nở bừng trong gióNhững chùm hoa ngày cũ chết lâu rồi.
Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắnChỉ đứt sờn màu bạc hai vaiThương áo cũ như là thương ký ứcĐựng trong hồn cho mắt phải cay cay.
Mẹ vá áo mới biết con chóng lớnMẹ không còn nhìn rõ chỉ để xâu kimÁo con có đường khâu tay mẹ váThương mẹ nhiều con càng yêu áo thêm.
Áo đã ở với con qua mùa qua thángCũ rồi con vẫn quý vẫn thươngCon chẳng nỡ mỗi lần thay áo mớiÁo dài hơn thấy mẹ cũng già hơn.
Hãy biết thương lấy những manh áo cũĐể càng thương lấy mẹ của taHãy biết thương những gì đã cùng ta sốngNhững gì trong năm tháng trôi qua…
Phố của taNhững cây táo nở hoaMùa thu đấyThân cây đang tróc vỏCon đường lát đáNghiêng nghiêng trong sương chiều.
Năm nay cà chua chín sớmTrên quầy hàng đỏ hồngChị thợ may đi lấy chồngChị thợ may goá bụaNăm nay tôi mặc đồ đen.
Bác đưa thư, có thư ai đấy?Bác đưa thư kéo chuôngTi-gôn hoa nhỏRụng đầy trước hiên.
Riêng bác thợ mộc già buồn bãThở khói thuốc lên trờiAnh thợ điện trên mái nhà mắc dâyBà giáo về hưu ngồi dịch sáchDậy cậu con tiếng PhápSuốt ngày chào: bông-dua.
Phố của taPhố nghèo của taNhững giọt nước saTrên cành thánh thótLũ trẻ lên gác thượngThổi bay cao bao bong bóng xà phòng.
Em chờ anh trước cổngCon chim sẻ của anhCon chim sẻ tóc xùCOn chim sẻ của phố taĐừng buồn nữa nháBác thợ mộc nói sai rồiNếu cuộc đời này toàn chuyện xấu xaTại sao cây táo lại nở hoaSao rãnh nước trong veo đến thế?Con chim sẻ tóc xù ơiBác thợ mộc nói sai rồi.
Chúng ta ra đi chiến tranh mùa đôngKhói xám phủ những toa tàu mù mịtTờ báo cũ rơi trên chồng gạch ướtNgười bẻ ghi râu bạc đứng im lìm
Chúng ta ra đi chiến tranh mùa đôngTiếng ai hát khuất vào nẻo tốiGió thổi tung những trang sách trên bànCuốn hình học không gian và tập thơ Blốc
17 tuổi lòng ai không hồi hộpKhi ngồi trong rạp hát đợi màn lênTuổi thơ bỏ ta bay mất như chimTiếng bom nổ những khu nhà đổ sụp
Chúng ta ra đi chiến tranh mùa đôngTa kịp biết gì đâuVừa hết trẻ con đã là người línhCô bạn gái cánh tay trần rám nắngNgực phập phồng thở mạnh đến lo âuĐừng nói với ta những lời hào nhoáng về chiến tranhTuổi trẻ ta đã qua bạn bè ta đã chếtTa đã vượt bao đèo cao chót vótBao điều nhà trường chẳng dậy cho taNghĩ lại giễu cười những giấc mộng tuổi thơGiờ trong ta vui buồn đều nín lặngMột thế hệ cứng đi như thỏi sắtNhưng xoáy ngầm vẫn cuộn ở lòng sông
Ta sẽ trở về. Thành phố mùa xuân.Dẫu hàng xóm chẳng nhận ra ta đượcDẫu mẹ già đã trắng phơ tóc bạcBước lên thềm ta sẽ gọi: Mẹ ơi!Qua khổ đau con đã lớn lên rồiMẹ hãy nghỉ ngơi, con sẽ làm mọi việc…
Những bạn bè đã chếtCũng sẽ trở về như những bông hoaCắt xuân trước, tháng Giêng sau lại mọcNhững bông hoa không chết bao giờ.
Lần đầu tiên nghe con trở đạpEm quặn lòng nhưng náo nức yêu thươngTháng thứ tám mang thai, em mệtDa xanh gầy đôi mắt cũng to hơn.
Từ nay trong em có hai trái timTim của mẹ đập dồn mong đợiTrái tim con mong manh êm áiAnh đếm thầm trong mỗi đêm sâu.
Ơi người thương sắp tới ngày làm mẹAnh nhìn em như mới gặp lần đầuDẫu yêu nhiều chưa hiểu hết em đâuTrong đáy mắt có gì như ánh lửa.
Em nhẹ bước đi nâng niu gìn giữCắt áo mềm may mũ bé cho conAnh quên đi bao nỗi lo buồnNghe con khoẻ ngày thêm đạp mạnh.
Anh mong đợi ngày cha con gặp mặtCon thân yêu người bạn nhỏ của chaMẹ là cây con là trái là hoaTrong gian khổ con là mầm xanh biếc.
Buổi ra đời thấy trời cao có ngợpCon hãy nhìn vào mắt mẹ con ơiĐời chông gai vẫn mong con ra đờiBài thơ đẹp cha dành cho buổi ấy.
Mẹ bấm ngón tay mong con lắm đấyCha chờ con càng yêu mẹ của conThay đổi đời cha sinh nở đời conMẹ là bến của mênh mông biển thắmMẹ là mái che đời cha mưa nắngCon là cánh buồm cha gửi đến mai sau.
– Em mới về làm dâu thôn taChuyện cái bến sông này em chả biếtBãi cát lún bao mùa mưa trướcMỗi câu hò gợi một chuyến đò đi.Em biết chăng ngọn cỏ thơm kiaCon nghé ăn vào bỗng nhiên nhớ mẹQuẫy sóng trên sông là con cá mèHay đậu theo bầy là con chim dẽCon tép nhỏ thường kho với khếCon bồ nông trên cát ướt lao xao…Chuyện xóm chuyện nhà em chưa biết đâuTrên bến sông này một chiều năm ấyMẹ đã tiễn cha đi bộ độiTiếng súng đòn Tây ngơ ngác hoàng hônCon rô sục bùn, con vạc kêu sươngCha lội tắt qua dòng nước lạnhMột nắm cơm đùm, một manh áo ráchNgẩng lên ngang trời một mảnh trăng non…
– Anh bảo hiểu em mà hiểu không trònEm đã yêu anh em yêu trọn vẹnEm về với anh như mùa cam chínNhững gì anh quý lòng anh cũng thươngQuê em cách anh nhiều xóm nhiều làngNhưng vẫn uống chung một dòng nước ấyCũng có bến sông như nơi anh đấyCũng bãi cát dài, con dẽ con giangCũng trận mưa rào thơm ngọn cỏ non…Nước tương ngon kho con bống béEm thương anh còn mẹ mất chaĐánh Pháp hy sinh ở chiến trường xaCha hẳn biết mình thành đôi anh nhỉ ?
Cứ thế hai người tâm tình thủ thỉNghe trọn chuyện này chắc chỉ dòng sông…Qua mùa hoa gạo, tới mùa hoa vôngNgười chồng trẻ lên đường đánh giặcChật bến sông bà con đủ mặtVui như hôm đón điện về làng…Mía tím đôi bờ, phấn trắng thương thươngMuốn nói bao điều bạn tình ta hỡi!
– Xưa cha tòng quân, mo cơm mẹ góiTrốn khỏi nhà giàu lại tránh đồn TâyHôm nay anh đi cũng ở bến này.
Cột điện qua sông ngang dọc đường dâyThôn xóm tiễn đưa, bạn bè tấp nậpMấy núi đèo rồi anh cũng vượtChỉ nhớ quê nhiều, nhiều lắm nhớ em…
– Anh đến đâu cũng sẽ gặp quê hươngNhiều dòng sông rộng hơn sông tuổi nhỏCũng đò sang ngang, cũng con tép nhỏCũng nước đậm bờ chung thuỷ như em…
Một vườn xoài rung rinh lá sángMột vườn xoài chạy dài thăm thẳmMột vườn xoài rợp mát tuổi thơ ngâyMột vườn xoài xanh biếc dưới mây bayBên đầm nước mênh mông, hoa lục bình nở tímGió xa lạ từ biển nồng thổi đếnMột vườn xoài xao động suốt đêm mưa.
Một vườn xoài lặng lẽ nắng trưaCon chim núi bay về ngơ ngẩnNhựa xoài dính cánh ve nhấp nhánhCon châu chấu xanh gầy, con cà cộ mình hoaNhững cành cao vươn giữa bao laMùa xoài chín, trĩu chịt chùm quả ngọtGió đung đưa những trái thon vàng rựcNhư muôn ngàn lục lạc của trời cao.
Áo em đen, mùa xoài chín ngọt ngàoVai em mắt em lẫn vào mắt láXoài rực rỡ trên bàn tay bé nhỏNhớ hàm răng cắn trái xoài vàngMôi mát thơm vị ngọt đến bàng hoàngEm chẳng nói, nhưng lòng tôi nhớ mãi.
Tôi đã tới những khu rừng xa ngáiDốc lớn đèo cao, nước nguồn măng núiĐường quân đi trùng điệp tháng năm dàiNhớ quê hương thao thức một vườn xoàiTrong hồn tôi, những trái vàng lấp lánhĐêm võng bạt nhìn trời cao thẳmMảnh trăng vàng như một trái xoài thơm.
Một vườn xoài trơ trụi dưới na-panChim xé giọng những mùa hè không quảLá khô cháy mịt mù gió lửaĐập ào ào lên đá nhọn lòng tôiMột vườn xoài sau rào kẽm vành đaiCành giận dữ đâm lên trời nhọn hoắtTôi chẳng có thời giờ cho nước mắtViên đạn nằm trong súng đợi bay lên.
Bạn cùng làng mỗi đứa mỗi phươngKẻ lính nguỵ, người thành quân giải phóngEm xa cách trong cắt chia, lửa đạnHai mươi năm, người cũ khác xưa không.
Ta trở về, biển rộng chói changTa trở về ngày giải phóng quê hươngLạ lùng sao, lại đúng mùa xoài chínCành đau cháy ngỡ không sống được.
Đã nở xoè lá mới non tươiTrái ửng vàng ẩn hiện sau câyEm rám nắng, dịu dàng, mảnh dẻMàu áo khác, đôi mắt nhìn vẫn thếEm khóc oà, nước mắt của niềm vui.
Bao tháng năm sống chết giữ đất nàyEm vẫn đợi vẫn chờ, em vẫn nhớPhá rào gai, xóm làng về đoàn tụTa đi giữa tiếng cười và những trái xoài thơm.
Ta trở về gốc rễ của yêu thươngNhư trái xoài biến chát chua thành ngọtSau căm giận, cắt chia, sau lửa đạnNhững vườn cây còn lại với con ngườiNhững trái vàng hy vọng thắm trên tayCả đất nước mênh mông mùa quả chínMột vườn xoài lung linh nắng sớmMột vườn xoài biếc dưới mây bay…
Cha lên làng sơ tán thăm conhoa mận nở trắng vườnnăm sắp hếtchợ quê rộn rịpvàng hương nếp mới lá rong xanh
hai cha con ngồi trên bờ đê caosông chiều ngút khóigió rạp mình cỏ dạisau lưng Hà Nội sương mờthành phố vừa trải quanhững trận bom huỷ diệtlòng cha giờ dập nátnhững xác người máu loangbiết nói gì với conđôi mắt trẻ đen tròn ngơ ngác thếcuộc chiến tranh đã mấy chục năm trờicon mới gần ba tuồitia nắng sớm mong manh chùm lá mớiđêm của đời gió bão đã dài lâu
con bi bô với bàn ghế cỏ câytập gọi tên các sự vật trên đờitập tin lời người lớncha làm sao nói đượcnhững khổ đau lầm lạc đợi trên đườngcác ác đen xì trong mỗi quả bommang mặt đẹp nói cười khôn khéo
con hát lời ngọng nghịu”vịt dắt tay gà hai đứa đi chơi”áp trán vào gò má thơ ngâycha bỗng thấy chẳng có gì đáng sợcha dạy con mến thương tất cảrồi tự con sẽ biết căm thùcha dạy con tin yêu từ ngọn cỏrồi mai sau con sẽ nghi ngờcon sẽ trả lời những câu hỏi đời chacon cũng sẽ đặt nhiều câu hỏi mớilòng cha dẫu héo khô cành mận dạinhựa âm thầm buốt trắng những chùm hoacon ơi con hãy tha thứ cho chacha chẳng thể nào sống cùng mẹ đượcđời cha nắng gắtmẹ con cần suối mát của đồng vuicon khôn lớn trên đờihãy yêu thương mẹvà hãy hiểu cho cha
Tết hoà bình đầu tiênđất nước nghèo xơ xáccha cũng chẳng đủ tiềnmua cho con áo đẹpchiều bên sông gió rétcon lặng nhìn tít tắp bãi ngô xa- Bên kia sông có gì hở cha?- Bên kia sông có đường đất đỏcó ruộng mía trỗ cờ trắng xoánhững vườn đầy quả ngọt những đồng hoa.- Có bươm bướm không cha?- Có, có rất nhiều bươm bướm.Con thì thầm trong hơi thở mạnh- Sông rộng thế làm sao sang được?Cha ôm con vào lòng, con bé bỏng của cha- Bên kia sông nhiều bướm nhiều hoarồi cha con ta sẽ tìm được con đòđi sang bên ấy.
>>>ĐỪNG BỎ LỠ: [TỔNG HỢP] Những bài thơ Xuân Quỳnh hay và ý nghĩa nhất
Với tình yêu đôi lứa, trước sau Lưu Quang Vũ vẫn là một tâm hồn đa tình, đa cảm, mê đắm, nồng say, vừa tha thiết nâng niu hạnh phúc đời thường, vừa khao khát kiếm tìm những bến bờ mới lạ, những chân trời xa… Cùng lắng lòng với chùm thơ tình Lưu Quang Vũ hay nhất sau đây để cảm nhận bạn nhé !
Thơ tình Lưu Quang Vũ
Em kỳ lạ làm sao, tôi vừa yêu vừa sợĐã tránh đi vẫn muốn tìm gặp nữaQuá xa xôi em lại quá gầnLúc kiêu ngạo lúc như cô gái nhỏXách đôi guốc mòn trong khu rừng lạNhiều bùn lầy và đom đóm maTôi thương em thương đến xót xaEm quá hiểu tôi, tôi e ngạiKhao khát của em không phải của người con gáiKhông có ở người con traiNỗi buồn riêng trong câyChỉ có mình em biếtSuốt đời không ngủ đượcLà ngọn gió heo mayTrời rộng của anh ơiBiết em xa thẳm thếVẫn muốn bồng trên tay.
Nơi đảo xa chỉ nước với trờiNơi cát vắng em đi bao ngả gióNửa đêm nỗi nhớĐập cửa gọi thành tênLần đầu tiên nghĩ trọn về emChẳng biết giấu lòng mìnhAnh trẻ dại anh có bao tính xấuTrước mắt em anh cứ huyên thuyênĐỏ mặt sợ mình lố bịchCó ích gì đâu có cách nào cứu vãnNgười đã lên đường, tàu đã đi xaAnh chỉ là ngọn lửa ở thềm gaSao cứ đêm ngày khao khátNghĩ về em không một phút nào yênNgoài kia mưa trong nắng sáng bừng lênNhư những nắm hoa ai ném vào cửa kínhDẫy phố xám hết nằm trong gió lạnhEm đi xa em trở lại rồiAnh vẫn rụt rè không dám nóiChẳng lẽ em chưa biết hay saoEm lấy nụ cười giấu nỗi lo âuChe yếu mềm bằng lời giễu cợtEm gượng bông đùa mà anh muối xátƯớc chi còn tất cả để trao emMơ ước, tình yêu, nỗi vui sướng đầu tiênGửi em hết, em đừng đi vắng nữaNằng mong manh, cành xoan cao bỡ ngỡNhững dòng thơ anh viết đã vui hơnTa sẽ ra ngoại thành xem rau cải lên nonEm trẻ đẹp như ngày ta mới gặpAnh lại có sự tươi bền của đấtNói với thời gian bằng sắc cỏ xanh rờn.
Em đi, phố ngày mưasuốt đường dài không nóicánh cửa chiều khép lạihoa đầm đìa mưa ướt chói trên caoga ngổn ngang gạch đổ, những toa tàunhư năm tháng nặng buồn em có nhớta đi giữa cỏ hoang và gỗ đágiữ trong lòng ngọn thác trắng trào sôimột tình yêu không biết nói cùng aiđến điên dại đến nghẹn ngào đau đớnmặt anh vỡ trong tấm gương thất vọngem ơi ngày ấy em đâu?hoa cúc xanh tuổi nhỏ chết từ lâunhững hòm xiểng chất đầy khu phố chậtnhững bãi rác những thùng xe cũ hỏngnhững bạn bè thơ trẻ đã già nuađêm chiến tranh thành phố tối âm ukhông đèn sáng lời ru không bếp lửaghế công viên hóa bầy dã thúnằm im lìm dưới mặt trăng đenxác người trôi trên biển sóng xô tanhuyệt bom tối ầm ào cơn gió húta đi suốt một đời đau khổchân lỡ lầm bao ảo ảnh chờ monganh vẫn nhen một ngọn lửa âm thầmhình bóng em chập chờn trong lửa ấy(ai trong đời chưa một lần mơ thấykhông có quyền phán xét những câu thơ)sóng khát khao đập cửa đêm ngàynên chói chang đời anh, em tớimắt em mở với chân trời xa vợinhưng hơi ấm anh cầm là ấm của bàn tayem bằng xương bằng thịt đây rồianh đợi mãi, cuối cùng em đã đếnhơi thở em từ lâu anh đã thuộctóc em đây lời nói của em đâynhặt anh lên trong cỏ sắc đường dàinhư bóc một lá thư chưa kẻ nhậnvà thương mến có nghĩa là hy vọnganh tin đời theo nghĩa lứa đôi…con tàu nào mang gió ấy ra khơichẳng hề có một ngày cập bếnđích của nó luôn luôn là phía trướclà chân trời mãi mãi ở trong em.
Anh chỉ sợ rồi trời sẽ mưaXóa nhòa hết những điều em hứaMây đen tới trời chẳng còn xanh nữaNắng không trong như nắng buổi ban đầu.
Cơn mưa rào nối trận mưa ngâuXóa cả dấu chân em về buổi ấyGối phai nhạt mùi hương bối rốiLá trên cành khô tan tác bay.
Mưa cướp đi ánh sáng của ngàyĐường chập choạng trăm mối lo khó gỡThức chẳng yên dở dang giấc ngủHạnh phúc con người mong manh mưa sa.
Bản nhạc ngày xưa khúc hát ngày xưaTuổi thơ ta là nơi hiền hậu nhấtDẫu đường đời lắm đổi thay mệt nhọcTựa đầu ta nghe tiếng hát ru nhau.
Riêng lòng anh anh không quên đâuChỉ sợ trời mưa đổi mùa theo gióCây lá với người kia thay đổi cảEm không còn màu mắt xưa.
Anh chỉ sợ rồi trời sẽ mưaThương vườn cũ gẫy cành và rụng tráiÁo em ướt để anh buồn khóc mãiNgày mai chúng mình ra sao em ơi.
Những ngày chưa có emNhững ngày chưa có emAnh như suối lang thang trong núiChưa từng biết trung du chưa có bến có thuyền.
Những ngày chưa có emAnh như một toa tàu bỏ vắngRất nhiều gió thổi qua cửa lạnhNhưng thiếu lửa thiếu tiếng còi không biết lối về ga.
Cậu bé con đôi mắt ngây thơĐã đánh mất kho vàng và tiếng hátAnh bỏ hồ trong, bỏ vườn cây mátĐi tìm chân trời nhưng chỉ thấy cô đơnMưa trên đường xa, mưa trên cửa sổ tâm hồn.
Ôi tuổi thanh xuân trôi qua bằng những đêm trăn trởSách vở và cha anh không giải được cho mìnhAnh trở thành đứa trẻ hư thânKhông chịu vâng lời không chịu ngủChẳng lời ru nào làm anh yên lòng cảAnh nghi ngờ cả đến giọt sương rơi.
Bỗng một ngày em tới em ơiAnh như gặp biển khơi gặp nhà ga bóng mátAnh thấy chân trời tuổi thơ bát ngátEm dậy anh nhìn cái thật của đờiHiểu bao điều lòng anh vẫn non tươiChẳng còn là đám mây rách rướiTừ nay có nhau từ nay không còn bóng tối.
Em trả lại cho anh hơi thở, dáng hìnhMang niềm tin thầm lặng, của bình minhEm giải thoát cho anh khỏi nỗi cô đơn lầm lỗiAnh trẻ lại, đời chẳng còn rắc rốiTrước câu trả lời đơn giản: hãy yêu thương.
Em dậy anh biết mơ ước biết tinBạn bè trẻ con đất đai mùa gặtGạt khổ đau bàn tay em gieo hạtXoá lo âu hy vọng lại căng buồm.Trước tình em đáng lẽ phải lặng yênNhưng hạnh phúc làm anh không nén đượcNhư biển cả vỡ bên mình Tổ quốcMái tóc em là xứ sở của anhMái tóc đen như một nỗi kinh hoàngPhủ xuống hồn anh hoang dại mà ấm ápEm đã tới diệu kì như âm nhạcĐất mênh mông chuyển gió tới chân trời.
Trăng mọc rồi, đêm rộng quá, em ơi.
Em có nghe từ phía nào đang tớiTrên những ngả đường trở gió chiều naySau mỗi ngôi nhà, trên mỗi vòm câyMột cái gì chúng ta còn chưa biếtMột cái gì chưa ai đoán đượcĐang rung rinh xao động cả đất trời?
Những ngày qua nào đã xa xôiNgỡ năm tháng chẳng mất đi mãi mãiNhư con tàu chúng còn ở đấyChỉ ta lên đường, náo nức những ga sau.
Em nhắc ngày ta mới bên nhauXấp báo cũ trải nằm đêm giá rétBát mì nóng, ngọn đèn con thao thứcMái giấy dầu lộp độp mưa rơi.
Ta đã cùng đi những chuyến đi dàiThành phố lạ, những vùng biển mớiVườn cây ngợp bốn bề nắng chóiMắt em xanh những lá ổi mùa hè.
Ta đã tới những dải đồi biên giớiCăn hầm rung pháo giặc, khét tro thanNgười sơ tán, bản mịt mù mưa núiÁo em hong bên bếp lửa nhà sàn…
Có chuyến đi em dậy sớm tiễn anhGói cơm nắm với bao lời nhắc nhởChiếc ba lô của người lính cũQua trăm đèo ngàn suối nhớ thương em…
Và bây giờ: lại tháng tư sanghoa đã rụng, nhưng chưa thành quảnhững chùm xanh bé nhỏchưa rõ hình dáng chinắng đầu hạ chưa vềmưa cuối xuân sắp tạnhmột cái gì mong manh, thấp thoángđang bồn chồn chuyển động giữa không gianmột cái gì mới mẻ, khác thườngchúng ta chưa hề gặpchưa hề có trong những ngày ta sốngngỡ cuộc đời ta giờ mới bắt đầubắt đầu tình yêu, hy vọng, khát khaonăm tháng cũ như con tàu ở lạilòng chưa biết những gì đang ngóng đợinào em yêu, chúng ta lại lên đường.
Ngủ đi em ơi, trời xanh sau lá thưaTrưa đã sẫm rồi, cửa ngỏ sương saEm nằm nghiêng, tóc cụp xuống như lông thỏNhư con sóc hiền, như chùm dẻ mùa đông.
Ngủ đi em ơi gian phòng nhỏ như thuyềnGiấc ngủ trôi về như dải sông đenCó rong dại và ngút ngàn lau trắngMột thành phố xa xôi có nhịp cầu đá xámCon quay nâu quay trên hè phố vắngCon sẻ gầy trên gió hát ngu ngơ.
Ngủ đi em ơi, sân thượng áo phơiNhững tấm chăn hoa những thảm màu sặc sỡRãnh nước chung quanh khu nhà nhỏKhói mịt mù mắt trẻ con cay.
Ngủ đi em ơi, trên tường mảnh chaiKhông ngăn nổi những đám mây xô giạtNhững quả đồi cao những thung lũng hẹpTiếng tù và vang dội lòng khe.
Ngủ đi em ơi, những người gặt lúa vềĐang múa trên bờ ruộngTiếng tay vỗ nhịp nhàng như sóngTiếng hát chập chờn lúc hiện lúc tan.
Ngủ đi em ơi, làng biển nắng changKhông có chiếc thuyền nào bão lậtTrong rừng thẳm không ai lên cơn sốtNgười lính bị thương vết bỏng đỡ đau rồiEm hãy yên lòng một lát thảnh thơiƯớc chi lo mọi nỗi em lo, buồn mọi nỗi em buồnCho phút này em được ngủ ngonTa sẽ cùng qua bao làng mạc ruộng vườn,Bao giếng nước, ngày vui, bao mùa cấy gặtNgười đi đường mệt mỏi ơi, ngủ đi cho lại sứcNhư chưa hề khổ nhọcNhư chưa hề đắng cayAnh ở cạnh em đâyĐừng sợ xa nhau nữaNắng chiều trên ngọn láGió cồn bụi trắng bayNẻo dài còn đợi đấyNgủ đi, bạn đường ơi!
Cốc nước trên bànQuyển sách gập giữa trangTấm gương soi vào khoảng trốngNgọn đèn soi gian phòng vắngTấm áo em trên thành ghế im lìmChiếc thìa con, lát chanh mỏng úa vàngVài sợi tóc đenVướng trên chiếc lược…Những đồ vật lung linh dấu vếtCủa dịu hiền thân thuộc ngón tay em.
Chiếc xe ca lầm lũi bánh đầy bùnMột người đàn bà lên xe, chiếc ba lô cũ bạcTình yêu của anh ở sau cửa kínhTình yêu của anh đi với mùa hè.
Anh về nhà, không có ai chờChiếc chìa khoá quay trong ổ khoáChiều đã tắt thành đêmNgười đã xa thành nhớVùng núi mây bao trắng xoáMưa dài cỏ rậm thảo nguyên caoCon đường về nơi ấy, biết đâuBây giờ thành khoảng cáchChợt thức dậy, biết em không ở cạnhAnh ra đường, thành phố không emKẻ lẻ loi còn được lặng yênAnh như đứng trên gai đi trên lửaKhông đủ sức sướng vui hay buồn khổChỉ còn là bậc cửa đợi chờ em.
Gió bồn chồn nhắc gọi bước chân quenEm như thời khắc của anh như dáng hình như trí nhớPhải xa em anh chẳng còn gì nữaChẳng còn gì, kể cả nỗi cô đơn.
Em sang bên kia sôngnhững ngày mưa dằng dặchạt cốm xanh như ngọcse dần trong lá sen.
Có muộn lắm không emngày qua không trở lạibên kia vùng Thạch Bàntrong mưa và trong khóinhững ngả đường lầy lộiem đi em nghĩ gì?
Đã qua cả mùa hèchờ em, em chẳng tớihết mùa thu ngắn ngủibây giờ đông đã sang.
Trách chi lòng em quênđiều anh chưa nói đượcmột tình yêu vô vọngcó giúp gì em không?
Sớm nay em sang sôngguốc mòn trên vũng lộiem bao giờ cũng vộimưa đầy trời thế kia.
Gió bấc đã tràn vềem có mang áo ấmmưa loang tờ giấy mỏngcó nhắc gì đến anh?
Em đi xuống Bát Tràngnhìn lò nung lửa thắmlòng anh như men rạnvỡ trên bình gốm nâuđường trơn em hay vấp.
Đừng trách anh nhắc nhiều…nếu thấy chẳng cần nhaulời anh, đừng nhớ lạinhưng nếu lòng thương yêuđừng quên anh vẫn đợi.
Vừa mong vừa sợ hãigặp nhau, rồi ra sao?lá sấu rụng rào ràonước dâng đồng bãi ngậpcầu đông, chiều tối lạnhbiết em về kịp không?
Có phải vì mười lăm năm yêu anhTrái tim em đã mệt?Cô gái bướng bỉnhCô gái hay cười ngày xưaMẹ của các con anhMột tháng nay nằm viện.
Chiếc giường trắng, vách tường cũng trắngMột mình em với giấc ngủ chập chờnThương trái tim nhiều vất vả lo buồnTrái tim lỡ yêu người trai phiêu bạtLuôn mắc nợ những chuyến đi, những giấc mơ điên rồ, những ngọn lửa không có thậtVẫn là gã trai nông nổi của emNgười chồng đoảng của em15 mùa hè chói lọi, 15 mùa đông dài
Người yêu ơiCó nhịp tim nào buồn khổ vì anh?Thôi đừng buồn nữa, đừng lo phiềnRồi em sẽ khoẻ lênEm phải khoẻ lênBởi ta còn rất nhiều dặm đường phải điNhiều việc phải làm nhiều biển xa phải tớiMùa hè náo động dưới kiaTiếng ve trong vườn nắngVà sau đê sông Hồng nước lớnĐỏ phập phồng như một trái tim đauTừ nơi xa anh vội về với emChiếc máy bay bay dọc sông HồngHà Nội sau những đám mâyAnh dõi tìm: đâu, giữa chấm xanh nàoCó căn phòng bệnh viện nơi em ở?
Trái tim anh trong ngực em rồi đóHãy giữ gìn cho anhĐêm hãy mơ những giấc mơ lànhNgày yên tĩnh như anh luôn ở cạnhTa chỉ mới bắt đầu những ngày đẹp nhấtVở kịch lớn, bài thơ hay nhấtDành cho em, chưa kịp viết tặng emTấm màn nhung đỏ thắmMới bắt đầu kéo lênNhững ngọn nến lung linh quanh giá nhạcBao nỗi khổ niềm yêu thành tiếng hátTrái tim hãy vì anh mà khoẻ mạnhTrái tim của mùa hè, tổ ấm chở che anh…
Trên bình nguyên đá và cát bỏngNỗi cô quạnh con người dưới nắngThịt xương ta là tù ngục của hồn taThân xác hẹp hòi mà ta khao khát bao laBầy chim dữ đen ngòm đang chặn lốiNhững buồn chán nửa người nửa khóiNhững thân cây mệt mỏiĐang chồm lên như nghiến nát ta rồi
Lại gần đây gần nữa em ơiTa tựa vào nhau không sợ hãiAnh và em, đôi ngực trần trơ trọiThách thức tương laiThách thức hào sâu thách thức bầu trờiNhững cối xay gió và bóng đêm độc ácEm – vết thương và bàn tay hàn gắnLà cơn khát khô cũng là suối mát lànhAnh nâng tình yêu làm chiếc mộc làm thanh gươmNhận tất cả và chối từ tất cảTìm đến, vượt lên, rồi lại tìm đến nữaDòng sông lớn luôn băng đi hối hảLà sự tự do ta tặng cho mình
Lẽ sống và lẽ chết của anh,Ta đi mãi về nhau tìm mãi bản thân mìnhCuộc chinh phục suốt đời không tới đíchCuộc chinh phục suốt đời không chiếm lĩnhNhững địa tầng đảo mới những ngôi saoThật nhọc nhằn mà cũng sướng vui saoTa gửi lại những đỉnh non cao vời nên giá lạnhNỗi thất vọng làm gương soi hy vọngTa gửi lại tình yêu như ánh sáng hiền hoàVà chân trời – di chúc của đời ta.
Anh vọng về em một sắc trời xanhỞ nơi xa em có nhớ gió ân tìnhCó phải mơ không mà anh thấy em trong tà áoMột hương môi mận chín một lời thanhRu giấc mơ buồn khoé biếc long lanhTự nơi xa hương quen ấm ngày lòng anh nhạtEm như gần như xa lẩn khuấtAnh bỗng thành chim nhạn vọng trời xanhAnh nhớ em trong nỗi lá nhớ cànhNhớ nỗi nhớ của vườn xưa tội quáDẫu mưa mùa đông dẫu dông mùa hạDẫu ngày mai chẳng biết sẽ ra saoAnh cố quên nhưng chiều gió cứ vàoTrong giấc ngủ trong ánh trăng hương đấtĐều gợi em hình dáng xôn xaoTàn ác ư? đắm đuối? hay buồn đauHay tuyệt vọng hay chính là tuổi trẻ?Không biết nữa, anh là chàng thi sĩHay kẻ bộ hành sa mạc khát sương mêNgắt trên cành anh khóc một hoa lêMột trời tối sập xuống làn mi và trăng mọcBỗng sáng lên cơn mưa rồi phút chốcEm lại về với anh như mùa xuânNhư ngày trong thành phố đẹp yêu thânAnh đã gặp em, em là tia nắngThoảng qua, rồi buổi chia ly cay đắngLung linh hoa hồng nở giữa hoàng hônGai nhọn đâm máu ứa cả tâm hồnTự đó dịu dàng mà chói chang em tớiLúc hiện lúc đi ngẩn ngơ, chấp chớiĐể anh thành nai lạc khát suối lànhĐể anh thành nhạn lẻ vọng trời xanh.
Vậy là các bạn vừa được tìm hiểu về tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của nhà thơ Lưu Quang Vũ cùng tuyển tập thơ Lưu Quang Vũ”bất tử” cùng thời gian. Hi vọng, sau khi chia sẻ cùng bài viết bạn có thêm nhiều trải nghiệm khó quên. Cảm ơn các bạn đã đồng hành cùng bài viết. Hẹn gặp lại các bạn trong những bài viết sau !
>>>XEM THÊM: Tuyển tập thơ Thế Lữ – người khai sáng nên phong trào Thơ mới
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
Trông chờ hay chông chờ đúng chính tả vẫn là phân vân của nhiều người…
Ao nuôi tôm bằng bạt là mô hình được áp dụng phổ biến ở Việt…
Giãy dụa hay giãy giụa đúng chính tả tưởng chừng đây là một câu hỏi…
Nước máy, nước sạch đang dần thay thế cho nước giếng khoan trên mọi vùng…
Rò rỉ hay Dò rỉ là hai từ dễ bị nhầm lẫn bởi phát âm chữ…
Từ xa xưa, con người đã sử dụng nước mưa để uống và sinh hoạt.…
This website uses cookies.